فرارو- معاون وزیردفاع دولت اصلاحات گفت: روش و منش سیاست خارجی آمریکا نسبت به ایران تغییر کرده است، اما در سطح اهداف و پارادایم تغییری نکرده است.
علیرضا اکبری با بیان اینکه ممکن است در دولت اوباما تاکتیکها و اولویتهای رفتاری و طیف ابزارها برای تحقق اهداف تغییرکرده باشد، اظهار داشت: این تغییرات به معنای این نیست که شما در یک حاشیه امنیت قرار داشته باشید، البته نباید عدم قرار داشتن درحاشیه امنیت موجب شود که این وضعیت را فرصت ندانیم و از آن استفاده نکنیم.
وی افزود: این تغییرات میتواند برای ما فرصتساز باشد و در صورتی كه از این فرصت بهره نبریم ممكن است به عنوان یک تهدید علیه ما استفاده شود.
این کارشناس ارشد مسائل استراتژیک تصریح کرد: مواضع اخیر آمریکاییها نشان میدهد كه آنها تغییرات تدریجی در منش و روش اعمال میکنند و این احتمال وجود دارد که خط قرمز مساله هستهای ایران را اطمینان از عدم تولید سلاح هستهای قرار دهند و پایینتر از آن را در مذاکرات با شروطی بپذیرند.
این استاد دانشگاه توضیح داد: از سوی دیگر آمریکاییها اقدامات ایضاییشان را آغاز کردهاند و کنترل تدریجی هواپیماها و کشتیهایی که از مبداهای بیرونی به بنادرما و یا بالعکس میآید، شروع کردهاند و این مساله اجرای برخی از بخشهای قطعنامههای فصل هفتمی است که تاکنون انجام نشده بود.
اکبری تاکید کرد: آمریکاییها مقدمات استفاده از همه ابزارهای کنترلکننده و مهارکننده را فراهم میکنند، درعین حال میگویند که ما دستمان را باز کردیم تا دست شما را بفشاریم، این چالش سیاستخارجی ماست و ما امروز در حوزه سیاستخارجی بیش از شجاعت به تدبر و عقل نیاز داریم. اگر تدبر و عقل در شجاعت و تهور ضرب نشود، فرصتهایمان به ضدفرصت و یا حتی تهدید تبدیل میشوند.
معاون وزیردفاع دولت اصلاحات در پاسخ به این سوال که آیا برای تغییر مناسبات ایران و آمریکا باید دولت در ایران تغییر کند یا اینکه همین دولت بهتر است سیاست خارجی تهاجمیاش را به گفتوگوتبدیل کند؟ گفت: عبارتی که شما راجع به ضرورت تغییر میگویید، باید بگویم که نه مرادم این بود که ما باید چرخش کنیم و کوتاه بیاییم و نه عبارتی که به کار بردم اینگونه بود. معتقدم وضعیتی که اوباما ایجاد کرده است، انتظار دارد ما هم با آنها همراه شویم و بیتوجهی به چنین وضعیتی میتواند ضدفرصت و تهدید ایجاد کند و بالعکس توجه به آن فرصت به وجود میآورد اما شما درخصوص چگونگی آن قضاوت کردید که من هنوز چیزی در این خصوص نگفتهام.
اکبری اضافه کرد: اعتقاد دارم که سیاست خارجی یک فرایند تولیدشدنی است اما بعضیها فکر میکنند که سیاست خارجی را باید دفع کنند، سیاستخارجی وقتی تولید میشود به اقتضای منافع گاهی در موقعیت هجوم است و گاهی تعامل، پس سیاستخارجی یعنی مجموعهای از تعامل و هجوم. اینکه بدون محاسبه با همه موجودیت نظام بینالملل بخواهیم تهاجمی رفتار کنیم، عملا برخلاف شعار سیاست خارجی خود عمل کردهایم.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: شعار سیاستخارجی ما گزینشی عملی کردن است و مبنای ما تعامل مشترک و همکاری است اما اینکه آیا رفتار سیاستخارجی ما تاکنون درست بوده است را تایید نمیکنم و به مکانیزمهای تولید و اعمال سیاستخارجی انتقاد دارم. البته اینکه جهتگیری کلی سیاستخارجی باید بر مبنای منافع ملی، قدرت ملی، استقلال و حاکمیت ملی باشد، درست است اما مقابل این رویکرد که من نیز منتقد آن هستم، سیاست خارجی را بر مبنای اتکا، وابستگی و ادغام در محیط میداند.
این کارشناس ارشد مسائل استراتژیک تاکیدکرد: در شرایط کنونی، جهتگیری اساسی سیاستخارجی، جهتگیری استقلال و حاکمیت ملی است اما دو رکن قدرت و منفعتملی را نتوانستهاند، تئوریزه کنند و رفتار سیاستخارجی از آن تولید کنند، بنابراین به دلیل آنکه شرایط حساس است میتوان تحول در تاکتیک، روش و رویه را با تدبیر در پارادایم سیاست خارجی تبدیل کرد.