ترس آشکار بایدن از پوتین

سفر نخست‌وزیر بریتانیا به واشنگتن و دیدار با دولت بایدن در آخرین روزهای صدارت، با چاشنی اختلاف نظر بر سر اوکراین همراه شد؛ درحالی‌که بایدن با استارمر گفت‌وگو می‌کرد، این سوال مطرح بود که آیا اجازه داده می‌شود اوکراین از سلاح‌های دوربرد علیه خاک روسیه استفاده کند یا خیر؟ موضوعی که پاسخ آن تقریبا نه بود، چون شواهد تازه نشان می‌داد که رئیس‌جمهور آمریکا عمیقا از ایجاد یک درگیری خطرناک و گسترده‌تر ترس دارد.

به گزارش دنیای اقتصاد، استارمر در اولین سفر خارجی خود به آمریکا رفت؛ اما نخست‌وزیر بریتانیا با بایدن درباره کمک به اوکراین به اختلاف برخورد. به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز، همان‌طور که جو بایدن با کر استارمر گفت‌وگو می‌کرد، این سوال مطرح شد که آیا اجازه داده می‌شود اوکراین از سلاح‌های دوربرد در روسیه استفاده کند یا خیر که این خود یک نقطه اختلاف نادر بین کشورهای متحد است. گرچه رهبر بریتانیا در دیدار با جو بایدن اشاره کرد که احتمالا تصمیم‌گیری درباره اجازه دادن به اوکراین برای استفاده از سلاح‌های غربی در حمله به خاک روسیه «به‌زودی» گرفته خواهد شد، اما در روایت آمریکایی‌ها از وقایع و از تصمیم‌های مورد بحث بایدن و استارمر بوی اختلاف نظر می‌آید.

همان‌طور که جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا با کر استارمر، نخست‌وزیر انگلیس در کاخ سفید گفت‌وگو می‌کرد، این سوال که آیا اجازه داده شود اوکراین از سلاح‌های دوربرد علیه خاک روسیه استفاده کند یا خیر، یک نقطه اختلاف نادر بین این کشورهای متحد بود. مذاکرات بایدن با کر استارمر درباره اینکه آیا به اوکراین اجازه حمله به روسیه با سلاح‌های دوربرد غربی را بدهد، نشان داد که رئیس‌جمهور آمریکا همچنان عمیقا از ایجاد یک درگیری خطرناک و گسترده‌تر می‌ترسد.

اما تصمیمی که اکنون بایدن باید پس از نشست غیرعلنی روز جمعه در کاخ سفید با آن روبه‌رو شود -آیا استفاده از موشک‌های دوربرد ساخت بریتانیا و فرانسه را امضا کنیم یا خیر- می‌تواند بسیار موثرتر از امتیازات قبلی رئیس‌جمهور آمریکا باشد که در طول دو سال و نیم گذشته عمدتا سلاح‌های دفاعی به اوکراین داده است.

رئیس‌جمهور آمریکا در سخنانی در ابتدای دیدار خود با استارمر بر حمایت خود از کمک به اوکراین برای «دفاع از خود» تاکید کرد، اما نگفت که آیا مایل است اقدامات بیشتری انجام دهد تا حملات دوربرد در عمق روسیه انجام شود یا خیر؟ رئیس‌جمهور آمریکا به خبرنگاران گفت: «ما اکنون درباره آن بحث خواهیم کرد.» به نوبه خود، نخست‌وزیر انگلیس هم خاطرنشان کرد که «چند هفته و چند ماه آینده می‌تواند بسیار مهم باشد؛ بسیار بسیار مهم است که ما از اوکراین در این جنگ حیاتی آزادی حمایت کنیم.»

مقامات اروپایی در اوایل هفته گفتند که بایدن به نظر می‌رسد آماده تایید استفاده از موشک‌های دوربرد بریتانیا و فرانسه باشد؛ اقدامی که استارمر و مقامات فرانسوی گفته‌اند که می‌خواهند جبهه متحد در درگیری با روسیه ایجاد کنند. اما بایدن به دلیل ترس از اینکه «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه، آن را به‌عنوان تشدید تنش تلقی کند، از اجازه دادن به اوکراین برای استفاده از تسلیحات ارائه‌شده توسط ایالات متحده به همان شیوه مردد است.

