یك برنامه مفصل و منظم برای روزهای اول سال نو تدارك می‌بینند؛ برنامه‌ای كه هر روز صبح ساعت 9 شروع می‌شود و رأس ساعت همه اعضای خانواده آماده و اتوكشیده راهی خانه اقوام و آشنایان می‌شوند.
برنامه بدون توقف ادامه پیدا می‌كند تا حدود ساعت سه و چهار بعد از ظهر، عصر هم پس از یكی دو ساعت استراحت، از ساعت 5 از سرگرفته می‌شود و تا نیمه‌های شب طول می‌كشد.
با داشتن چنین برنامه فشرده‌ای از دید و بازدیدها طبیعی است كه زندگی روزانه هم دستخوش تغییر شود؛ تغییر و تحولی كه در برنامه غذایی و شیوه تغذیه اعضای خانواده درست و حسابی به چشم می‌خورد.
چرا كه از یك طرف بعد از خوردن آن همه شیرینی و شكلات و میوه، دیگر اشتهایی باقی نمی‌ماند و از طرف دیگر فرصت كافی برای خوردن ناهار و شام نیست؛ بنابراین به نظر می‌رسد بهترین كار حذف وعده‌های اصلی غذا و جایگزین كردن آنها با شیرینی و آجیل باشد! غافل از این‌كه متخصصان، این شیوه را بدترین تصمیم می‌دانند، تصمیمی كه نتایج آن در همان ابتدای سال نو گریبان ما را خواهد گرفت.
شیرینی گرسنه‌تان می‌كند!
متخصصان تاكید می‌كنند مصرف شیرینی و آجیل به هیچ وجه جای وعده‌های اصلی را نمی‌گیرد و نمی‌تواند جایگزین مناسبی برای آنها باشد. در واقع خوردن شیرینی به جای ناهار یا شام حتی موجب می‌شود، فرد سریع‌تر از قبل گرسنه شود؛ چراكه قند ساده شیرینی ابتدا موجب افزایش قند خون و در نتیجه ترشح انسولین و سپس باعث افت ناگهانی قند خون می‌شود. بنابراین طبیعی است كه فرد گرسنه شده و بیشتر از مواد غذایی استفاده كند.
پس توصیه می‌شود كمتر شیرینی و تنقلات میل كرده و وعده‌های غذایی را كه حاوی مواد نشاسته‌ای مانند نان یا برنج است حتما به موقع مصرف كنید.
گروه‌های غذایی را حذف نكنید
میترا زراتی كارشناس ارشد تغذیه، می‌گوید: در روزهای تعطیل معمولاً بعضی از مواد غذایی از برنامه غذایی خانواده حذف می‌شود. به همین دلیل تأكید می‌شود به مصرف تمام گروه‌های غذایی در این مدت توجه داشته باشیم.
به عنوان نمونه میزان مصرف لبنیات در روزهای تعطیل كاهش پیدا می‌كند؛ مثلا اگر اعضای خانواده‌ای عادت داشته‌اند در روزهای عادی قبل از رفتن به محل كار یا مدرسه یك لیوان شیر بنوشند، هنگام تعطیلات این عادت را كنار گذاشته و كم‌كم آن را فراموش می‌كنند و صد البته این موضوع می‌تواند مشكل‌آفرین باشد. به توصیه زراتی هنگام تعطیلات هم باید مصرف لبنیات را مانند روزهای گذشته مورد توجه قرار داد. به این معنا كه روزانه دست‌كم باید دو واحد لبنیات یعنی یك لیوان شیر و یك كاسه ماست مصرف كنید.
البته حتما در طول تعطیلات باید از گروه‌های غذایی مختلف مانند میوه‌ها و سبزیجات به اندازه كافی استفاده شود.
میوه هم چاق‌تان می‌كند!
