تخریبگرایی، خرابکاری یا وندالیسم، نوعی ناهنجاری اجتماعی است که به تخریب اشیا و اموال باارزش فرهنگی و عمومی میپردازد.
با گذری بر آثار تاریخی فاخری همچون مسجد جامع و مسجد امام (ره) اصفهان درمییابیم که این ناهنجاریها از دیرباز از سوی افرادی وجود داشته است و زخم یادگاریهایی که گاه قدمتشان به بیش از ۱۰۰ سال میرسد، همچنان بر پیکر این میراث فرهنگی، تاریخی باقی مانده است
نیگنان نام روستایی در فاصله ۵۰ کیلومتری شمال شهرستان بشرویه و ۱۳۵ کیلومتری شمال شرق شهرستان طبس، در استان خراسان جنوبی است. مورخان قدمت روستا را به زمان قبل از دوره ساسانیان نسبت داده اند. روستایی از جنس تاریخ کهن ایران. بخشهای زیادی از بافت قدیمی روستا همچنان پاربرجاست. خانههای خشتی و گاه گلی، طاقها، طاقچهها و گچ بریهای زیبا، کوچههای پیچ در پیچ و... تنها بخشی از جاذبههای تاریخی این روستا است. در میان روستا کاروانسرایی قرار دارد که به رباط نیگنان معروف است. این رباط قدمتی ۱۳۲ ساله دارد و مربوط به دوره قاجاره است. کاروانسرا نیگنان در سال ۱۳۸۶ به شماره ۲۰۵۶۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
شهر قزوین یکی از کهنترین و مهمترین شهرهای ایران است که در شمال غربی کشور قرار دارد. قدمت این شهر به دورههای پیش از اسلام و به دوران حکومت ساسانیان بازمیگردد. در طول تاریخ، قزوین به دلیل موقعیت جغرافیایی خود بهعنوان یکی از مراکز مهم تجاری، نظامی و سیاسی شناخته میشد. همچنین در دورههای مختلف، به ویژه در دوران صفویان، اهمیت بسیاری پیدا کرد و حتی به مدت نیم قرن پایتخت ایران بود. قزوین به دلیل تاریخ طولانی خود، آثار معماری بسیار متنوع و ارزشمندی دارد. معماری این شهر آمیزهای از سبکهای اسلامی، صفوی و قاجاری است که در بناهای مختلف به چشم میخورد.
امروزه بسیاری از مساجد و بناهای ارزشمند و تاریخی اصفهان در خطر نابودی است. زلزله خاموش، چند سالی است که این شهر تاریخی را، تهدید میکند. فرونشست زمین در بخشهای قابل توجهی از این شهر باعث شده تا بناهای تاریخی هم این تهدید را به طور کامل حس کنند. مساجد تاریخی اصفهان، نگینهای درخشانی که بر تارک کویر ایران میدرخشیدند، امروز در سکوت دردناکی فرو رفتهاند. فرونشست زمین، بلایی خانمانسوز که اصفهان را تهدید میکند، به این آثار تاریخی نیز رحم نکرده است. ترکهای عمیقی که بر دیوارها و گنبدهای مسجد سید، مسجد جامع عباسی و مسجد حکیم نقش بسته، گویای زلزلهای خاموش است که این بناهای تاریخی را، لرزانده است. کاشیهای فیروزهای و لاجوردی که روزی بر دیوارهای این مساجد میدرخشیدند، امروز یکی پس از دیگری از جای خود کنده شده و بر زمین میافتند. کارگاههای مرمتی غیرحرفهای، همچون زخمهایی عمیق، بر پیکره این آثار ارزشمند نقش بستهاند. مصالح نامرغوب، روشهای نادرست و بیتوجهی به اصالت بنا، باعث شده تا این میراث گرانبها، بیش از پیش آسیب ببیند. فرونشست زمین، لرزشهای مداوم و بیتوجهی به مرمت این آثار ارزشمند، باعث شده تا این کاشیهای نفیس به تدریج از بین بروند و خیلی از آنها دیگر قابل بازسازی نیستند. اگر اقدامی فوری و موثر صورت نگیرد، این میراث ارزشمند، برای همیشه از دست خواهد رفت.
