فرارو- رییس جمهوری، همکاری برای یافتن راهکارهایی جهت حمایت از منافع جمعی کشورهای عضو مجمع کشورهای صادرکننده گاز، توسعه همکاری میان کشورها در زمینه های مختلف از جمله اکتشاف، تولید و تجارت گاز طبیعی، هماهنگی سیاستها در راستای افزایش سهم گاز طبیعی در ترکیب انرژی مصرفی جهان و ارتقای جایگاه مجمع در عرصه بینالمللی انرژی را از جمله اهداف نشست تهران دانست.
متن سخنان حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی در سومین اجلاس سران کشورهای صادرکننده گاز به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا و نبینا محمد و آله الطاهرین و صحبه المنتجبین
عالیجنابان؛
خانم‌ها و آقایان؛
در ابتدا مایلم به‌عنوان رییس جمهور اسلامی ایران، و از سوی ملت ایران حضور شما، عالیجنابان، سران کشورها و دولتها، و رؤسای محترم هیأت‌ها، وزرای محترم، دبیرکل محترم مجمع و سایر اعضای هیأتهای محترم را به سومین اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز، خیرمقدم عرض کنم. بدون شک اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکنندگان گاز یکی از مهمترین رویدادهای مربوط به انرژی، بویژه صنعت گاز محسوب میشود و هدف از این اجلاس، همکاری برای یافتن راهکارهایی جهت حمایت از منافع جمعی کشورهای عضو مجمع، توسعه همکاری میان کشورها در زمینههای مختلف از جمله اکتشاف، تولید و تجارت گاز طبیعی، هماهنگی سیاستها در راستای افزایش سهم گاز طبیعی در ترکیب انرژی مصرفی جهان، و ارتقای جایگاه مجمع در عرصه بینالمللی انرژی است. امیدوارم این اجلاس بتواند فرصت مغتنمی را برای بحث و تبادل نظر پیرامون اهداف و دیدگاه‌های مجمع، فراهم سازد.
عالیجنابان؛
علیرغم اهمیت و ضرورت استفاده از انرژی فسیلی، بهره‌برداری ناپایدار از این منابع انرژی، باعث بروز برخی آسیبهای اجتماعی شده و آثار منفی بر محیط زیست داشته است و جهان را با مسأله خطیرِ موازنه، میان استفاده از انرژی برای توسعه اقتصادی، و حفظ محیط زیست مواجه ساخته است. و لذا لازم است به موضوع انرژی در قالب توسعه پایدار، توجه شود.
به همین دلیل پیشنهاد کردهایم، در پیامی از این اجلاس، به کنفرانسِ کاپ Cop21 که در صدد دسترسی به توافقی بینالمللی در مسایل و سیاستهای مربوط به تغییر اقلیم است و در هفتة آینده در پاریس برگزار خواهد شد، مراتب آمادگی و علاقه مجمع کشورهای صادر کننده گاز برای همکاری و هماهنگیِ سیاستهای اعضاء مجمع با توافقهای بینالمللی در مسایل محیط زیست را اعلام نماییم. علاوه بر این خوشبختانه، اخیراً طی اجلاس سران توسعه پایدار ملل متحد که در نیویورک تشکیل و منجر به تصویب اهدافِ هفده‌گانه توسعه پایدار و دستورکار توسعه 2030 گردید، انرژی نیز به عنوان یکی از چالشهای جامعه بین المللی مورد توجه قرار گرفت.
