فرارو- دیوید پترائوس، رئیس سابق سازمان سیا و فرمانده سابق نیروهای نظامی آمریکا و وانس سرچوک، یکی از مقامات ارشد مرکزی برای امنیت جدید آمریکا در یادداشتی برای واشنگتن پست به پیامدهای دستیابی به توافق هسته ای با ایران پرداخته و معتقدند سیاست خارجی آمریکا اغلب، اهداف استراتژیک خود را بدون توجه به پیامدهایش سرسختانه پیگیری می کند.
به گزارش سرویس بین الملل فرارو به نقل از واشنگتن پست، طرفداران تلاش برای دستیابی به توافق با ایران در مورد فعالیت های هسته ای این کشور بر مزایایی که یک توافق می تواند به واسطه ممانعت صلح آمیز از توسعه تسلیحات هسته ای داشته باشد، تاکید دارند. در حالی که شکاکان در مورد یک «توافق بد» هشدار می دهند که توانایی های ایرن را به قدر کافی تعدیل نخواهد کرد.
پترائوس و سرچوک معتقدند آنچه در بحث های جاری مورد توجه قرار نگرفته، ملاحظه دقیق تر مفاهیم استراتژیکی است که یک توافق هسته ای می تواند در مورد موضع آمریکا در خاورمیانه داشته باشد. این ارزیابی باید با توجه به پیامدهای برداشتن تحریم های اصلی ایران- و بازگشت تجارت دوباره ایران با اقتصادی های اصلی جهان به شرایط عادی- آغاز شود. این مسئله مهمترین اهرم ما برای ترغیب دولت ایران به کنار گذاشتن عناصر کلیدی برنامه هسته ای بوده است.
این دو نظامی سابق آمریکا مدعی هستند که برداشتن تحریم ها منجر به توانمندسازی اقتصادی دولتی می شود که حامی تروریسم است. در واقع ایران حتی تحت تحریم های فلج کننده هم حمایت از محورهای افراطی در برنامه ژئوپلتیک خود در سراسر خاورمیانه و ورای آن را مدیریت کرده و دست به فعالیت هایی زده که برخلاف منافع آمریکا و نزدیکترین متحدان ما بوده است.
در ادامه یادداشت پترائوس و سرچوک آمده است:
این امکان وجود دارد که یک توافق هسته ای مسیر تشنج زدایی بیشتر در روابط ایران و آمریکا و همسایگانش را هموار کند. با این حال این امکان هم وجود دارد که برداشتن تحریم ها، توانایی تهران برای گسترش نفوذ در خارج نزدیک، از جمله سوریه، لبنان، عراق، شبه جزیره عربستان و قلمروی فلسطینان را افزایش دهد.
بنابراین یک توافق هسته ای موفق، به جای پایان دادن به کشمکش طولانی ما با ایران باعث می شود آمریکا و متحدانش در خاورمیانه با یک دشمن خطرناک تر که در شرایط بهتری قرار گرفته روبرو شوند.
این مسئله بدین معنی نیست که ما باید دیپلماسی با تهران را رها کنیم. ممانعت از دستیابی ایران به تسلیحات هسته ای باید اولویت نخست ما باشد و یک توافق دیپلماتیک که واقعا درها را به روی این خطر ببندد، ارزش برخی جنبه های منفی آن را هم دارد. ضمن اینکه جایگزین یک دیپلماسی موفق- اقدام نظامی- هزینه ها و خطرات خاص خود را برای ثبات منطقه و اقتصاد جهانی دارد. علاوه بر این، اقدام نظامی برای پایان دادن قاطعانه به تهدیدات هسته ای، نمی تواند اطمینان بخش تر از یک توافق دیپلماتیک خوب باشد.
اما باید به خاطر داشته باشیم که حتی در بهترین توافق هسته ای ممکن نیز مبادلات واقعی وجود دارد. در این شرایط پنج اقدام باید مدنظر قرار گیرد.
نخست اینکه باید به خوبی آشکار شود که اگر تغییر جامعی در رفتار منطقه ای ایران رخ ندهد، آشتی واقعی میان ایران و آمریکا ممکن نیست، حتی اگر نتیجه مذاکرات هسته ای مثبت باشد. این پیام باعث می شود این درک نادرست که اشتیاق واشنگتن به خروج از خاورمیانه منجر به پذیرش هژمونی ایران در این منطقه خواهد شد را از بین می برد.
دوم اینکه آمریکا باید مذاکره با متحدان عربی و اسرائیلی مان را تشدید کند تا به درک مشترکی از چگونگی رویارویی با ایرانی که در پی توافق هسته ای از نظر اقتصادی قدرتمند شده، برسند. چراکه لغو تحریم ها توانایی ایران برای تجهیز نمایندگان خود در منطقه را افزایش می دهد و ما باید آماده رویارویی با این مسئله باشیم.
سوم اینکه آمریکا باید نگاهی جدی به موضع خود در قبال سوریه داشته باشد. گزارش های اخیر در مورد افزایش حمایت از اپوزیسیون سوریه به شکل های مختلف، دلگرم کننده بوده اند. این گزارش ها اگر درست باشند، نشان می دهند که برای تغییر دادن شرایط در میدان نبر رژیم اسد باید تلاش های بیشتری صورت گیرد.
چهارم: یک توافق هسته ای با ایران به جای آنکه واشنگتن را قادر به کاهش حضور در خاورمیانه و تمرکز بر دیگر نقاط کند، باعث می شود ما مجاب به تقویت حضور نظامی، دیپلماتیک و اطلاعاتی خود در این منطقه شویم تا بتوانیم به شرکای خود در برقراری توازن با قدرت رو به رشد ایران کمک کنیم. گام های مختلفی در این زمینه باید برداشته شود: از جمله صدور مجوز تشدید توانمندی نظامی که اسرائیل و شرکای عرب ما به دنبالش هستند؛ طرحی دوباره برای انسجام نیروی هوایی و دفاع موشکی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس؛ رزمایش های هوایی و دریایی برای نمایش توانمندی های آمریکا و شرکایش در منطقه؛ و حفظ زیرساخت های فعلی و استقرار نیرو در این منطقه.
و پنجم اینکه باید برنامه هایی برای شکل جدید رژیم تحریم ها پس از توافق هسته ای داشته باشیم. در شرایطی که با لغو تحریم ها جریان ورود پول به تهران اجتناب ناپذیر خواهد بود، تحریم های مربوط به تروریسم باید پابرجا بمانند و تحریم های جدیدی بر شرکت ها، بانک ها و افراد ایرانی که به دنبال فعالیت های منطقه ای بی ثبات کننده هستند، اعمال شود. برنامه ریزی برای چنین تحریم هایی باید پیش از یک توافق هسته ای انجام شود.
مانند اغلب موارد در سیاست خارجی آمریکا، ما یک هدف استراتژیک را مدنظر قرار می دهیم و آن را سرسختانه پی می گیریم و هیچ آمادگی برای پیامدهای آن در زمان دستیابی به هدفمان نداریم. با وجود آنکه اطمینان کاملی به دستیابی به یک توافق هسته ای با ایران نیست، زمان تفکر در مورد مفاهیم آن و آماده شدن برای پیامدهایش حالا است.