حزب‌الله، حماس نیست

فرارو- شبکه سی ان ان در گزارشی با توجه به حملات اخیر اسرائیل به لبنان، سعی کرده به موانع و چالش‌های اصلی تل‌آویو در تشدید هر چه بیشتر حملات و حتی حمله زمینی اسرائیل به لبنان بپردازد. این رسانه آمریکایی تاکید می‌کند که جنگ فراگیر علیه حزب الله لبنان، در ابعاد داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی، با چالش‌هایی جدی برای اسرائیل همراه است که این موضوع در نوع خود می‌تواند جنگ افروزی گسترده علیه لبنان را به یک ابربحران برای اسرائیل تبدیل کند. 

به گزارش فرارو به نقل از سی ان ان؛ پس از گذشت حدودا یک سال از آغاز جنگ غزه، اسرائیل بر شدت تنش‌ها با حزب الله لبنان افزوده است. در این راستا، در روز‌های اخیر شاهد عملیات نیرو‌های اسرائیلی علیه تجهیزات ارتباطی در لبنان و بمباران گسترده و شدید بخش‌های مختلف این کشور بوده‌ایم که صد‌ها کشته برجا گذاشته است.

جنگ اسرائیل علیه حماس تا حد زیادی ارتش اسرائیل و سربازان آن را تحت فشار قرار داده است. مقام‌های اسرائیلی از برخی کمبود‌ها در ارتش اسرائیل خبر می‌دهند. در عین حال، اقتصاد اسرائیل نیز با عمیق‌ترین سقوط در طی سال‌های گذشته رو به رو است و البته که فشار‌های افکار عمومی در اسرائیل جهت امضای توافق آتش‌بس و مبادله اسرا با حماس هم به شدت افزایش یافته است.

مشخص نیست که آیا اسرائیل قصد دارد یا این اجبار را حس می‌کند که باید به لبنان حمله زمینی انجام دهد یا خیر. با این حال، مساله اصلی در این رابطه این است که آیا اسرائیل تاب تحمل بازگشایی یک جبهه جنگی تازه را دارد؟

از تاریخ هشتم اکتبر سال گذشته میلادی، پس از آنکه حماس عملیات هفتم اکتبر را اجرایی کرد، به طور مرتب شاهد تبادل آتش میان حزب الله البنان و ارتش اسرائیل بوده ایم. حزب الله لبنان در اعتراض به جنگ غزه اقدام به انجام حمله علیه اسرائیل می‌کند و تاکید دارد که بایستی در این جنگ آتش‌بس قرار شود و حملات به غزه متوقف شوند.

در روز‌های گذشته و همزمان با حملات پیجری اسرائیل به لبنان و در عین حال تداوم بمباران شدید بخش‌های مختلف این کشور، شاهد تبادل گسترده آتش میان حزب الله و اسرائیل بوده ایم.

بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که اگر اسرائیل وارد جنگ و نبرد با حزب الله شود، با تهدید به مراتب قوی‌تری در مقایسه با حماس رو به رو خواهد شد و البته که بایستی هزینه‌ها و خسارات سنگینی را متحمل شود. "یوئل گوزانسکی"، پژوهشگر ارشد انیسیتو مطالعات امنیت ملی اسرائیل در موضع گیری می‌گوید که "حزب الله لبنان، حماس نیست. حزب الله توانمندی‌های نظامی به مراتب پیچیده‌تری را دارد". 

آخر هفته گذشته، حزب‌الله لبنان یکی از بزرگترین حملاتش را علیه عمق اسرائیل انجام داد. در این رابطه، مناطقی تا شهر راهبردی حیفا هدف قرار گرفتند. اسرائیل نیز به تازگی حملات و بمباران‌های سنگینی را علیه ضاحبه بیروت انجام داده است. در ادامه به برخی از مهمترین چالش‌های اسرائیل در یک جنگ بالقوه گسترده با حزب الله لبنان اشاره می‌شود.

یک دشمن قدرتمند

حزب الله لبنان، قوی‌ترین متحد ایران است. این گروه شیعی نه تنها تسلیحات مدرن‌تری را در مدت اخیر به نمایش گذاشته و مورد استفاده قرار می‌دهد بلکه از حمایت قابل توجهی هم از سوی متحدان خود در اقصی نقاط خاورمیانه از جمله عراق و یمن سود می‌برد و عمق می‌یابد. در حالی که توانمندی‌های نظامی اسرائیل از زمان جنگ سال ۲۰۰۶ علیه لبنان بهبود یافته اند، باید اذعان کنیم که زرادخانه تسلیحاتی حزب الله لبنان نیز در وضعیتی مشابه به سر می‌برد و به مراتب مدرن‌تر از قبل شده است.