در پاسخ به دو چالش تغییرات نامطلوب اقلیمی و امنیت دسترسی به منابع اولیه انرژی، بسیاری از جوامع پیشرفتة مصرف‌کننده انرژی، در صدد توسعه و استفاده از منابع انرژی‌های تجدیدپذیر برآمده‌اند. گرچه براساس چشم‌اندازهای معتبر انرژی، سهم انرژی‌های تجدیدپذیر، در تأمین انرژیِ مورد نیاز جهان، تا آیندة قابل پیش‌بینی، محدود خواهد بود و برای گذار از دوران سوختهای فسیلی به انرژی‌های تجدیدپذیر، راهی طولانی در پیش است. بنابراین، این سؤال مطرح است که، برای تأمین انرژی با آلایندگی کمتر و هزینة قابل قبول، در این دورانِ گذار، چه باید کرد؟
عالیجنابان؛
تصور میکنم بخش مهمی از راه حل این معضل، در دسترس ما است و این موضوعی است که مجمع کشورهای صادر کننده گاز و این اجلاس را اهمیت جهانی میبخشد. گاز طبیعی به عنوان سوختی پاک با منابع غنیِ قابل استحصال برای دهههای آینده، سهم قابل توجهی از ترکیب انرژی مصرفی جهان را، به خود اختصاص داده است و مزیت‌های اقتصادی، فنی و زیست محیطیِ گاز طبیعی، در مقایسه با سایر سوختها باعث شده تا اهمیت آن به عنوان یک منبع مهم انرژی افزایش یابد. انتظار می‌رود مصرف گاز طبیعی طی دهههای آتی نیز افزایش چشم‌گیری داشته باشد.
همه کشورها بویژه کشورهای در حال توسعه بر این باورند که گاز طبیعی میتواند به عنوان پلی مطلوب، برای گذار از دوران سنتی استفاده از سوختهای فسیلی، به دورانِ بهره‌برداری بیشتر از انرژی‌های تجدیدپذیر تبدیل شود. علاوه بر این، افزایش تجارت گاز طبیعی باعث افزایش همبستگی میان جوامع شده و به ثبات، امنیت و یکپارچگی در روابط بینالمللی کشورها، کمک می‌کند.
خانم ها و آقایان؛
بازارهای انرژی، پدیدهای ماهیتاً پویا است و بازار گاز طبیعی از این موضوع مستثنی نیست. این تحرک هم از طریق پیشرفت فناوری‌ها و نوآوری‌های عرضه گاز، مانند افزایش تولید گازهای غیرمتعارف، شِیْل گاز و توسعه تولید سوختهای جایگزین، و هم از جانب تغییرات تقاضا مانند نوآوریها در استفاده از گاز طبیعی در تولید برق، حمل و نقل، صنایع پتروشیمی و غیره ایجاد میشود. به همین دلیل ارتقای جایگاه جهانی مجمع کشورهای صادرکننده گاز در بازارهای انرژی، مستلزم ایجاد نگاهی فراگیرتر از گذشته به موضوع است تا مجمع، نقشه راه آینده خود را به‌درستی تنظیم کرده و زمینه را برای افزایش نقش خود در تامین امنیت انرژی جهانی فراهم کند. تقویت همکاری کشورهای عضو، نهادینه‌سازی تبادل تجربیات و دانش فنی میان آنها و اتخاذ سیاستهای هماهنگ در عرصۀ تولید و بازار، تدابیری است که برای تحقق این هدف لازم داریم. همکاری‌های سازمان یافته و مبتنی بر تفاهم کشورهای تولیدکنندۀ گاز در بازارهای منطقه‌ای از ارکان تعامل بلندمدت کشورهای عضو محسوب میشود و میتواند موجبات بهره‌گیری اقتصادی و بهینه‌سازی انتفاع از منابع محدود و تجدیدناپذیر را فراهم آورد.
در فضای تعامل بین کشورهای دوست که دارای منافعی همسو هستند و در یک مجمع بین‌الدولی که با همدلی اعضای آن 15 سال پیش در تهران پایه‌گذاری شده، افزایش منافع یک کشور، ضرورتاً با زیان عضو دیگر تأمین نمی‌شود؛ بلکه منافع هر یک از کشورهای عضو میتواند در قالب یک استراتژی واحد جمعی با افزایش منافع جمعی و تسهیم آن بصورت بهتری میسر و تأمین شود.
هنر و درایت مجمع کشورهای صادرکننده گاز، این است که ضمن رعایت اصل بدیهی حق مالکیت و حاکمیت کشورهای عضو بر منابع گازی، و نحوه بهره برداری از آن، که طبعاً به مصرف و تجارت این منبع مهم انرژی نیز تسری می‌یابد، مستمراً زمینههای هماهنگی و سازگاری بیشتر سیاستهای انرژی و همکاری و تشریک مساعی اعضای مجمع را امکان‌پذیر سازد.