خبرگزاری فرانسه رشتههای ورزشی را با مکانهای تاریخی در پاریس تطبیق داده است که منجر به این عکسهای جذاب شده است. سیوسومین دوره بازیهای المپیک در سال ۲۰۲۴ به میزبانی پاریس از تاریخ ۸ تا ۱۷ مهر ماه برگزار خواهد شد.
خبرگزاری آناتولی ترکیه با انتشار تصاویری از شهر اصفهان نوشت: شهر اصفهان پایتخت سلجوقیان و صفویان در ایران با بافت تاریخی و معماری خود برجسته است و بناهای تاریخی ثبت شده در فهرست میراث جهانی مانند مسجد جامع اصفهان و مسجد شاه به دلیل فرونشست زمین ناشی از خشکسالی و مدیریت ضعیف آب آسیب دیده اند.
دیدنیهای تاریخی سیستان و بلوچستان یک لیست طولانی است که یک سفر ۲ یا ۳روزه برای تماشای همه آنها کافی نیست. این دیدنیها مختص به زمان یا دوره خاصی نیست.
ویدیویی در شبکههای اجتماعی از بالا رفتن یک شهروند از سنگ نگارههای تاریخی نقش رستم منتشر شده است. به نظر میآید این فرد چنین اقدامی را برای گرفتن عکس انجام داده است.
تصاویر منتشر شده در شبکههای اجتماعی از آسیبرسانی به برخی از مکان های تاریخی با «نارنجک دستساز» در شب چهارشنبهسوری خبر میدهند. در این تصاویر آثار انفجار و دوده بر مکانهایی چون پل خواجو، قلعۀ فلکالافلاک، گنجنامه هخامنشی در همدان و خانۀ فروغ فرخزاد دیده میشود.
عمارت چهار صفه مربوط به دوره ایلخانی است و در شهرستان کازرون، بخش کوهمره، دهستان کوهمره، شمال روستای دوسیران واقع شده است. این اثر در تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۰۹۳۳ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است که متاسفانه در سایه بی تدبیری و بی توجهی، به متروکهای مخروبه تبدیل شده است و اگر برای نجاتش از دستبردها و تخریبها چارهای اندیشیده نشود به زودی باید شاهد تلی از خاک با گرد حسرت باشیم.
کاروانسرای سعدالسلطنه به دستور «سعدالسلطنه» حاکم وقت قاجاریه در قزوین ساخته شد. ارزشمندترین قسمت این بنا، چهار سوق آن است که از تقاطع قائم دو راسته ایجاد شده و بر فراز آن گنبد بزرگ کاشیکاری شدهای قرار دارد. این کاروانسرا با مساحت ۲۶ هزار متر مربع در گذشته بهعنوان یک سرای بازرگانی مورد استفاده بود و امروزه بزرگترین کاروانسرای داخل شهری ایران و بزرگترین کاروانسرای قزوین به شمار میرود. در حال حاضر در این مجموعه چندین کافه، رستوران و فروشگاههای صنایع دستی قزوین و آموزشگاههای هنری تاسیس شده است.
جنها به شدت در فرهنگ عرب حضور دارند، اما تعداد کمی از شهرها به اندازه بهلاء با آنها مرتبط هستند، جایی که داستانهایی درباره «تبدیل شدن ناگهانی مردان به الاغ و حیوانات دیگر» نقل میشود.
خورهه در اوستا به معنی محل برآمدن خورشید و همچنین منطقه ییلاقی آمده است. محوطه تاریخی خورهه از آثار تاریخی به جامانده از روزگار اشکانی، ساسانی، اسلامی و نیز سلجوقی است. منطقه باستانی خورهه در شمال شرقی شهرستان محلات، روستای خورهه واقع شده و در ۱۵ دیماه ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۱۳۱ به ثبت رسیده است. روستای خورهه استان مرکزی در ۴۲ کیلومتری شمال شرق محلات، ۲۴۵ کیلومتری تهران و ۲۱۶ کیلومتری اصفهان قرار دارد؛ بنای تاریخی خورهه که به معبد خورهه نیز معروف است در محوطهای وسیع به وسعت ۳ هزار مترمربع در این روستا واقع شده و ایوان اصلی آن دارای ۱۲ ستون بوده که اکنون دو ستون از آن باقی مانده؛ سرستونهای خورهه محلات از قدیمیترین آثار تاریخی ایران باستان است.
