سال گذشته در چنین روزهایی پنجمین اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای کاسپین برگزار شد و پس از سالهای مذاکره، در نهایت موافقتنامهای بین پنج کشور ایران، روسیه، قزاقستان، ترکمنستان و آذربایجان منعقد گردید. چندی است که دولت این توافقنامه را به مجلس ارسال کرده تا آن با تصویب مجلس، شکلی قانونی به خود بگیرد. اما این توافقنامه باعث هیاهوی بسیاری شده است. عدهای به شدت با آن مخالفت کرده و تصویب آن را خلاف منافع ملی میدانند و عدهای آن را یک توافقنامه عالی همراه با برد - برد برای همه طرفها تلقی میکنند. حال در این ویدئو تاریخچه معاهدههای گوناگون درباره رژیم حقوقی دریای خزر و نظر موافقان و مخالفان توافقنامه اخیر را در این ویدئو تماشا کنید.
در ۱۰ سال اخیر
طی یک دهه گذشته به اندازه ۳۸۰ کیلومتر مربع معادل ۱۲ دریاچه ارومیه در زمان پرآبی آن از آب دریای خزر کاسته شده و به نظر میرسد روند کاهنده آن با توجه به دادههایی که بطور ماهیانه از این حوزه دریافت میکنیم، ادامه خواهد داشت.
وزارت امور خارجه به دیگر ابهامات حقوقی مطرح شده درباره رژیم حقوقی دریای خزر پاسخ داد.
در قسمت جنوب دریا، بین ترکمنستان، ایران و آذربایجان هنوز مسایلی وجود دارد. با آذربایجان توافقات خوبی داشتیم که در حال اجرا شدن هستند، اما هنوز بخشی از این مسایل حل نشده است. در اجلاس اخیر خزر، یکی دو مسأله بسیار مهمی که مایه نگرانی ایران و خیلی از کشورهای دیگر بود نیز حل و فصل شد که مهمترین آنها مسأله امنیت در دریای خزر بود.
وزیر امور خارجه ایران گفت که دولت از حق ایران در دریای خزر کوتاه نیامده است.
«آیا نباید فکر کرد چرا در دستگاه حکومت ایران از دولت و وزارت خارجه و ... در این بیست و دو سال که انواع دولتها و نمایندگان با سیاستهای مختلف خارجی هم در مسند مسئولیت بودهاند یک نفر در دولت و مجلس و یا دیگر نهادهای مسئول فکرش به اینجا نرسید که برویم و درخواست مالکیت پنجاه درصدی کنیم؟ آیا ادعای یک خارجی در این موضوع مصداق کاسه داغتر از آش نیست»؟
رژیم حقوقی دریای خزر در حالی روز شنبه با امضای پنج کشور ساحلی ایران، قزاقستان، روسیه، آذربایجان و ترکمنستان نهایی شد که حواشی مربوط به شناسایی حقوق کشورمان در این نظامنامه همچنان ادامه دارد.
موضوع رژیم حقوقی دریای خزر حساس است/ هنوز نظامات مربوط به مشاع بودن دریای خزر و نظامات بین ایران و روسیه حاکم است/ هرگونه تغییری در رژیم حقوقی دریای خزر ، باید مصوبه مجلس را داشته باشد/ برخی دستگاههای دولتی سلیقه لازم در همکاری با قوه مقننه را ندارند/ انتظار میرفت برخی اعضای کمیسیون امنیت ملی ظریف را در نشست وزرای خارجه پنج کشور ساحلی دریای خزر همراهی میکردند
وزیر خارجه قزاقستان:
وزیر امور خارجه قزاقستان گفت: تمامی شرایط و مفاد توافق قزاقستان و آمریکا همانی است که در توافق میان آمریکا و روسیه وجود دارد و این موضوع هیچ ربطی به وجود پایگاههای نظامی آمریکایی یا پایگاههای نظامی سایر کشورهای خارجی در دریای خزر ندارد.
سهم ایران از دریای خزر به ۱۱ درصد رسیدهاست؟
محمود صادقی، نماینده عضو فراکسیون امید در توئیتر خود نوشت: رئیسجمهور درحالی عازم اکتائو شده که مفاد توافقات درباره رژیم حقوقی دریای خزر در هالهای از ابهام است. او همچنین پرسیدهاست: آیا راست است که سهم ۵۰ درصدی ایران به ۱۱ درصد سقوط کرده؟! آیا ترکمانچای دیگری در راه است؟
امضاء کنوانسیون رژیم حقوقی گام بسیار مهم و حائز اهمیتی است که برداشته میشود و به مذاکرات ۲۱ ساله در اینخصوص خاتمه میبخشد.
روحانی فردا در نشست سران کشورهای حاشیه خزر حاضر میشود؛
تدوین رژیم حقوقی جدید برای این دریا یکی از مهمترین و پیچیدهترین مسائل پنج کشور حاشیه این دریا از سال ۱۹۹۱ تاکنون بوده است و انتظار میرود که نشست قزاقستان به این مسئله پایان دهد و سرانجام کنوانسیون مذکور به امضای همه کشورها برسد.