ممنوعیت واردات خودرو

قیمت پژو پارس LX TU ۵، ساخت ۱۴۰۱ که در روز‌های اخیر جهش چشم‌گیری را تجربه کرده بود و تا ۷۱۰ میلیون تومان پیش رفته بود، امروز ۲۰ اردیبهشت ماه با ۱۲ میلیون تومان کاهش قیمت نسبت به روز گذشته نرخ ۶۵۴ میلیون تومان را ثبت کرد. قیمت پژو ۲۰۶ تیپ ۳ پانوراما ۱۴۰۱ که یکی از محصولات پرطرفدار بازار است، امروز افزایش پنج میلیون تومانی را تجربه کرد و در نرخ ۵۶۵ میلیون تومان عرضه شد.

یکی از ریشه‌های اصلی شکل‌گیری این پرسش در ذهن افکار عمومی، واکنش تند چندی پیش وزارت صمت به موضع فرانسوی‌ها در قبال اعتراضات در ایران بود. حدود یک‌ماه پیش بود که وزارت صنعت، معدن و تجارت در واکنش به دیدار رئیس‌جمهور فرانسه با یکی از افراد اپوزیسیون و همچنین مواضع دولت این کشور در قبال اعتراضات در ایران، واردات خودروهای فرانسوی را ممنوع اعلام کرد.

زاوه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا واردات خودرو‌های فرانسوی ممنوع شده است، گفت: به اعتقاد بنده دلیل این موضوع دیدار مکرون رئیس جمهور فرانسه باید برخی از مخالفان ایران بوده است، در واقع این تصمیم یک حرکت نمادین بوده که انجام شده، زیرا قبل از اعلام ممنوعیت، خودرو‌های فرانسوی در لیست واردات وجود داشته اند.

دبیر انجمن واردکنندگان خودرو: با توجه به اینکه از لحاظ ارزشی برای واردات سقف‌گذاری شده، اکثر خودرو‌های اروپایی، ژاپنی و کره‌ای نمی‌توانند، وارد شوند و تنها مدل‌هایی مانند یاریس کرولا، میراژ، مگان و..، قابلیت واردات دارند. تنها در این بین در رده خودرو‌های چینی رقابت ایجاد شده و این خودرو‌ها می‌توانند با کاهش قیمت روبرو شوند، اما در حالت کلی کاهش قیمت محسوسی رخ نخواهد داد،

مدنی با اشاره به اینکه ممنوعیت واردات خودرو باعث افزایش چند برابری قیمت خودرو‌های وارداتی شده است، گفت: در حالی که با توجه به نرخ ارز، قیمت خودرو‌هایی الان باید دو تا دو ونیم میلیارد باشد، در حال حاضر به بالای ۵ میلیارد تومان یا بیشتر رسیده که این موضوع ناشی از ممنوعیت واردات است، از سویی تحت تاثیر این ممنوعیت یک مافیایی در بازار وارداتی‌ها شکل گرفته که از طریق معاملاتی که انجام می‌شود، این دلالان به سود‌های هنگفت و باد آورده‌ای دست پیدا کرده‌اند.

اگر واردات خودرو آزاد شود، دیگر مردم سراغ خودرو‌های مونتاژ چینی که در حال حاضر به صورت میلیاردی و با ۲،۳ برابر قیمت توسط شرکت‌های مونتاژکار عرضه می‌شوند، نخواهند رفت و بازار آن‌ها به نوعی کساد می‌شود یا حداقل این که دیگر نمی‌توانند آن‌ها خودرو‌های مونتاژی خود را چند برابر قیمت به مردم بفروشند.

دبیر انجمن واردکنندگان خودرو با اشاره به اینکه در صورت آزادسازی واردات، قیمت خودرو‌های داخلی و وارداتی بین ۲۰ تا ۵۰ درصد با کاهش روبرو خواهد شد، اضافه کرد: دبیر انجمن خودروسازان و همچنین مدیرعامل خودروساز بزرگ کشور نیز با واردات مخالفتی ندارند، زیرا که با این کار تنوع در بازار افزایش یافته و رقابت در بازار خودرو شکل خواهد گرفت.

زاوه افزود: در حال حاضر با توجه به چشم انداز اقتصادی که در کشور وجود دارد، انتظارات تورمی روز به روز بیشتر می‌شود و هیچ افقی روشنی در مورد تعیین تکلیف برجام و رفع تحریم‌ها نیز وجود ندارد، در چنین شرایطی به طور قطع خودرو تا پایان سال با افزایش بیشتری روبرو خواهد بود و اگر اتفاق خاصی رخ ندهد وضعیت فعلی همچنان ادامه پیدا می‌کند، به طوریکه قیمت خودرو ۲۰۶، به ۳۰۰ میلیون تومان افزایش پیدا خواهد کرد.