یک کنشگر میراث فرهنگی به وضعیت استودانهای (احتمالا) ساسانی که در مرودشت تخریب شده و با حفاریهای گسترده روبهرو شده است، اشاره و اظهار کرد: برخی به بهانههای واهیِ یافتن گنج، که وجود خارجی ندارد، به این یادگارهای دوران ساسانیان در بخش درودزَن شهرستان مَرودشت و در دو کوه جداگانه، تعرض کرده و پایین آنها را شکسته و آسیبهای برگشتناپذیری به جا گذاشتهاند.
مرمت و حفاظت از اشیاء موزه رشت با اختصاص اعتباری قریب به ۱/۵ میلیارد ریال و انتخاب پیمانکار ذیصلاح آغاز شده و در این مرحله از کار با تعیین و ابلاغ سهمیه از سوی ادارهکل موزهها نسبت به مرمت بیش از ۵۰ شیء ارزشمند اقدام لازم صورت خواهد گرفت.
در سال گذشته زمزمههایی درباره بازگشت الواح هخامنشی شنیده شد. مکاتبهها دوباره آغاز شده و از آمریکا خبر رسیده بود که بستهبندی الواح آغاز شده است، اما به ناگهان مسئولان میراث فرهنگی از ممانعت برای بازگشت الواح هخامنشی اطلاع دادند. حالا معاون میراث فرهنگی به تازگی خبر داده که به احتمال زیاد ۱۷ هزار قطعه لوح هخامنشی تا پایان سال به ایران بازگردانده شود.
هگمتانه و همدان در لغت هر دو به یک معنی دلالت دارند. معنی آنها گرد هم آمدن و یا تجمع است. هگمتانه که یکی از آثار ارزشمند و مهم ایران به شمار میآید، قدمتی بالغ بر ۳۰۰۰ سال دارد. قدمت هگمتانه به روایت، مورخان، به زمان مادها برمیگردد که آن را به عنوان اولین پایتخت ایران زمین و مرکز حکومت خود انتخاب کردند و بعدها به پایتخت تابستانی هخامنشیان و نیز اشکانیان و ساسانیان تبدیل شد. وسعت تپه هگمتانه که از آن به عنوان پهناورترین تپه باستانی ایران یاد میشود، به ۳۰ هکتار میرسد و طی حفاریهای صورت گرفته در تپه هگمتانه همدان، آثار بسیار مهمی در سطح جهانی کشف شده است.
یک شهروند یمنی در بخش قدیمی صنعا نسبت به بازگشت روزهای خوب گذشته اطمینان خاطر داد و شهر باستانی صنعا را به یک بیمار در بیمارستان تشبیه کرد.
کاخ مرمر یکی از زیباترین و ارزشمندترین جاهای دیدنی تهران محسوب میشود. قدمت این بنا با نام موزه هنر ایران شناخته میشود. کاخ مرمر بهواسطه معماری منحصربهفرد خود، با مسجد شیخ لطفالله اصفهان مقایسه میشود و بهتنهایی بخشی از هنر ایران را بازگو میکند. تمام هنرهای ایرانی از هنر آینهکاری، خاتمکاری، گچکاری گرفته تا نقاشیهای برجسته از پل ورسک و تخت جمشید، بهصورت یکجا در این کاخ دیده میشود؛ تجربهای بینظیر که هیچگاه از یاد نخواهید برد. کاخ مرمر تا به امروز، رویدادها و حوادث مختلفی را به خود دیده است و یکی از بهترین مکانها برای تماشای هنر ایرانی و اسلامی به شمار میآید. در این موزه آثار هنری ایران از هزاره پنجم پیش از میلاد تا دوره معاصر به نمایش گذاشته میشوند.
اسناد میگویند بنای مسجد جامع هفتشویه روی مسجدی قدیمیتر که احتمالاً متعلق به قرون چهارم و پنجم قمری بوده، احداث شده و در حال حاضر فقط بقایای بنایی آجری که احتمالاً منار مسجد بوده، دیده میشود.