سرعت اینترنت ایران در حد کشورهای جنگ‌زده

یک اصطلاح رایج در دنیای پرسرعت امروز تبدیل به یک ضرب‌المثل شده: «اینترنت در قرن حاضر حکم راه در قرن گذشته را دارد.» این به آن معناست که برای تعامل بیشتر و بهتر چاره‌ای جز بهبود و بهتر شدن ارتباطات مجازی و اینترنت نداریم. براساس تازه‌ترین گزارش منتشرشده آکامای (Akamai) سرعت اینترنت ایران در سه‌ماهه نخست‌ سال ٢٠١٦ (با ارتقای ١,٥ مگابیت بر ثانیه) نسبت به سه‌ماهه آخر‌ سال ٢٠١٥ ارتقا یافته و از ٢ مگابیت بر ثانیه به ٣.٥ مگابیت بر ثانیه رسیده است.

هرچند به‌نظر می‌رسد این ارتقا گره چندانی از کارهای ایران باز نخواهد کرد و هنوز هم نسبت به کشورهای دیگر ازجمله کشورهای همسایه مثل عربستان، افغانستان و عراق پایین‌تر است. درواقع سرعت اینترنت در ایران فقط از کشورهای جنگ‌زده یا درگیر جنگ مانند عراق، سوریه، لبنان، مصر و یمن بالاتر است. 

در این گزارش به‌طور صریح وضع دسترسی به اینترنت این‌طور توصیف شده است: «وضع اینترنت در ایران نیز تا حدی ارتقا یافته و از متوسط سرعت ٢ مگابیت در ثانیه در سه‌ماهه چهارم ‌سال ٢٠١٥ به ٣.٥ مگابیت در ثانیه در سه‌ماهه اول‌ سال ٢٠١٦ ارتقا یافته است. با وجود این، ایران هنوز در مقایسه با همسایگانی همچون ارمنستان، بحرین، جمهوری آذربایجان، کویت، قطر و عربستان‌سعودی اینترنت کم‌سرعت‌تری دارد و شرایط آن تنها اخیرا بهتر از پاکستان شده است. 

همچنین پیگیری وضع کشورهای همسایه ایران در زمینه اتصال به اینترنت با متوسط سرعت ٤ مگابیت در ثانیه نشان می‌دهد، در منطقه خاورمیانه ٣٦.١‌درصد از ایرانیان با چنین سرعتی به اینترنت دسترسی دارند، اما در ترکیه ٨٧.٢درصد، در عربستان ٥١درصد، در امارات ٩٠.٥درصد، در عمان ٣٥.٤درصد، در عراق ٣٠.٣درصد، در قطر ٧٨.٨درصد، در کویت ٥٤.٤‌درصد و در اردن ٦٢.١‌درصد به اینترنت ٤ مگابیتی دسترسی دارند. تنها در سوریه، مصر، لبنان و یمن که همگی درگیر جنگ داخلی و ناآرامی‌های مکرر هستند وضع دسترسی به اینترنت پرسرعت اسفناک‌تر از ایران است. حال در این اثنا صحبت از دولت الکترونیک و شبکه ملی اطلاعات می‌‌شود موضوعی که ارتباط مستقیم با سرعت اینترنت و پهنای باند بیشتر دارد.

اینترنت موبایلی بهتر است
البته در همین گزارش به سرعت اینترنت موبایلی هم اشاره شده که سرعت اینترنت موبایلی ایران ارتقای بیشتری یافته و از ١,٨ به ٤.٧ مگابیت در ثانیه ارتقا یافته است. شاید این موضوع بی‌ربط به همه‌گیر شدن تلفن همراه و افزایش ضریب نفوذ آن نباشد. براساس آخرین آمارهای وزارت ارتباطات ضریب نفوذ تلفن همراه در ایران به ١٢٠ رسیده و به‌ازای هر ایرانی دو سیم‌کارت فروخته شده است. البته به این نکته هم باید توجه داشت که درحال حاضر ضریب نفوذ اینترنت در کشور فقط ٥٠ است و راه زیادی تا رسیدن به یک نقطه مطلوب وجود دارد.

این درحالی است که مدت‌هاست دولتها برای کاهش هزینه‌های بروکراسی در ادارات درصدد مکانیزه و بدون کاغذ کردن مراحل اداری هستند. در ایران نیز راه‌اندازی دولت الکترونیک برای سهولت کارها و کاهش هزینه‌های جاری برای مراجعان پیشنهاد شده اما  با وجود زیرساخت‌هایی که به یکدیگر مرتبط نشده‌‌ و ناقص هستند و مشکلاتی که در سرعت اینترنت و هزینه‌های بالای آن نسبت به سرعت اینترنت وجود دارد؛ چگونه می‌توان امید به بهبود وضع و کاهش هزینه‌ها داشت.

