ویروس مرگبار؛ «چشم خونریزی‌کننده» چیست؟

مقام‌های بهداشت عمومی در سراسر جهان گسترش ویروسی مرگبار را تحت نظر دارند که به طرزی دلهره‌آور با نام «بیماری چشم خونریزی‌کننده» شناخته می‌شود. اما این ویروس دقیقا چیست؟ 

به گزارش ایندیپندنت، طبق به‌روزرسانی وزارت بهداشت رواندا، تا ۲۹ نوامبر دست‌کم ۶۶ نفر به بیماری ویروس ماربورگ (MVD) مبتلا شده و ۱۵ نفر بر اثر این بیماری جانشان را از دست داده‌اند. 

ویروس ماربورگ که اغلب کشنده است و با ویروس بسیار شناخته‌شده‌تر ابولا ارتباط دارد، گاهی به‌عنوان «بیماری چشم خونریزی‌کننده» شناخته می‌شود، زیرا سبب آسیب به رگ‌های خونی می‌شود و به خونریزی از منافذ مختلف بدن، از جمله چشم‌ها، می‌انجامد. 

سازمان بهداشت جهانی ماه اکتبر درباره هرگونه سفر به رواندا هشدار داد. در همین حال، سازمان ملی بهداشت عمومی بریتانیا به مسافران رواندا توصیه کرد از فعالیت‌هایی مانند شرکت در مراسم تدفین یا تماس با حیوانات وحشی خودداری کنند. 

به گفته مقام‌های رواندا، به نظر می‌رسد شیوع این بیماری اکنون کند شده است، به طوری که ۲۹ نوامبر نشان‌دهنده ۲۸ روز بدون مورد جدید و ۲۲ روز فاصله زمانی از ترخیص آخرین بیمار از بیمارستان بود. هرچند، دوره نهفتگی این بیماری طولانی است. 

با این حال، این بیماری در کنار موارد جدیدی از آبله میمون (که نام آن اغلب به صورت ام‌پاکس «Mpox» خلاصه می‌شود) که در بریتانیا و کالیفرنیا شناسایی شدند، تنها یکی از چند ویروسی است که در هفته‌های اخیر نگرانی متخصصان سلامت جهانی را برانگیخته است. 

دوقلوی خطرناک و بدقلق ابولا

دانشمدان ویروس ماربورگ را نخستین بار سال ۱۹۶۷ در پی شیوع آن در شهرهای ماربورگ و فرانکفورت آلمان و بلگراد، پایتخت وقت یوگسلاوی، توصیف کردند. 

این ویروس به خانواده‌ای از میکروارگانیسم‌ها به نام فیلوویروس‌ها تعلق دارد که ابولای مرگبار نیز جزوی از آن‌ها است. در واقع، بر اساس اعلام وب‌سایت تراول هلت پرو (Travel Health Pro) که دولت بریتانیا آن را اداره می‌کند، این دو ویروس از نظر بالینی تقریبا غیرقابل تشخیص‌اند. 

تصور می‌شود آبله میمون معمولا از طریق خفاش‌های میوه‌خوار به انسان منتقل می‌شود و می‌تواند تا ۲۱ روز (به طور متوسط ۵ تا ۹ روز) به صورت خاموش در بدن فرد بدون علائم باقی بماند. 

پس از حدود پنج روز تب، آسیب به رگ‌های خونی بیماران شروع می‌شود که این می‌تواند به خونریزی داخلی، علائم روانی مانند سردرگمی و پرخاشگری و خونریزی مداوم از بینی، لثه‌ها، واژن، چشم‌ها، دهان یا گوش‌ها منجر شود. 

این بیماری بدون آنکه درمان شود، معمولا کشنده است و نرخ مرگ‌ومیر تخمینی حدود ۶۲ درصد دارد. تا حدی به همین دلیل، سازمان بهداشت جهانی آبله میمون را به عنوان یک بیماری با پتانسیل همه‌گیری بالا طبقه‌بندی کرده است. 

اگرچه هیچ درمان ضدویروسی مشخصی که موثر شناخته شده باشد وجود ندارد، یک واکسن بالقوه در دست تحقیق است که به‌عنوان بخشی از یک آزمایش بالینی، به بیش از یک هزار و ۵۰۰ نفر از کارکنان بهداشتی رواندا تزریق شده است.