امینی با تاکید بر اینکه شرکت‌های خودروسازی تبدیل به حیاط خلوت مجلس و دولت‌های مختلف شده‌اند، بیان کرد: در دهه هفتاد اوج بالندگی صنعت قطعه‌سازی بود، به طوری که ما قطعات ساخته شده توسط صنعتگران داخلی را صادر می‌کردیم، اما امروز به جایی رسیده‌ایم که قطعه سازان داخلی برای کسب سود بیشتر قطعات خود را از چین وارد کرده و به اسم خود جا می‌زنند، امروز صنعت خودرو و قطعه‌سازی با مشکلات بسیار زیادی روبرو هستند و تا زمانی که دولت عزمی برای حل مشکلات این صنایع نداشته باشد وضع فعلی ادامه پیدا خواهد کرد و مردم نباید منتظر کاهش قیمت خودرو‌های داخلی باشد.

زاوه با تاکید بر اینکه احیای برجام یا فروپاشی تکلیف بازار خودرو‌های وارداتی را مشخص می‌کند، گفت: اگر برجام مجدداً امضا شود و تحریم‌های صنعت خودرو و مبادلات مالی و بانکی برداشته شود، آن زمان آزادسازی واردات خودرو می‌تواند معقول باشد، زیرا کشور در این شرایط می‌تواند به دارایی‌های ارزی بلوکه شده خود در کشور‌های دیگر دسترسی پیدا کند که این موضوع باعث افزایش درآمد‌های ارزی کشور خواهد شد.

زاوه افزود: در صورتی که جلوی این موضوع تحقق یابد، قیمت خودرو‌های وارداتی تا حدود ۵۰ درصد و قیمت خودرو‌های داخلی نیز بین ۱۵ تا ۲۰ درصد با کاهش روبرو خواهد شد که بسیار قابل توجه است، از سویی برای اینکه این افت قیمت ماندگار بوده و تنها در کوتاه مدت شاهد آن نباشم باید دید سیاست‌های اقتصاد کلان دولت آینده چه خواهد بود، در صورتی که سیاست‌های فعلی ادامه یابد قطعا دوباره با افزایش قیمت خودرو در انتهای سال مواجه خواهیم شد.

دادفر با اشاره به اینکه دولت طی سه سال گذشته با درخواست انجمن واردکنندگان خودرو برای ترخیص خودرو‌های مانده در گمرک موافقت نکرده است، یادآور شد: اگر این چند هزار خودرو به بازار تزریق می‌شد قیمت خودرو‌های وارداتی تا این حد با افزایش بسیار زیاد و خارج از قاعده روبرو نبود، اما حال که طی دو ماه آینده انتخابات ریاست جمهوری برگزار می‌کند، قدر مسلم دولت آینده واردات خودرو را به دو دلیل آزاد خواهد کرد.

دادفر دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در گفتگو با فرارو با بیان اینکه آزادسازی واردات خودرو می‌تواند بازار خودرو را از این وضعیت آشفته و نابسامان خارج کند، تصریح کرد: بعد از ممنوعیت واردات خود شاهد بودیم که قیمت‌ها در بازار وارداتی‌ها و همچنین خودرو‌های ساخت داخل با افزایش بسیار زیادی روبرو شد، این در حالیست که به صورت سنتی قیمت خودرو‌های وارداتی سمت و سوی قیمتی در کل بازار را تعیین می‌کند، به عنوان مثال زمانی که خودرویی مانند سانتافه قیمتش ۳۲۰ میلیون تومان بود در آن زمان قیمت هایما ۹۰ میلیون تومان بود، اما بعد از ممنوعیت قیمت سانتافه تا ۲ میلیارد تومان نیز افزایش پیدا کرد، همین موضوع قیمت هایما خودرویی مونتاژی را تا ۱ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان نیز بالا برد، اگر قیمت وارداتی‌ها با آزادسازی واردات خودرو با کاهش قابل توجهی روبرو شود احتمالاً قیمت خودرو‌های ساخت داخل نیز که این روز‌ها بسیار زیاد شده، افت محسوسی خواهد کرد.

