کاردار پیشین ایران در انگلیس گفت: «معنای فرمایشات رهبر معظم انقلاب یعنی اینکه می‌توانید گفت‌و‌گو کنید، ولی باید خیلی حواستان جمع باشد و این یعنی پالس مثبت. ضمن اینکه ایران در سه سال گذشته از سوی پایداری‌ها به وضعی رسیده که مجبور به تغییر سیاست خارجی است.»
با روی کار آمدن پزشکیان مجدداً زمزمه‌های گفت‌و‌گو با ایالات متحده رنگ و بوی بیشتری به خود گرفته است. رئیس جمهور در نشست خبری خود از پایبندی ایران به چارچوب‌های توافق قبلی میان آمریکا و اروپا گفت و ادامه داد اگر آمریکا حق و حقوق ما را رعایت کند، مثل همسایگانمان با آنها هم گفت‌و‌گو می‌کنیم.
به گزارش خبرآنلاین، پزشکیان در مورد احتمال انجام گفت‌و‌گو با همتای آمریکایی خود گفت: روسای جمهوری آمریکا اول برادری خود را ثابت کنند و بعد دنبال ارثیه باشند. اینی که ما گفتیم و آنها هم گفتند را پاره نکنند و بگذارند ما زندگی بکنیم، بعدش ما با آنها هم گفت‌و‌گو می‌کنیم. ما با آنها دعوا نداریم. آنها تمام در‌ها را به روی ما بسته‌اند. ما با آنها دشمنی نداریم، آنها با ما مشکل دارند و تحریم کرده‌اند و دور ما پایگاه نظامی ساخته‌اند. ما اصلا با آنها هم برادریم و مشکلی نداریم.
بیش از چهار ماه واندی از این سخنان نگذشته بود که بالاترین مقام اجرایی کشور در مصاحبه‌ای اختصاصی با شبکه"ان بی سی نیوز"آمریکا از آمادگی ایران برای گفت‌و‌گو با دولت دوم ترامپ سخن گفت. البته پزشکیان این را هم گفت که ایالات متحده در گذشته به تعهدات خود عمل نکرده و به دنبال سرنگونی دولت ایران بوده است. وی ادامه داد مشکلی که ما داریم در گفت‌و‌گو نیست. این در تعهداتی است که از گفت‌و‌گو و مذاکره ناشی می‌شود که ما باید به آن متعهد شویم.
همچنین این روز‌ها سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه نیز در گفت‌وگویی اختصاصی با یک شبکه انگلیسی در پاسخ به سؤال مجری که «آیا آماده هستید به آنچه که ترامپ خواهد گفت، گوش کنید؟»، گفت: «بله، البته.» همچنین وزیر امور خارجه در پاسخ به این پرسش که «اگر ترامپ حرف درستی بزند و با احترام جلو بیاید، شما چه می‌کنید؟ با ترامپ مذاکره می‌کنید؟»، گفت: در آن حالت ما تصمیم خواهیم گرفت. نمی‌گوییم هر آنچه را که ترامپ بگوید، پس می‌زنیم، بررسی می‌کنیم و بر اساس مواضع آمریکا تصمیم می‌گیریم و مواضع خودمان را بر این اساس هماهنگ می‌کنیم.
پس از این صحبت‌ها بود که تریبون‌های نمازجمعه دست‌به‌کار شدند و با مواضع انتقادی موجبات تجمع برخی تندرو‌ها را در میدان پاستور فراهم کردند.
ما در گفت‌و‌گو با سیدجلال ساداتیان، سفیر سابق ایران در انگلستان، به موانع چگونگی تحقق این گفت‌و‌گو و مواضع آمریکا در خصوص حضور منطقه‌ای، انرژی هسته‌ای و توان موشکی ایران پرداخته‌ایم. مشروح این گفت‌و‌گو را بخوانید:
دولت چهاردهم در خصوص مذاکره با آمریکا تغییر رویه داده است، قبل‌تر و در سال ۹۹ هم آقای پزشکیان گفته بودند در جنگ با آمریکا اقتصاد ما آسیب دیده است این زمزمه‌هایی که در مورد گفتگوی ایران و آمریکا وجود دارد تا چه حد محقق خواهد شد؟
اصل گفت‌و‌گو که همواره از گذشته مورد تاکید بوده و افراد مختلفی هم در مقاطع زمانی مختلف بر این گفت‌و‌گو تاکید داشتند. از آقای عطاالله مهاجرانی تا مرحوم آقای خراسانی و مرحوم رفسنجانی و دیگران همواره در مقاطع مختلف به گفتگوی مستقیم ایران و آمریکا تاکید داشته‌اند. اما بنابر هر دلیلی موافقت نشده ولی در یک مقاطعی هم غیر مستقیم ما این گفت‌و‌گو‌ها را داشته‌ایم مگر دربحث برجام که آقای دکتر ظریف مستقیما در ۵ بعلاوه ۱ با آقای جان کری وزیر خارجه آمریکا گفت‌و‌گو کردند و بعددر سطح معاونین خانم وندی شرمن با آقای عراقچی دیدار داشتند. یعنی هم وزیر خارجه و هم معاون ایشان این دیدار‌ها را انجام دادند. بعد هم که ترامپ آمد و از برجام خارج شد و آن رابطه قطع شد.