تحلیلگران نظامی تخمین می‌زنند که حزب الله لبنان چیزی بین ۳۰ تا ۵۰ هزار نیروی نظامی در اختیار دارد. با این حال، در اوایل سال جاری، سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان گفت که این جنبش بیش از ۱۰۰ هزار رزمنده و نیروی ذخیره در اختیار دارد. ارزیابی‌های مختلف حاکی از این هستند که حزب الله لبنان چیزی بین ۱۲۰ تا ۲۰۰ هزار فروند انواع موشک و راکت را نیز در اختیار دارد. 

مهمترین و بزرگترین دارایی این جنبش، موشک‌های بالستیکِ برد بلند است. حزب الله لبنان چیزی در حدود ۱۵۰۰ موشک نقطه زن با برد ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلومتر را در اختیار دارد. در جریان حملات اخیر اسرائیل به لبنان، حزب الله اعلام کرد که پایگاه هوایی رامات دیوید را با موشک‌های فادی ۱ و فادی ۲ هدف قرار داده است. موشک‌های برد بلندی که گمان می‌رود برای نخستین بار از سوی حزب الله لبنان استفاده شده اند. این پایگاه هوایی چیزی در حدود ۳۰ مایل از مرز‌های مشترک لبنان و اسرائیل فاصله دارد.

برخی از کارشناسان بر این این باورند که سرِ جنگی این موشک‌ها با موشک‌های سنگین برکان برابری می‌کند. حزب الله لبنان پیشتر در فصل زمستان گذشته از موشک‌های برکان در جنگ علیه اسرائیل استفاده کرده بود. داده‌های رسمی حاکی از این هستند که هیچ منطقه‌ای در اسرائیل از تیررس موشک‌های حزب الله لبنان در امان نیستند. 

"اورنا مضراحی" تحلیلگر مسال حزب الله لبنان در انیسیتو مطالعات راهبردی اسرائیل می‌گوید که "توانایی اسرائیل در جنگ در دو جبهه به حمایت‌های آمریکا بستگی دارد. در حقیقت، تا زمانی که آمریکا مهمات لازم را برای اسرائیل تامین می‌کند، تل آویو می‌تواند در جنگ با لبنان سرپا باشد". از این رو، اگر قرار باشد یک جنگ گسترده درگیرد، به احتمال زیاد آمریکا در حمایت از اسرائیل وارد می‌شود.

محدودیت‌های قابل توجه ارتش اسرائیل

اسرائیل یک رژیم با قلمروی کوچک است و نیروی انسانی ارتش آن هم نامحدود نیست. همزمان با طرح گمانه‌زنی‌های مختلف مبنی بر آغاز یک جنگ جدید از سوی اسرائیل علیه لبنان، ارتش اسرائیل برخی از گردان‌های خود را از غزه فراخوانده و به مرز‌های شمالی فرستاده است.

در این رابطه، برخی از تحلیلگران اسرائیلی معتقدند که وقتی شما در بیش از یک جبهه می‌جنگید، به اندزه کافی قادر نخواهید بود که در هر جبهه سرمایه گذاری داشته باشید. وزیر جنگ اسرائیل یواف گالانت هفته گذشته گفت که "اسرائیل در حال تغییر دادن نقطه تمرکز خود به سمت مرز‌های شمالی است و در همین رابطه، نیروها، منابع و انرژی در حامل تمرکز بر منطقه مذکور هستند".

اسرائیل اقدام به منتقل کردن نیرو‌های لشکر ۹۸ خود به مرز‌های مشترک با لبنان کرده است. تخمین زده می‌شود که این لشکر چیزی بین ۱۰ تا ۲۰ هزار نیرو داشته باشد. تحلیلگران اسرائیلی معتقدند که منتقل کردن نیرو‌ها به سمت لبنان به معنای این نیست که جنگ غزه خاتمه یافته است. این بدان معناست که نتانیاهو مجبور شده تحت فشار‌های داخلی به دلیل ناتوانی اش در برقراری امنیت در مناطق شمالی اسرائیل، اقدام به انجام تحرکات نظامی و میدانی تازه کند. در این رابطه، بسیاری از رسانه‌های اسرائیلی از کمبود‌های جدی در ارتش این رژیم خبر می‌دهند. 

