فرارو- مدیرکل پیشین آفریقای وزارت خارجه با اشاره به تعویق مذاکرات هستهای ایران و گروه ۱+۵ که قرار بود در اواخر ژانویه برگزار شود اما در پی تازهترین تماس معاونان مذاکره کنندگان ارشد هستهای ایران و گروه ۱+۵ به ماه آینده یعنی فوریه موکول شد گفت: این تاخیر و تعویق در حالی ایجاد شده است که پیش از این جمهوری اسلامی ایران رسما اعلام کرده بود که آماده مذاکره در اواخر ژانویه است و حتی دو طرف در تماسهای که با یکدیگر داشتند بر سر زمان مذاکرات در همین حدود زمانی با یکدیگر به توافق رسیدند.
جاوید قربان اوغلی، با بیان این مطلب در گفتگو با فرارو گفت: در همین حال چندی پیش هم سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز خبر داده بود که در پی تماس هلگا اشمید با علی باقری دو طرف بر سر زمان مذاکرات به توافق رسیدهاند.
وی افزود: بر این اساس با توجه به اینکه دو طرف از یک سو مخالفتی با برگزاری این مذاکرات نداشتهاند و از سوی دیگر بر سر زمان آن هم به توافق رسیدند به نظر میرسد که تنها مانع پیش روی برگزاری این مذاکرات عدم توافق بر سر مکان مذاکرات باشد که از یک سو گروه ۱+۵ تاکید داشت که این مذاکرات در استانبول برگزار شود و از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران خواهان برگزاری این مذاکرات در قاهره شده بود.
سفیر پیشین ایران در آفریقای جنوبی با اشاره به تاکید جمهوری اسلامی ایران برای برگزاری دور تازه مذاکرات هستهای با گروه ۱+۵ در قاهره درباره این انتخاب گفت: معتقدم که انتخاب قاهره به عنوان میزبان دور تازه از مذاکرات هستهای از سوی جمهوری اسلامی ایران یک خطای بزرگ بوده است.
وی افزود: جمهوری اسلامی در حالی روی گزینه استانبول خط کشید و انگشت روی قاهره گذاشته است و حتی درخواست خود برای برگزاری دور تازه مذاکرات هستهای در این شهر را علنی کرد که قاهره واکنش منطقی و مثبتی به انتخاب ایران نشان نداد و حتی مقامات این کشور پس از علنی شدن درخواست جمهوری اسلامی ایران برای میزبانی این شهر تاکید کردند که مصر هنوز تصمیمی در این رابطه نگرفته است.
قربان اوغلی تصریح کرد: بنابراین جدا از اینکه گزینه «قاهره» گزینه اشتباه و غلطی بود که دلایل آن را هم عرض خواهم کرد بهتر بود جمهوری اسلامی ایران پیش از آنکه تصمیم و درخواست خود را علنی کند با مقامات مصری به توافق و تفاهم اصولی برای میزبانی «قاهره» دست پیدا میکرد تا شاهد چنین استقبال سردی از سوی این کشور نباشیم.
وی در ادامه با تاکید بر اینکه منطق انتخاب «قاهره» به عنوان میزبان دور تازه مذاکرات هستهای به هیچ وجه قابل هضم نیست گفت: به هر حال میزبانی مذاکرات هستهای ایران با حضور نمایندگان عالی رتبه جمهوری اسلامی ایران، شش قدرت بزرگ جهانی و اتحادیه اروپا یک امتیاز سیاسی ویژهای دارد که بهتر است این امتیاز به کشوری اعطا شود که شایستگی آن را داشته باشد.
مدیرکل پیشین آفریقای وزارت خارجه افزود: جمهوری اسلامی ایران در حالی خواستار میزبانی مصریها است که مقامات این کشور به خصوص در طی دو سال اخیر که با کنار گذاشته شدن حکومت حسنی مبارک سر کار آمدهاند با وجود اصرار و درخواستهای مکرر جمهوری اسلامی ایران هیچ نوع علاقهای به از سرگیری روابط دو کشور ایران و مصر که نزدیک به سی وسی سال است در کما به سر میبرد از خود نشان ندادهاند.
وی ادامه داد: جدا از آن در سفر اخیر آقای صالحی وزیر خارجه جمهوری اسلامی به مصر که با هدف باز کردن باب تازه روابط میان دو کشور هم بوده است نه تنها مصریها از این سفر استقبال نکردند و به تحقق اهداف آن نکردند بلکه شاهد برخورد حتی میتوان گفت خصمانه آنها از این سفر بودیم.
قربان اوغلی تصریح کرد: در جریان این سفر مقامات مصری به هیچ وجه حاضر نشدند که در راستای عادی سازی روابط میان دو کشور با فرستاده جمهوری اسلامی ایران گفتگو کند مضافا که مقامات مصری از وزیر خارجه این کشور گرفته تا محمد مرسی رییس جمهوری مصر، همگی بر این نکته تاکید کردند که محور گفتگوهای دو طرف نه عادی سازی روابط تهران – قاهره بلکه بررسی بحران سوریه و یادآوری این نکته که ایران باید نقش سازندهای در این راستا داشته باشد.
سفیر پیشین ایران در آفریقای جنوبی خاطرنشان کرد: جدا از آن همزمان با سفر صالحی به مصر شاهد یک اقدام خصمانه علیه جمهوری اسلامی ایران بودیم به طوری که نشستی موسوم به «حمایت ازخلق اهواز» با حضور تجزیه طلبان ایران به میزبانی دانشگاه الازهر در قاهره برگزار میشود که هدف آن حمایت از قومیت گرایی و دامن زدن به بحث عرب و عجم و همچنین پرداختن به اختلافات شیعه و سنی در ایران است.
