خودروساز ایرانی پس از خلف وعده مکرر در تحویل خودرو‌های مونتاژی، این بار به شکلی عجیب در تحویل اطلس که خودرویی است داخلی، ناتوان به نظر می‌رسد
فرارو - سایپا این هفته پیامکی برای دوستم، ارسال کرد و به او اطلاع داد «می‌تواند» به جای اطلس، کوییک تحویل بگیرد. دوستم به طور طبیعی با پیشنهادشان موافق نبود و پیامک را نادیده گرفت، اما همان متن دو مرتبه دیگر با همان جزئیات برایش ارسال شد تا بفهمد رئیس چه کسی است!
به گزارش فرارو؛ اولین بار نیست که سایپا مشتریان خود را با چنین پیشنهاد‌هایی غافلگیر می‌کند. قبلا وقتی مشکلی در تولید تندر ۹۰، سراتو یا نیسان ماکسیما رخ می‌داد و دوره انتظار برای تحویل خودرو به درازا می‌کشید، سایپا با ارسال پیامی به خریداران خبر می‌داد نتوانسته از پس عمل به تعهداتش بربیاید. راه‌حلشان، اما خیلی با راهکار‌های مشتری‌مدارانه انطباق ندارد و شامل تحویل یک خودرو جایگزین می‌شود. این تنها داستان خجالت‌آوری نیست که مشتریان سایپا برای هم تعریف می‌کنند.
قدیمی‌ترین خبر درباره بدعهدی سایپا به سال ۱۳۸۸ برمی‌گردد. دوره‌ای که سایپا سرخوش از طراحی دومین خودرو ملی (پس از سمند)، جلوجلو برایش مشتری پیدا کرد و تحویل ۱۲ هزار دستگاه را به شکل پیش‌فروش گردن گرفت. مینیاتور در اصل همان پراید بود با ظاهری متفاوت و چند تغییرات فنی مختصر.
نام این خودرو کمی بعد به تیبا تغییر کرد ولی به هر دلیلی سایپا نتوانست به وعده‌اش درباره تحویل مینیاتور در اسفند ۱۳۸۸ عمل کند، چون خط تولید کاشان آماده نبود. سایپا این موضوع را به اطلاع مشتریان رساند و از آنها خواست «در صورت تمایل» جای مینیاتور، پراید تحویل بگیرند.
جنجال حذف زه پراید از آنجا شروع شد که شرکت خودروسازی سایپا در اقدامی عجیب و قابل تامل، خودرو‌های پراید را بدون زه پلاستیکی روی در‌ها به فروش رساند و زه بغل پراید هم به لیست آپشن‌های این خودرو اضافه شد!
سایپا سال ۹۷ تصمیم به حذف زه پراید گرفت. یک قطعه پلاستیکی ساده که روی فضای جانبی در نصب می‌شد و علاوه بر زیبایی، در مواقعی مانع برخورد بدنه با اجسام مختلف می‌شد. سایپا از واکنش رسمی به این خبر خودداری کرد و رفتارش طوری بود که انگار این تغییر به خاطر تغییر ظاهر پراید انجام شده است.
گزارش‌های مردمی متعلق به آن زمان نشان می‌دهد، بعضی نمایندگی‌ها در ازای دریافت ۳۷ هزار تومان از مشتریان، زه پراید را به خودرو اضافه می‌کنند. واکنش‌ها به این اتفاق در اغلب مواقع آمیخته با حس شوخ‌طبعی بود و کاربران شبکه‌های اجتماعی می‌گفتند کارخانه به آن بزرگی قصد دارد با حذف مثل زه پراید و در هزینه‌های خود صرفه‌جویی کند.
تقریبا هر بار خط تولید سایپا (یا پارس‌خودرو) زیر بار فشار کم آورده، آنها سراغ تاکتیک تحویل خودرو جایگزین رفته‌اند. روششان هم تمیز است و حداقل در دفاع از خودشان می‌گویند به مشتری بین صبر و انتظار برای دریافت خودرو یا تحویل خودرو جایگزین حق انتخاب داده‌اند.
با این حال کسی که انتظار را انتخاب کند، خواسته و ناخواسته مسئولیت تاخیر خودرو را گردن می‌گیرد. سایپا تا جایی که توانسته گناه تاخیر را گردن شرکای بدعهدش انداخته و رنو، نیسان و بقیه را به خاطر همراهی با تحریم‌ها مقصر جلوه داده، اما اصل ماجرا همان است که بود.
