
«در حال حاضر کارخانجات چوبی که فعال هستند، نیازشان ۱۱ میلیون و ۷۰۰ متر مکعب برآورد شده است. بنابر این نیاز، با توجه به نیاز کشور به چوب، اگر بخشی از نیاز کشور از این طریق پاسخ داده شود، فشار بر جنگلها کاهش مییابد و برآوردها برآن است که طی برنامه هفتم ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزارهکتار به زراعت چوب اضافه شود.»
قاچاقچیان چوب به عنوان قاتلان جنگلها در شرایطی بیرحمانه به جان جنگلهای کشور افتادهاند که بر اساس آمار اعلامی از سوی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی، سالانه ۱۲۵ هزار هکتار جنگل در کشور تخریب میشود که سهم جنگلهای شمال ۴۵ هزار هکتار یعنی ۳۶ درصد آن است. علاوه بر این آمار، گزارشها میگوید، از ابتدای سده بیستم تاکنون ۴۳درصد از جنگلها از بین رفته و بیشتر مناطق جنگلی باقی مانده، در رشته کوههای البرز شمال کشور و در رشته کوههای زاگرس است.
به گزارش خراسان، جنگلها و مراتع که به عنوان تنفسگاههای زمین به شمار میآیند، قاتلان بیرحمی همواره در کمین دارند. سرهنگ «علی ملکی آهنگران» فرمانده یگان حفاظت سازمان منابع طبیعی وآبخیزداری کشور دو روز قبل از افزایش کشف جنگل خواران خبر داده و گفته است: بیش از ۲ هزار نفر از قاچاقچیان چوب آلات جنگلی در کشور در سال جاری شناسایی و دستگیر شدهاند که روند کشفیات قطع درختان جنگلی در کشور نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۱۰ درصد افزایش داشته است.
آن طور که فرمانده یگان گفته است در حال حاضر بیش از ۶۰ درصد ظرفیتها و نیروی انسانی یگان در بخش حراست و حفاظت از جنگلهای هیرکانی مشغول انجام وظیفه هستند و با توجه به شرایط ویژهای که این جنگلها دارند، هیچ چشم پوشی در برابر تخلفات قاچاقچیان چوب نداریم و تمام تلاشمان تنگ کردن عرصه برای آنان است.
جنگلهای کشور به ویژه جنگلهای شمال کشور هر روزه زیر پای قاچاقچیان چوب در حال له شدن هستند. بر اساس آخرین نظرات کارشناسان، قدمت جنگلهای هیرکانی بیش از ۴۰ میلیون سال برآورد شده و بازمانده دوره سوم زمینشناسی است. به همین دلیل به فسیلهای زنده شهرت دارند و در حوزه باستانشناسی و گیاهشناسی یک موزه طبیعی به شمار میروند. طبق آمار میزان شناسایی و دستگیری بیش از ۲ هزار قاچاقچی چوب طی امسال، روزانه ۶ قاتل چوب، به جان جنگلهای کشور میافتند و از آن جا که نرخ جایگزینی جنگل با توجه به کاهش بارندگیها و تبعات تغییر اقلیم بسیار پایین است، تصور کنید که هر متر مربع چه فاجعهای در کلان آن پدید میآورد.
در عین حال، از برنامه ششم توسعه (۱۳۹۵) برداشت چوب تجاری از منابع جنگلی ممنوع شده است. به دنبال آن طرح تنفس جنگلهای شمال کشور به عنوان یکی از بزرگترین طرحهای حفاظتی از سال ۹۶ اجرا شد که براساس آن به هیچ عنوان اجازه بهره برداری و قطع درختان جنگلی داده نشد و همچنان این طرح تا بهبود وضعیت جنگلها ادامه دارد.
با وجود این که قانون منع بهره برداری از منابع چوبهای جنگلی در برنامه هفتم توسعه (از سال ۱۴۰۳) نیز آمده است، اما به نظر میرسد برداشت چوب از جنگلها کم و بیش انجام میشود.
در این زمینه، آبان ماه گذشته، معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با اشاره به برنامه ششم توسعه گفت: در سال ۹۶ بند پ ماده ۳۸ قانون برنامه ششم توسعه بر توقف بهرهبرداری چوب از جنگلهای شمال تاکید کرد، یعنی عملا اجرای طرحهای جنگل داری قبلی متوقف و قرار شد بر اساس این ماده طی سه سال برای جنگل هیرکانی طرح جایگزین تحت عنوان «مدیریت پایدار جنگلهای هیرکانی» تهیه شود اما این هدف به دلیل مشکلات ساختاری، اعتباری و… محقق نشد.
اما چه باید کرد که روند قاچاق چوب در کشور متوقف شود؟ نقی شعبانیان معاون امور سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور در پاسخ میگوید: در حال حاضر کارخانجات چوبی که فعال هستند، نیازشان ۱۱ میلیون و ۷۰۰ متر مکعب برآورد شده است. بنابر این نیاز، با توجه به نیاز کشور به چوب، اگر بخشی از نیاز کشور از این طریق پاسخ داده شود، فشار بر جنگلها کاهش می یابد و برآوردها برآن است که طی برنامه هفتم ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزارهکتار به زراعت چوب اضافه شود.
معاون سازمان امور جنگلها درباره این که امکان بینیازی از واردات چوب وجود دارد، بیان کرد: با توسعه زراعت چوب ۵۰ درصد نیاز چوبی کشور تامین میشود، به همین دلیل است که دیگر نباید توسعه صنایع چوب داشته باشیم چراکه ظرفیتی برای پاسخگویی به نیاز آنها وجود ندارد و واردات چوب را هم به دلیل نوسانات نرخ ارز نمیتوانیم پاسخگو باشیم، پس فشار بر منابع طبیعی افزوده میشود که میتواند قاچاق را افزایش دهد.