فرارو– محسن صالحیخواه؛ تصویر حضور سیاستمداران آمریکایی در محل AIPAC یا American Israel Public Affairs Committee یک تصویر آشنا و قدیمی است. برخی معتقدند این کمیته که به عنوان لابی اسرائیل در آمریکا فعالیت میکند، تنها دلیل حمایت بیچونوچرای ایالات متحده از اسرائیل است. اما کمی تعمق در ساختار سیاسی آمریکا ضمن این که به ما نشان میدهد اسرائیل تا چه حد بر سیاست آمریکا تاثیرگذار است، این حقیقت را نیز بازنمایی میکند که نفوذ اسرائیل و اندیشه صهیونیسم در آمریکا فقط به دلیل وجود این لابی خاص نیست.
به گزارش فرارو، این سوالها همیشه وجود دارد که چرا بایدن به عنوان یک نکته مثبت در کارنامه خود میگوید «هیچکس، هیچکس، هیچکس به اندازه من به اسرائیل کمک نکرده و بیبی (نتانیاهو) باید این را به خاطر داشته باشد» یا هریس نامزد دموکراتها اظهار میدارد که تمامقد کنار اسرائیل میایستد؛ و دونالد ترامپ رئیسجمهور پیشین و نامزد جمهوریخواهان میگوید اسرائیل باید به تاسیسات هستهای ایران حمله کند. اسرائیل در حال حاضر به دنبال ادامه جنگ است و با استفاده از گروههای ذینفود حامی خود در آمریکا، توانایی تاثیرگذاری بر کنگره و دولت ایالات متحده را دارد. در حال حاضر خاورمیانه در آتش این قدرت تاثیرگذاری میسوزد.
دو روز دیگر سالگرد آغاز جنگ اسرائیل و حماس و بمبارانهای غزه است. در یکسال گذشته، حمایت نظامی گسترده آمریکا از اسرائیل و ارسال تجهیزات و تسلیحاتی مانند بمبهای لیزری سنگرشکن که آمریکا تا چند سال پیش هم در اختیار اسرائیل نمیگذاشت، یکی از عوامل ادامه این جنگ شد. بر اساس گزارش «شورای روابط خارجی» (اندیشکده مستقر در واشینگتن دی. سی) «از زمان آغاز جنگ اسرائیل با حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، ایالات متحده قانونی وضع کرده است که حداقل ۱۲.۵ میلیارد دلار کمک نظامی به اسرائیل ارائه میکند که شامل ۳.۸ میلیارد دلار از لایحه مارس ۲۰۲۴ (مطابق با تفاهم نامه فعلی) و ۸.۷ میلیارد دلار از یک مصوبه اعتبارات تکمیلی در آوریل ۲۰۲۴ است.» بر اساس همین گزارش، حجم کمک نظامی آمریکا به اسرائیل از ۱۹۴۶ تا ۲۰۲۴ بر اساس نرخ دلار در سال ۲۰۲۲، از مبلغ ۲۳۰ میلیارد دلار عبور کرده است.
نگاههای متفاوتی به مساله فلسطین و اسرائیل وجود دارد. برای مثال، عربستان این مساله را به یک شکل نگاه میکند، قطر به شکلی دیگر، آمریکا به نوعی متفاوت و محور مقاومت نیز نگاه خود را دارد. برای درکِ حمایت بیچونچرای آمریکا و سیاستمدارانش باید به درک صحیحی از روابط تلآویو و واشینگتن رسید.
سیدهادی برهانی، استاد مطالعات اسرائیل در دانشکده مطالعات جهان، ۲۱ مرداد در مصاحبهای که با هممیهن داشت، گفت: «در ایران درک درستی از ارتباط آمریکا و اسرائیل وجود ندارد. میخواهیم با ضربالمثل سگ زرد برادر شغال است، ارتباط این دو طرف را تحلیل کنیم. اما حقیقت این است که در نگاه حزب دموکرات و جمهوریخواه نسبت به اسرائیل و مسائل خاورمیانه تفاوت وجود دارد. قبل از هر چیز باید بگویم که هر دو حزب بر حفظ موجودیت اسرائیل تاکید دارند و از آن دفاع میکنند. اما نگاهشان نسبت به تحولات و وقایع متفاوت است و نظرسنجیها این را نشان میدهد. در گذشته، هر دو حزب نسبت به اسرائیل مواضع تقریباً یکسانی داشتند و حتی دموکراتها روابطشان با اسرائیل بهتر بود. اما شرایط به مرور و با دلایل مختلف تغییر کرده است.
در حال حاضر جمهوریخواهان به طور کامل حامی اسرائیل هستند و انتقادات در میان دموکراتها و هواداران این حزب، نسبت به رژیم صهیونیستی و مسائل جنگ غزه بیشتر است. نتانیاهو میداند که اگر ترامپ سر کار بیاید، با توجه به حمایت بیسابقهای که از اسرائیل کرد (مسئله به رسمیت شناختن حاکمیت بر جولان و انتقال سفارت از تلآویو به بیتالمقدس) کار برای آنها راحتتر میشود و به نفعشان است. اما اگر رئیسجمهور بعدی دموکرات و کامالا هریس باشد، حمایت همیشگی را نخواهند داشت. پشتیبانی هریس از اقدامات اسرائیل، نسبت به بایدن کمتر است.» بنابراین، سیاستمداران آمریکایی در اصلِ آنچه به زعم خود دفاع از موجودیت اسرائیل و تهدیدهایی که نسبت به آن وجود دارد میدانند، متعهد هستند. شاید روابط میان دو کشور تار شود، اما جریان کمکها وحمایتها قطع نمیشود؛ تنها انتقادات به رفتار غیرانسانی اسرائیل است.