در سپتامبر‌ سال ٢٠١٥ وب‌سایت نتایندکس اعلام کرد که سرعت اینترنت در ایران در مقایسه با کشورهای مختلف رتبه ١٦٩ از میان ١٩٢ کشور را دارد. در همین گزارش اشاره‌ای نیز به قیمت اینترنت در مقایسه با سرعت آن در کشورهای مختلف شده که ایران یکی از گران‌ترین قیمت‌های اینترنت در تمام دنیا را دارد.  برای مثال در حالي كه اينترنت ١٢٨ كيلوبيت در ثانيه‌اي ايران بين ١٠ تا ٢٠‌هزار تومان در ماه هزينه دارد، قيمت اينترنت ٢٢٤ مگابيت بر ثانيه‌اي مالزي تنها حدود ١٥٠٠ تومان در ماه تعيين شده است. گزارش‌ها حاكي از آن است كه قيمت يك سرويس ٢٥٦K در ايران تقريبا ٢ برابر امارات، ٣ برابر مصر و ١٢ برابر تركيه است!

در قيمت‌هاي خرده‌فروشي، هزينه پهناي باند در ايران تا بيش از ٥٠ برابر قيمت جهاني مي‌رسد. بنابر اعلام وزارت مخابرات افغانستان، قيمت ماهانه اينترنت يك مگابايتي ۴‌هزار افغاني است كه با توجه به نرخ ٧/۵۶ توماني يك افغاني، قيمت ماهانه اينترنت يك‌مگابايتي در افغانستان ٢٢۶‌هزار و ٨٠٠ تومان است كه تقريبا نصف قيمت اينترنت در ايران است. تعرفه مصوب اينترنت در‌ ‌سال ٩٣ به اين ترتيب است: دريافت ماهانه اينترنت ١٢٨ كيلوبايتي ١٢‌هزار و ۵٠٠، اينترنت ٢۵۶ كيلوبايتي ١۵‌هزار تومان، اينترنت ۵١٢ كيلوبايتي ٢۴٠‌هزار تومان، اينترنت يك‌مگابايتي ۴٣٠‌هزار تومان و اينترنت ٢ مگابايتي ٧۴٠‌هزارتومان. براساس رده‌بندي جهاني، كشورهايي كه اينترنت يك‌مگابايت بر ثانيه را ماهانه با قيمتي بيشتر از ۴ دلار عرضه كنند، در رده كشورهاي گرانقيمت دسته‌بندي مي‌شوند.

کره‌جنوبی همچنان پیشتاز
براساس گزارش منتشرشده توسط موسسه Akamai کره‌جنوبی با ارایه خدمات اینترنت با متوسط سرعت ٢٩ مگابایت در ثانیه کماکان پرسرعت‌ترین خدمات در این حوزه را در جهان ارایه می‌دهد. بعد از کره‌جنوبی، نروژ، سوئد، هنگ‌کنگ و سوییس با ارایه خدمات اینترنت با متوسط سرعت ٢١,٣، ٢٠.٦، ١٩.٩ و ١٨.٧ مگابیت در ثانیه رتبه‌های دوم تا پنجم را در اختیار دارند.

رتبه‌های بعدی نیز متعلق به لاتویا، ژاپن، هلند، جمهوری چک و فنلاند است. پرسرعت‌ترین ارایه‌دهندگان اینترنت در منطقه آسیا - اقیانوسیه هم عبارتند از کره‌جنوبی، هنگ‌کنگ، ژاپن، سنگاپور، تایوان، تایلند، نیوزیلند، استرالیا، مالزی، سریلانکا، ویتنام، اندونزی، چین، فیلیپین و هند. بدترین متوسط سرعت در منطقه جنوب ‌شرق آسیا با سرعت ٣,٥ مگابیت در ثانیه متعلق به هند است. بیشترین حداکثر سرعت اتصال به اینترنت هم با رقم ١٤٦.٩ مگابیت در ثانیه به سنگاپور رسیده است.  در همین گزارش ذکر شده کشورهای غرب آسیا در این زمینه وضع بدتری از روسیه و کشورهای شرق آسیا دارند.

متوسط سرعت اتصال به اینترنت در سه‌ماهه نخست سال ٢٠١٦ در مقایسه با سه‌ماهه چهارم ‌سال ٢٠١٥ حدود ١٢‌درصد رشد کرده و به ٦.٣ مگابیت در ثانیه رسیده و بنابراین سرعت اتصال به اینترنت در ایران هنوز کمتر از سرعت متوسط جهانی است. در میان کشورهای ارایه‌دهنده خدمات پرسرعت اینترنت نامی از آمریکا وجود ندارد و این کشور با متوسط سرعت ١٥.٣ مگابیت در ثانیه در رتبه ١٦ است. متوسط حداکثر سرعت اتصال به اینترنت در جهان به ٣٤.٧ مگابیت در ثانیه رسیده که نسبت به سه‌ماهه چهارم‌ سال ٢٠١٥ حدود ٦.٨‌درصد ارتقا یافته است. در این زمینه آمریکا با سرعت ٦٧.٨‌درصد در رتبه ٢٢ است. در زمینه اتصال موبایلی به اینترنت، انگلیس با متوسط سرعت ٢٧.٩ مگابیت در ثانیه در رتبه نخست و الجزایر با متوسط سرعت ٢.٢ مگابیت در ثانیه در رتبه آخر است. این رقم در آمریکا ٥.١ مگابیت در ثانیه است که با کشور تایلند برابری می‌کند.