از نظر محتوایی یک بحث هسته‌ای و همچنین در بخش محتوایی روابط دو جانبه بحث حقوق بشر و .. مطرح بود ولی در زمانی که این مذاکرات مستقیم و غیر مستقیم صورت می‌گرفت آمریکایی‌ها غیر از بحث هسته‌ای دو موضوع دیگر را محور قرار داده بودند یکی بحث منطقه ودیگری بُرد موشکی که ایران نمی‌پذیرفت و آنها را قابل مذاکره نمی‌دانست. حتی در یک مقطعی این بحث مطرح شد که اگرقرار بشود که موضوعات دیگری هم قاطی شود باید سپاه پاسداران هم از لیست تروریسم آمریکا خارج شود که آمریکایی‌ها نیز این بحث را نپذیرفتند.
الان شرایط دیگری جاری شده، هم در بُعد داخلی و هم در بُعد خارجی و منطقه‌ای اتفاقات و حوادثی رُخ داده که موقعیت را برای این گفت‌و‌گو‌ها در دولت آقای پزشکیان فراهم کرده از جمله مسائل داخلی، اقتصادی و اجتماعی ایران است. همچنین مسئله تندروی‌هایی که از ناحیه پایداری‌چی‌ها در مدت سه ساله دولت مرحوم رئیسی اتفاق و ... به عبارتی این حوادث زمینه ساز این شده است که تغییراتی در سیاست‌ها صورت بگیرد. آن تغییرات آمدن آقای پزشکیان است و تغییری که در دولت ایشان اتفاق افتاده بعلاوه آنچه که در کل منطقه رخ داده می‌تواند زمینه ساز گفت‌و‌گو باشد.
اگر چه آقای پزشکیان بالاترین مقام اجرایی هستند ولی بحث حاکمیت نیز وجود دارد. بنظر شما رئیس جمهور که ضرورت گفت‌و‌گو را مطرح کرده‌اند آیا سیگنال مثبتی از ارکان حاکمیت گرفته‌اند یا خیر؟
بی تردید، حتی در همین صحبت‌های اخیر رهبری نیز مشهود است. وقتی ایشان در آن صحبت‌ها مطرح می‌کنند که اگر گفتگویی دارد صورت می‌گیرد باید حواس تان جمع باشد یعنی چه. وقتی ایشان در آنجا هشدار می‌دهندکه باید حواستان جمع باشددشمن مکار است، وقتی ایشان هشدار می‌دهند یعنی اینکه می‌توانید گفت‌و‌گو کنید ولی باید خیلی حواستان جمع باشد و این یعنی پالس مثبت.
آقای پزشکیان اعلام کردند که چنانچه لازم باشد با ترامپ صحبت می‌کنیم ولی در مقابل ترامپ نه تنها پاسخ مثبتی نداد بلکه گفت از تحریم‌ها و فشار حداکثری بر علیه ایران استفاده می‌کنیم. از آن طرف حفاظت فیزیکی جان بولتون و پمپئو که سیاست‌های ضد ایرانی دارند را حذف کند. بنظر شما این یک سیگنال مثبت برای گفت‌و‌گو نیست؟
ایشان علاوه بر آن حذف‌هایی که انجام داد گفت که من با ایران گفت‌و‌گو می‌کنم و حتی لازم باشد به تهران هم می‌روم. پالس‌هایی که صورت گرفته نشات گرفته از دو سیاست ترامپ است یعنی همان داستان چماق و هویج است. مشهور به اینکه ایشان با آوردن آقای مارکو روبیو بعنوان وزیر خارجه ضد ایرانی در واقع چماق خود را بلند کرده و از آن طرف با این حرف‌هایی که در مورد گفت‌و‌گو می‌زند، همزمان تهدید خود را مبنی بر اینکه اسرائیل به تاسیات ایران حمله نکند یعنی اینکه اگر ایران اینکار را نکند می‌تواند به اسرائیل چراغ سبز نشان دهد که به تاسیسات ایران حمله کند. همه این پالس هاو برنامه‌هایی را که می‌دهد یعنی اینکه ایران بیاید توافق کند و خواسته حداکثری خود را مطرح می‌کند یعنی چماق خود را بلند کرده و می‌گوید ایران حواست جمع باشد که تو باید بیایی امتیاز بدهی.
او حتی بودجه اپوزیسیون را هم قطع کرد ...
عرض کردم از یک طرف چماق خود را بلند کرده و از یک طرف در پی گفت‌و‌گو است.