اسرائیل در جریان جنگ غزه اقدام به احضار ۲۹۵ هزار نیروی ذخیره کرد با این حال، گذر زمان نشان داده که باز هم ارتش اسرائیل از کمبود نیرو رنج می‌برد. در عین حال، باید توجه داشت که جنگ در غزه، تلفات و خسارت‌های جدی را نیز به ارتش اسرائیل تحمیل کرده و ارتش اسرائیل را به نقطه فرسایش رسانده‌اند.

یک اقتصادِ در حال سقوط

اقتصاد اسرائیل یکی از بزرگترین قربانیان جنگ این رژیم علی غزه بوده است. اقتصاد اسرائیل سقوط‌های جدی را تجربه کرده و به نقطه هشدار آمیزی رسیده است. کارشناسان اسرئیلی معتقدند که تبعات منفی جنگ غزه تا سال‌ها با اقتصاد اسرائیل خواهد بود. 
بر طبق داده‌های "سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی"، از میان ۳۸ کشور عضو این سازمان، اسرائیل شدیدترین سقوط اقتصادی را در فاصله زمانی میان آوریل تا ژوئن سال جاری تجربه کرده است. اقتصاد اسرائیل در ماه‌های ابتدایی جنگ غزه تا ۴.۱ درصد سقوط کرد. روندی که در ادامه راه شدیدتر هم شده است. "امیر یارون" رئیس بانک مرکزی اسرائیل در اوایل سال جاری هشدار داد که انتظار می‌رود که جنگ، هزینه‌ای بالغ بر ۲۵۲ میلیارد شِکل (۶۷ میلیارد دلار) را در فاصله میان سال‌های ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵ روی دست اسرائیل بگذارد. این عدد چیزی در حدود ۱۳ درصد از تولید ناخالص داخلی اسرائیل است.

تداوم جنگ همچنین سبب شده تا رتبه اعتباری اسرائیل هم به شدت آسیب ببیند و گرفتن وام برای این رژیم به شدت سخت شده است. مدتی قبل موسسه اعتبارسنجی "مودیز" در گزارشی تاکید کرده که جنگ اسرائیل با حزب الله لبنان و ایران می‌تواند تبعات وخیمی را برای رتبه اعتباری اسرائیل داشته باشد.

بحران مشروعیت

در بحبوحه انتقادات چند ماهه اخیر علیه اسرائیل به دلیل اقدامات جنگی آن علیه غزه، اینکه تل آویو بخواهد یک جبهه دوم را علیه لبنان بازگشایی کند، حامل بحران مشروعیت جدی برای اسرائیل است. رژیم اسرائیل با اتهامات جدی در زمینه ارتکاب به جنایات جنگی و نسل کشی از سوی محاکم قضایی بین المللی رو به رو است. اتهاماتی که اسرائیل آن‌ها را رد می‌کند.

نظرسنجی‌های رسمی در اسرائیل نشان می‌دهند که میزان حمایت افکار عمومی اسرائیلی از اقدامات جنگی اسرائیل، به شدت اُفت کرده است. به احتمال زیاد جامعه اسرائیلی در مورد جنگ با حزب الله لبنان با شکاف‌های جدی رو به رو خواهد شد. 

بر اساس داده‌های یک نظرسنجی که توسط اندیشکده دموکراسی اسرائیل در ماه جولای منتشر شده، ۴۲ درصد اسرائیلی‌ها فکر می‌کنند این رژیم نیاز به یک توافق دیپلماتیک با حزب الله لبنان دارد. این در حالی است که ۳۸ درصد از راهکار نظامی علیه حزب الله حمایت کرده اند و در این رابطه ذکر کرده‌اند که وارد‌آمدن آسیب به غیرنظامیان هم هیچ اهمیتی ندارد. تحلیلگران اسرائیلی بر این باورند که عمده فشار‌ها جهت آغاز جنگ از سوی اسرائیل علیه لبنان، مرتبط با ساکنان شمالی اسرائیل است. افرادی که قویا تحت تاثیر عملیات‌های یک ساله اخیر حزب الله لبنان بوده اند.