عالیجنابان،
خانم‌ها و آقایان؛
ایران به عنوان یکی از بزرگترین دارندگان ذخایر گازطبیعی جهان، از ظرفیت بسیار بالایی برای تولید و صادرات گاز طبیعی و مشارکت بیشتر در تأمین امنیت عرضه انرژی جهانی برخوردار است. کشور من طی سالهای گذشته سیاست جایگزینی گاز بجای سایر سوختهای فسیلی را به کار بسته و در حال حاضر حدود 70 درصد ترکیب انرژی ایران را گاز تشکیل میدهد و حدود 90 درصد خانوارهای شهری و روستایی ایران به شبکه سرتاسری توزیع گاز دسترسی دارند، و ظرفیت تولید گاز ایران تا 2 سال آینده به بیش از 1000 میلیون متر مکعب در روز خواهد رسید.. اما مقایسه نسبت میزان تولید با حجم ذخایر و بویژه نسبت صادرات گاز طبیعی این کشور به حجم ذخایر آن نشان میدهد که محدودیت‌های تحمیلی سیاستهای بینالمللی در سالهای گذشته مانع بهره‌برداری مطلوب ایران از این ظرفیتها شده است.
البته ما معتقدیم این وضعیت با توافقهای اخیر ایران در مورد برنامه‌های صلح‌آمیز انرژی هستهای خود با کشورهای 1+5، به سرعت تغییر خواهد کرد و مقدمات این تغییرات وسیع و همه جانبه نیز در سرمایه‌گذاریها و تصمیماتی که از بدو شروع به کار این دولت صورت گرفته، آماده شده است. تداوم افزایش سریع ظرفیتهای تولید گاز ایران در دو سال گذشته، این امکان را به ایران میدهد که صادرات گاز را به کشورهای همسایه از طریق خط لوله و سایر نقاط دنیا از طریق LNG افزایش دهد.
راهبرد ما بر افزایش تولید و صادرات گاز طبیعی از طریق سرمایه‌گذاری در میادین نفت و گاز استوار شده است. طبعاً اولویت همکاریها ما در این فعالیتهای کشورهای عضو مجمع صادرکننده گاز است و من هم اینجا از روسای محترم کشورها و دولتهای دوست عضو مجمع که در این اجلاس حضور یافتهاند دعوت میکنم، برای ارتقاء همکاریها و با حفظ منافع متقابل در سرمایه‌گذاریهای ایران برای توسعه منابع عظیم گاز این کشور، که در راستای افزایش سهم مجمع در تولید و تجارت گاز طبیعی در جهان است، مشارکت کنند. بی‌مناسبت نیست یادآوری کنم که چارچوب قراردادهای نفتی و گازی جدید ایران، زمینه جذابی را برای سرمایه‌گذاری در صنعت نفت و گاز ایران فراهم می‌سازد و این دولت حمایت خود را از سرمایه گذاری‌های بینالمللی در صنعت نفت و گاز اعلام می‌دارد. البته ایران علاوه بر افزایش ظرفیتهای تولید، برنامه‌های گسترش مصرف گاز در داخل و درعین حال افزایش کارایی انرژی و صرفه‌جویی و بهینه سازی در مصرف را در دستور کار دارد، تا بتواند ضمن بهره‌گیری داخلی از این انرژی پاک، ظرفیت صادراتی خود را ارتقا بخشد.
در پایان بار دیگر از همه عالیجنابانی که با حضور خود شکوه لازم را به این اجلاس تاریخی دادند سپاسگزاری کرده، موفقیت کامل اجلاس و اقامت خوشی را برای همه عزیزان در تهران آرزو میکنم.
رییس جمهور در پایان پیوستن جمهوری آذربایجان را به عنوان عضو ناظر به مجمع کشورهای صادرکننده گاز و نیز هجدهمین عضو این مجمع تبریک گفت.