پول در کمپینهای انتخاباتی سیاستمداران آمریکا، نقشی بسیار تاثیرگذار است. بخش اصلی هزینههای کمپین نیز از طریق حامیان مالی کوچک و بزرگ تامین میشود. حتی کمپین ترامپ که در سال پیروزیاش در انتخابات آمریکا حدود ۴.۵ میلیارد دلار ثروث شخصی داشت، بیش از ۴۳۳ میلیون دلار پول جمعآوری کرد که ۶۶ میلیون دلار آن از ثروت شخصی آن نامزد انتخابات بود. کمپین بایدن در سال ۲۰۲۰ بیش از یک میلیارد دلار پول جمعآوری و تقریباً به همین میزان هزینه کرد؛ بنابراین عنصر پول را نباید در انتخابات آمریکا نادیده گرفت.
اسرائیل همانطور که در آمریکا منتقدانی دارد، حامیان ثروتمند بسیار قدرتمندی نیز دارد که حمایت یا عدم حمایت آنها از سیاستمداران در جریان انتخاباتهای مختلف این کشور تاثیرگذار است. همانطور که بایدن تلاش میکند حامیان مالی طرفدار اسرائیل را برای دموکراتها حفظ کند، کمپین و مشاوران هریس نیز تلاش میکنند حمایتهای مالی را از دست ندهند. این حامیان مالی میتوانند سرمایهداران بزرگ باشند یا مردم عادی که در قالب کمیتههای سیاسی و انجمنها که در نهایت ذیل کمپین اصلی تعریف میشود، کمکهای مالی انجام میدهند.
همانطور که پیش از این ذکر شد، مساله لابی اسرائیل تنها به AIPAC خلاصه نمیشود. لابیگری در سیاست آمریکا امری پیچیده و چندلایه است که کمیتههایی مانند AIPAC تنها بخشی از آن را تشکیل میدهند و حامیان نیز تنها در میان یهودیان نیستند. مسیحیان متحد برای اسرائیل یا CUFI نام یک تشکیلات لابیگری بزرگ است که بر اساس اطلاعات منتشر شده و ادعای خود بیش از ۱۰ میلیون عضو دارد و در کنگره، دانشگاهها، کلیساها و انجمنهای مختلف برای دفاع از اسرائیل مبارزه میکند. آنها تنها بخشی از جامعه مسیحیان آمریکا هستند که با رویکردی آخرالزمانی و برای تشکیل سرزمین موعود، از اسرائیل دفاع میکنند. اگر از این لایه فراتر بیاییم، جامعه مسیحیان انجیلی آمریکا نیز حامیان قرص اسرائیل و موجودیت آن در این کشور هستند که تنها یک نمونه از اقدامات حمایتی آنان از اسرائیل در فعالیتهای NEA یا انجمن ملی اونجلیستهای آمریکا خلاصه میشود.
آنها علاوه بر این که برای جلب حمایت سیاستمداران در کنگره آمریکا لابی میکنند، صاحبان رای نیز هستند. یک برآورد مربوط به سال ۲۰۱۶ از سوی کالج ویتون در ایلینویز آمریکا، جمعیت مسیحیان انجیلی را حدود ۹۰ تا ۱۰۰ میلیون نفر تخمین زد. موسسه گالوپ سال ۲۰۰۵ در نتیجه یک نظرسنجی نوشت که ۱ نفر از هر سفیدپوست که مسیحی غیرکاتولیک است، خود را مسیحی انجیلی میداند.
لزوم جلب نظر اکثریتِ ۷.۵ میلیون یهودی و میلیونهای مسیحی هوادار اسرائیل که در سیاست آمریکا و سیستم انتخاباتی آن تاثیرگذار هستند، راه را برای جلب حمایتهای بیچونوچرا از تلآویو باز میکند. یهودیان آمریکا در برخی ایالتهای آمریکا از جمله نیویورک، کالیفرنیا، فلوریدا، نیوجرسی، پنسیلوانیا، ایلینویز، ماساچوست، مریلند و تگزاس تاثیرگذار هستند. مسیحیان انجیلی نیز در آلاباما، آرکانزاس، جورجیا، کنتاکی، میسیسیپی، لوئیزیانا و چند ایالت دیگر دست بالا را دارند. مانند کوباییها که در فلوریدا و جنوب آمریکا دست برتر را دارند و یک لابی قدرتمند را اداره میکنند.
در سوی دیگر، اعراب و حامیان فلسطین لابی گستردهای در آمریکا ندارند. موسسه اعراب آمریکایی (Arab Americans Institiute) در آخرین برآورد خود جمعیت این گروه قومی را حدود ۴ میلیون نفر در سراسر آمریکا برآورد میکند. اعراب آمریکایی در ایالت میشیگان تعیینکننده هستند و در سال ۲۰۲۰ هم حامی بایدن بودند. در حال حاضر اخبار حاکی از آن است که اعراب آمریکایی با توجه به اعلام حمایت هریس از اسرائیل و سیاست بایدن در قبال اسرائیل از نامزد دموکراتها در انتخابات پیش رو حمایت نخواهند کرد.