شما هم شنیده‌اید بعضی‌ها می‌گویند میوه كه آدم را چاق نمی‌كند و با همین باور نادرست هم هرچقدر دوست دارند میوه نوش‌جان می‌كنند، البته این گروه چنین كاری را به نفع سلامت‌شان می‌دانند؛ كاری كه نتیجه‌اش از پیش مشخص خواهد بود، چاقی و اضافه وزنی كه نمی‌دانند چطور ایجاد شده است.
این كارشناس ارشد تغذیه می‌گوید: معمولا در روزهای تعطیل سال نو، میزان مصرف میوه افزایش پیدا می‌كند، در حالی كه باید یادمان باشد میوه هم می‌تواند موجب افزایش وزن شود.
به گفته زراتی، همیشه مصرف دو تا سه واحد میوه در طول روز توصیه می‌شود، ولی بیش از آن می‌تواند عاملی برای چاقی باشد. در واقع هر یك عدد میوه كه 90 تا صد گرم وزن دارد، حدود 60 كیلوكالری انرژی تولید می‌كند بنابراین اگر شخصی بیش از مقدار مورد نیاز كه سه عدد در روز است، میوه مصرف كند و مثلا دو عدد نارنگی اضافه بخورد، حدود 120 كیلوكالری بیشتر انرژی دریافت می‌كند. این مقدار كالری اضافی مانند آن است كه او یك شیرینی‌خورده باشد.
مصرف شیرینی استخوان‌ها را پوك می‌كند
همچنین كسانی كه دائم شیرینی می‌خورند و فكر می‌كنند چون دیابت ندارند مشكلی برایشان ایجاد نخواهد شد باید بدانند افزایش مصرف شیرینی می‌تواند موجب بروز پوكی استخوان شود!
زراتی در این مورد هشدار می‌دهد: ثابت شده است كسانی كه شیرینی زیادی مصرف می‌كنند، بشدت در معرض پوكی استخوان قرار دارند چون طی روزی كه فرد شیرینی می‌خورد، مقدار زیادی كلسیم با ادرارش دفع خواهد شد و این موضوع می‌تواند عاملی برای بروز بیماری پوكی استخوان باشد.
هم اندازه چای مهم است، هم رنگش
زراتی كاهش مصرف آب را در روزهای تعطیل اتفاقی شایع می‌داند و می‌گوید: نه‌تنها در روزهای تعطیل مصرف آب كمتر می‌شود، بلكه نوشیدن مقدار زیاد چای در مهمانی‌ها نیز با افزایش ادرار موجب دفع آب از بدن خواهد شد بنابراین توصیه می‌شود چای را تا حد امكان كمرنگ‌تر مصرف كرده و در همه مهمانی‌ها نیز چای ننوشید یا حداقل فقط نیمی از آن را مصرف كنید.
البته معمولاً همراه با چای از مواد شیرین هم استفاده می‌شود كه به گفته این كارشناس تغذیه، با كم‌كردن میزان مصرف چای می‌توان مصرف شیرینی‌ها را هم كاهش داد. پس در مهمانی‌ها چای كوچك، كمرنگ و خنك بخورید.
فست‌فودها را كاهش دهید
روزهای تعطیل عید، معمولاً رستوران‌ها حسابی شلوغ می‌شود. چون خیلی‌ها فرصت ندارند در خانه غذا درست كنند و عده‌ای هم برای با هم بودن در این روزهای تعطیل تصمیم می‌گیرند به رستوان بروند. زراتی در این مورد توصیه می‌كند: حتی اگر فرصت درست‌كردن غذا را ندارید، بهتر است تا جایی كه امكان دارد از غذاهای حاضری استفاده كنید و غذایتان را در خانه میل كنید. مثلاً خوردن تخم‌مرغ یا حتی نان و پنیر و سبزی بسیار بهتر از مصرف فست‌فودهاست.
اگر هم به رستوران می‌روید، جایی را انتخاب كنید كه می‌دانید بهداشت را رعایت و از مواد اولیه مناسب استفاده می‌شود.