در سخنان‌تان به اسرائیل اشاره داشتید، با توجه به فشار‌های نتانیاهو فکر می‌کنید ترامپ نرمشی در برابر ما داشته باشد یا خیر. برخی معتقدند تا تابستان سال آتی اگر ما نتوانیم گفتگویی با آمریکا انجام ندهیم ممکن است اتفاقات بدتری رخ دهد. در این مورد چه نظری دارید؟
عرض من همین است که ترامپ حتی المقدور به دنبال جنگ نیست و دلش نمی‌خواهد وارد فضای جنگ شود. ولی به تعبیر خودشان اگر مجبور بشود یعنی ما اگرهیچ انعطافی در مقابل ترامپ نداشته باشیم ممکن است به جنگ هم تن بدهد.
یعنی در بحث هسته‌ای نیز باید منعطف باشیم؟
فکر می‌کنم در بحث هسته‌ای ما خیلی مشکلی با ترامپ نداشته باشیم.
چرا؟
برای اینکه در بحث هسته‌ای اولا درسایه این اتفاقاتی که طی سال‌های اخیر افتاده ما به یک موقعیتی رسیده‌ایم که از توان تکنولوژی هسته‌ای بهره‌مند هستیم وخودشان هم این را می‌گویند. در مقابل تاکید می‌کنیم ما به‌دلیل وجود حکم و فتوای شفاف رهبری در پی دستیابی به سلاح هسته‌ای نیستیم. نتیجه فنی این تاکید، این است که بازرسی‌ها و بازرسان را بپذیریم، البته ما قبلا هم پذیرفته بودیم و حتی در آن یکسالی هم که ترامپ از برجام خارج شد بازرسی‌ها به قوت خود برقرار بود.
اینکه ما فراتر از توافقات هسته‌ای میزان غنی سازی مان را کمتر بکنیم و میزان استفاده از سانتریوفیوژ‌ها را کمتر کنیم در این یک سال بعد ازخروج آمریکا که غربی‌ها هم به تعهدات خودشان عمل نمی‌کردند هم ما همکاری می‌کردیم. در این زمینه‌ها خیلی شاید سختی نداشته باشیم. فقط آن قانون راهبردی مجلس که تاکید داشت تا زمانی که همه تحریم‌ها لغو نشود، ما اجازه هیچ مذاکره‌ای را نداریم، می‌تواند مورد تجدید نظر قرار بگیرد. در نتیجه ما در مورد مسئله هسته‌ای خیلی مشکل حادی با ترامپ نخواهیم داشت.
در مسائل منطقه‌ای چطور؟
در مسائل منطقه‌ای هم من فکر می‌کنم تا حدودی همکاری‌هایی از ناحیه ایران صورت گرفته. یعنی مثلا لبنان وقتی به آتش بس رسید که آقای لاریجانی از طرف ایران به لبنان رفت و موافقت خود را به آقای نبیه بری اعلام کردو بعد شاهد بودیم آقای جوزف عون و نواف سلام رئیس جمهور و نخست وزیر لبنان شدند.
دربحث سوریه هم همینطو و دیگر مقاومتی در آنجا اتفاق نیافتاد و آقای جولانی رهبرگروهی هم که بعنوان دولت انتقالی آمدند و مستقر شدند اعلام کرد که ایران کشور بزرگی است و ما تمایل داریم با ایران روابطی داشته باشیم و ایران هم بهتر این است که در امور داخلی سوریه ومنطقه دخالت‌هایی را نداشته باشد. ضمن اینکه واکنش‌های تندی از طرف ایران به این اعلام مواضع گرفته نشده و آن چه که در صحبت‌های رهبر انقلاب بود این بود که مقاومت دارد خود را بازسازی می‌کند و این بازسازی، زمانبر است، بنابراین، در این زمینه تا حدودی می‌شود انتظار داشت که ما به توافقاتی با غرب و اروپا بتوانیم برسیم.
در زمینه بُرد و توان موشکی چطور؟
د راین زمینه هم بعید می‌دانم که ما آمادگی این را داشته باشیم که بخواهیم آنچه که نقطه قوت ایران است را از دست بدهیم. یعنی مثل برخی کشور‌ها و یا صدام که حاظر شدند امکانات خود را جمع آوری کنند و حتی اخیرا این آقای زلینسکی گفته ما اشتباه کردیم سلاح هسته‌ای مان را جمع کردیم و اگر اینکار را نکرده بودیم وضعیت اینگونه نبود.
اینها تجاربی است که موجب می‌شود ایران حاضر نشود که اینکار را انجام دهد ولی اینکه مثلا به نوعی امنیت سایبری و عدم تعرض به همدیگر اگر از طرف آمریکایی‌ها مورد تاکید قرار بگیرد، بعید نیست که ایران هم نسبت به توسعه بُرد موشکی بیشتر اقدام خاصی را انجام ندهد، که این یک بحث چالشی خواهد بود.