درخواست برای جایگزینی اطلس با کوییک، جدیدترین شاهکار سایپا در زمستان ۱۴۰۳ است
در مواردی حجم درام ماجرا بیشتر می‌شود. به عنوان مثال وقتی کار تحویل تندر ۹۰ و ساندرو گره خورد، خریداران مخیر بودند جای یک دستگاه خودرو، دو دستگاه پراید (یا تیبا) تحویل بگیرند. باورکردنی نیست، اما در مواردی که پای تحویل مگان وسط بود، سایپا به مشتریان پیشنهاد داده با تحویل سه دستگاه پراید برگه تسویه دریافت کنند!
بدقولی سایپا، سال ۱۳۹۸ برای متقاضیان خرید برلیانس چینی هم دسردساز شد. کاهش واردات قطعه و افزایش هزینه‌های تولید به دلیل جهش نرخ ارز در آن سال، سایپا را جلوی مشتریان سرافکنده کرد، اما آنها این بار دست‌پر به بازی برگشتند و گزینه‌های متنوع‌تری مطرح کردند؛ یمی کنار کشیدن مشتری با احتساب سود انصراف ۴۵ درصد و تحویل گرفتن پراید و کوییک. دوم تبدیل برلیاس به دو خودرو و سوم انتظار کشیدن و دریافت سود مشارکت ۲۷ درصد ماهیانه! سایپا دست و دلبازانه به مشتریان پیشنهاد داد در صورت انتخاب دو خودرو، یک دستگاه را با قیمت سال قبل و خوردو دوم را با قیمت روز تهیه کنند.
درخواست برای جایگزینی اطلس با کوییک، جدیدترین شاهکار سایپا در زمستان ۱۴۰۳ است و از این منظر عجیب به نظر می‌رسد که برخلاف سال‌های قبل، نمی‌توان تحریم، نرخ ارز یا موارد مشابه را عامل این خلف وعده دانست.
اطلس بنابر ادعای سایپا یک خودرو کاملا ایرانی معرفی شده و از سال ۱۴۰۲ روی خط تولید قرار دارد. با این حال سایپا این بار هم نتوانسته به قول خود عمل کند و سراغ تاکتیک قدیمی رفته. مشتریان باید بیایند امضا بدهند و با دلخوری زیاد قبول کنند جای اطلس، کوییک تحویل بگیرند.
قسمت بامزه ماجرا اینجاست که اطلس فیس‌لیفت لاکچری تیبا ۲ و کوئیک محسوب می‌شود و سایپا مدعی است قصد دارد نسخه برقی آن را هم عرضه کند.
تبصره قانون مربوط به جانبازان و خانواده شهدا صراحتا روی عرضه خودرو اتومات برای همسر و فرزندان شاهد و آزادگانی که به تشخیص کمیسیون پزشکی بنیاد، دچار معلولیت شناخته شده‌اند و با محدودیت حرکتی رو‌به‌رو هستند، تاکید دارد، اما سایپا حتی در عمل به تعهد تحویل خودرو اتومات به این اقشار هم شرمنده مشتریان شده و نتوانست سروقت خودرو شاهین اتومات پلاس با گیربکس اتومات را به‌موقع تحویل این دسته از مشتریان دهد.
سایپا هم‌زمان با متنوع‌سازی محصولات خود، در بخش بدعهدی هم از ید طولایی برخوردار است. در چند نوبت شاهد پیش‌فروش خودرو‌هایی بودیم که هنوز تولید نشده‌اند. پیش‌فروش کوییک S در سال ۱۳۹۹ گوشه‌ای از این هنرنمایی است. در این مورد هم سایپا نهایتا به مشتریان پیشنهاد داد جای کوییک S، تیبا انتخاب کنند.
نمونه دراماتیک بعدی رونمایی چند باره از خودرو‌های جدیدی مثل تندر ۹۰ ایرانی معروف به پروژه P90 و آریا (نسخه هاچ‌بک شاهین) است. هر دو خودرو بار‌ها در نمایشگاه مختلف جلوی دید مخاطب قرار گرفته‌اند و تولیدکننده تلاش کرده با توسل به آنها پز بدهد، اما حقیقت این بار هم کمی تلخ است.
اسم آریا از سال ۲۰۲۰ روی زبان‌ها افتاد و برای حدود پنج سال مشخصات آن چند مرتبه تغییر کرد. حتی نمونه‌های برقی آن را نمایش داده‌اند و گفتند قرار است موتور میتسوبیشی رویش نصب شود. کادیلا یا تندر ۹۰ ایرانی هم که به نام پروژه P90 شناخته می‌شود نیز همین سرنوشت را پیدا کرده است.