کاکایی گفت: در مورد طرح مجلس مبنی بر اینکه در قبال صادرات قطعه و خودرو، واردات خودرو نیز آزاد شود، هیچگونه منطقی ندارد، اگر قرار باشد، واردات آزاد شود، باید این کار برای همه صورت بگیرد، نه اینکه تنها عده‌ای خاصی مشمول این موضوع شوند، زیرا که این کار باعث رانت‌خواری می‌شود و در بازار انحصار ایحاد می‌کند و در نهایت این افراد می‌توانند با بازار بازی قیمتی راه بیندازند، بنابراین اینکه واردات را بخواهیم مشروط کنیم، به هیج وجه عقلانی نیست، یا باید فعلا ممنوعیت ادامه داشته باشد، که منطقی است، یا اینکه برای همه آزاد شود.

دادفر بیان داشت: اگر همین الان نیز واردات را آزاد کنند، انتهای تابستان ۱۴۰۰ خودرو می‌تواند وارد شود، زیرا که با توجه به بروکراسی پیچیده و سازمان‌های زیادی که در امر واردات دخیل هستند، کار را بسیار سخت کرده اند، همین الان برای گرفتن تاییده انطباق استاندارد باید شش ماه زمان گذاشت، بنابرابن واردات نیز در صورت آزادسازی به همین راحتی‌ها نخواهد بود و با معضلات بسیار زیادی روبرو است.

زاوه با اشاره به اینکه آزادسازی واردات خودرو نیز خود الان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، گفت: در شرایطی فعلی که دولت واردات را آزاد نخواهد کرد، مگر اینکه آمریکا به برجام بازگردد و تحریم‌ها برداشته شود، تا درآمد‌های نفتی با افزایش روبرو شود، در چنین شرایطی احتمال رفع ممنوعیت واردات خودرو بسیار زیاد است، اما در حال حاضر در شرایط فعلی نمی‌توان اظهار نظر دقیقی در این رابطه داشت که چه زمانی این ممنوعیت رفع می‌شود.

دادفر با اشاره به اینکه به جای واردات خودروی دست دوم ما برای کاهش قیمت خودرو پیشنهاد بهتری داریم، بیان داشت: دولت واردات خودرو را آزاد کند، در مقابل نیز واردکنندگان به جای اینکه خودروی سال را وارد کنند، می‌روند و خودروی صفر مدل ۵ سال گذشته را وارد می‌کنند، به عنوان مثال به جای اینکه کرولا مدل ۲۰۲۰ وارد شود، کرولا صفر ۲۰۱۵ که موجود نیز است وارد می‌شود، قیمت مدل ۲۰۱۵ یک سوم و حتی کمتر است و این با توجه به نرخ افزایش نرخ ارز، هزینه واردات را بسیار کم می‌کند و خودرو بسیار ارزان‌تر وارد می‌شود و قدرت خرید مردم نیز توانایی پاسخ به آن را دارد، این کار خیلی بهتر از واردات خودرو‌های کارکرده و دسته دوم است.

مهدی دادفر دبیر انجمن واردکنندگان خودرو با انتقاد از طرح نمایندگان مجلس در مورد واردات خودرو، اظهارداشت: این گونه مشروط کردن واردات خودرو در مقابل صادرات قطعه مورد قبول ما نیست، در حال حاضر ما به کدام کشور قطعه صادر می‌کنیم، ما اصلا خودرویی که قابلیت صادراتی داشته باشد تولید نمی‌کنیم، که حال بخواهیم قطعان آن را صادر کنیم، به نظر می‌رسد چنین طرح‌هایی موضوع را تنها پیچیده‌تر می‌کند.

فربد زاوه کارشناس صنعت خودرو می‌گوید:در حال حاضر دولت اجازه نمی‌دهد که فضای رقابتی در صنعت خودرو شکل بگیرد، چرا که خود دارای منافع زیادی است از این انحصار و نمی‌خواهد این شرایط را از دست دهد، در حالیکه گفته می‌شود خودروسازان خصوصی شده‌اند، باز هم می‌بینیم که مدیران عامل سایپا و ایران خودرو از سوی وزیر صنعت مستقیما تعیین می‌شوند، تا زمانیکه صنعت خودرو سیاسی اداره می‌شود، مردم نمی‌توانند خودروی باکیفیت سوار شوند و همین محصولات قدیمی را نیز باید با قیمت‌های بیشتری نسبت به گذشته خریداری کنند.

مرکز حراست وزارت صنعت، معدن و تجارت در اطلاعیه ای از شناسایی تمامی خودروهایی که از مبادی غیرقانونی و روش های نامتعارف ثبت سفارش شده اند و معرفی آنها به مراجع مرتبط برای برخورد با متخلفان خبر داد.