وی ادامه داد: گفته میشود که در این نشست مشاور و معاون محمد مرسی رییس جمهوری مصر نیز به سخنرانی کرده است که این خود نشان میدهد که برگزاری این نشست بودن چراغ سبز حکومت مصر امکان پذیر نبوده است.
مدیرکل پیشین آفریقای وزارت خارجه تاکید کرد: بنابراین در چنین شرایطی و با وجود چنین فضایی که بر مناسبات دو کشور ایران و مصر حاکم است درک اینکه چطور جمهوری اسلامی ایران به گزینه «قاهره» برای میزبانی مذاکرات هستهای رسیده است کمی سخت و غیر قابل هضم است.
قربان اوغلی همچنین همانطور که اشاره شد اگر باور داشته باشیم که میزبانی از مذاکرات هستهای ایران و گروه ۱+۵ برای کشور میزبان یک امتیاز سیاسی است و میتواند جایگاه کشور میزبان را در عرصه بین المللی ترقی دهد، بنابراین این امتیاز باید به کشوری داده شود که شایسته دریافت آن است و یا اینکه باید از کشور میزبان امتیاز لازم گرفته شود که در ازای آن امتیازی دریافت کند.
وی بار دیگر با تاکید بر اینکه منطق انتخاب قاهره از جانب جمهوری اسلامی ایران قابل درک نیست گفت: براساس اوصافی که مطرح شد مصر نه شایسته دریافت امتیاز سیاسی میزبانی مذاکرات هستهای جمهوری اسلامی ایران و گروه ۱+۵ است و نه حاضر است امتیازی در ازای دریافت امتیاز میزبانی به جمهوری اسلامی دهد که حداقل امتیازی مد نظر تهران هم نشان دادن چراغ سبز برای عادی سازی روابط میان دو کشور است.
سفیر پیشین ایران در آفریقای جنوبی در ادامه با بیان اینکه اصرار بر اینکه استانبول نباید میزبان مذاکرات هستهای باشد هم غیر منطقی است گفت: تاکنون جدا از چند پایتخت اروپایی بیشترین مذاکرات هستهای ایران در استانبول برگزار شده است و ترکها هم سعی کردهاند که با حفظ مواضع اصولی خود میزبان شایستهای باشند و رفع سوء تفاهمات میان دو طرف کمک کنند.
وی افزود: همچنین در مذاکرات هستهای ایران و گروه ۱+۵ میزبان عمدتا نقش تعیین کنندهای ندارد چرا که اساسا میزبان حق دخالت در محتوای این مذاکرات ندارد بر این اساس هیچ اشکالی نداشت با وجود اختلافاتی که ایران و ترکیه به خصوص بر سر تحولات سوریه دارند میزبانی دور تازه مذاکرات هستهای بار دیگر به ترکها واگذار شود.
قربان اوغلی با بیان اینکه شاید اگر توجه چندانی به اختلاف دو طرف بر سر مکان مذاکرات نمیشد و ایران و ۱+۵ با برگزاری این مذاکرات در استانبول موافقت میکردند احتمالا دور تازه مذاکرات در همان اواخر ژانویه برگزار میشد گفت: مسوولان امر بهتر است به این نکته توجه داشته باشند که تاخیر در برگزاری مذاکرات هستهای بر خلاف گذشته به سود جمهوری اسلامی ایران نیست.
وی افزود: منطق حکم میکند که باب مذاکرات هستهای هر چه زودتر باز شود و دو طرف سر میز مذاکره بنشینند تا راهی برای برون رفت از فضایی کنونی پیدا شود که سایه تهدید و خطرهای موجود از فراز ایران دور شود و این خطرها هم الزاما حمله نظامی نیست چرا که گاهی اوقات تحریمها تاثیر مخربتر از حمله نظامی دارد.
مدیرکل پیشین آفریقای وزارت خارجه در پایان با اشاره به سخنرانی اخیر اوباما در مراسم تحلیف و همچنین مواضع اخیر جان کری نامزد پست وزارت خارجه آمریکا در دولت جدید اوباما گفت: به نظر میرسد که در دوره دوم ریاست جمهوری اوباما، فضایی مثبتی به منظور فراهم کردن زمینه گفتگویهای سازنده برای رفع سوء تفاهمات با ایران ایجاد شده است که بهتر است جمهوری اسلامی ایران با درک این فضا و موقعیت با حفظ اصول گامهای بردارد.
کشوری که با وضعیت لرزانی که دولت فعلی ان دارد باید بزرگترین افتخارش این باشد که ایران اجازه برقراری رابطه رسمی به انها بدهد انوقت.........
در این شرایط ما میبایست بدنبال دوستان و متحدان استراتژیک بگردیم
به نظر من هند ارمنستان ترکیه و ژاپن گزینه های مناسبی هستند
سیاست نیاز به تهور و بی باکی دارد حتی ما می توانیم تهران را به عنوان محل مذاکرات پیشنهاد کنیم و بگیم با حضور هیئت هیچ کشوری در ایران مشگلی نداریم
در این شرایط ما میبایست بدنبال دوستان و متحدان استراتژیک بگردیم
به نظر من هند ارمنستان ترکیه و ژاپن گزینه های مناسبی هستند
سیاست نیاز به تهور و بی باکی دارد حتی ما می توانیم تهران را به عنوان محل مذاکرات پیشنهاد کنیم و بگیم با حضور هیئت هیچ کشوری در ایران مشگلی نداریم