روز پنج‌شنبه، پوتین در پاسخ به گزارش‌هایی مبنی بر اینکه آمریکا و متحدانش در حال بررسی چنین اقدامی هستند، اعلام کرد که «این به این معنی است که کشورهای ناتو - ایالات متحده و کشورهای اروپایی - در حال جنگ با روسیه هستند.» بایدن و استارمر روز جمعه اطلاعات کمی درباره اقداماتی که قصد دارند انجام دهند، ارائه کردند. اما مقامات دو طرف گفتند که انتظار ندارند بلافاصله پس از نشست کاخ سفید تصمیمی اعلام شود. در گذشته، کشورهای غربی بدون اعلام علنی تصمیم خود، شروع به ارائه تجهیزات نظامی جدید به اوکراین کرده بودند.

نخست‌وزیر انگلیس پس از این نشست با اشاره به نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک در پایان ماه به خبرنگاران گفت: «این جلسه درباره تصمیم خاصی نبود و تنها چند روز دیگر ما آشکارا در مجمع عمومی با گروه وسیع‌تری از افراد دوباره آن را بررسی خواهیم کرد.» اما او همچنین اشاره کرد که انتظار دارد به‌زودی درباره موشک‌ها تصمیم‌گیری شود. کر استارمر گفت: «فکر می‌کنم اگر هم به وضعیت اوکراین و هم به خاورمیانه نگاه کنید، واضح است که در هفته‌ها و ماه‌های آینده تحولات بالقوه بسیار مهمی وجود دارد، صرف‌نظر از جدول زمانی که در کشورهای دیگر در جریان است.»

جان کربی، سخنگوی امنیت ملی در کاخ سفید، روز جمعه گفت دولت بایدن تهدیدهای پوتین را جدی می‌گیرد؛ زیرا او ثابت کرده است که قادر به تخاصم و تشدید تنش است. اما کربی افزود که هیچ تغییری در مخالفت بایدن با اجازه دادن به اوکراین برای استفاده از موشک‌های آمریکا برای حمله به عمق روسیه ایجاد نشده است. او گفت: «هیچ تغییری در دیدگاه ما درباره ارائه قابلیت‌های حمله دوربرد برای اوکراین برای استفاده در داخل روسیه وجود ندارد و من انتظار ندارم که هیچ نوع اعلامیه مهمی در این زمینه از مذاکرات حاصل شود؛ البته از طرف ما.»

اظهارات کربی تنها چند ساعت قبل از ملاقات دو رهبر برای اولین گفت‌وگوی مفصل از زمان نخست‌وزیری استارمر در اوایل ژوئیه بیان شد. این سوال که آیا اجازه داده شود اوکراین از سلاح‌های دوربردی استفاده کند که می‌تواند ۲۴۰ تا ۳۲۰ کیلومتر را طی کند، یکی از موارد نادر اختلاف‌نظر بین مقامات انگلیسی و آمریکایی بوده است که عمدتا در ۳۰ماه جنگ در راهبرد مشترک قرار گرفته‌اند.

مقامات بریتانیایی استدلال کرده‌اند که نمی‌توان انتظار داشت که اوکراین به‌طور موثر بجنگد؛ مگر اینکه بتواند به سایت‌های نظامی که روسیه برای شلیک موشک‌ها استفاده می‌کند یا هواپیماهایی که بمب‌های گلاید را حمل می‌کنند، حمله کند.

آن‌ها بر این باورند که پوتین، با وجود تمام تهدیدهای هسته‌ای خود که هشدار می‌دهد جنگ بین روسیه و نیروهای اروپایی ممکن است در راه باشد تا حد زیادی بلوف می‌زند. آن‌ها می‌گویند پوتین نشان داده است که نمی‌خواهد ناتو را وارد جنگ کند. دیدگاه بایدن بسیار محتاطانه‌تر بوده است.

او در هر نقطه تصمیم‌گیری اصلی تردید کرده است؛ اول بحث انتقال توپخانه هیمارس بود و بعد گفت‌وگوها به ارسال تانک‌های ام‌۱ آبرامز و جنگنده‌های اف‌۱۶ و سامانه موشکی کوتاه‌برد و دوربرد اتکمز رسید که این سامانه موشکی برای آماده‌سازی آمریکا برای دفاع از اروپا و شبه جزیره کره حیاتی است. دستیاران بایدن می‌گویند که با گذشت زمان متوجه شده‌اند که پوتین کمتر از آن چیزی که فکر می‌کردند نسبت به معرفی سلاح‌های جدید در میدان جنگ حساس بوده است. بنابراین آن‌ها به تدریج سلاح‌های توانمندتر و دوربردتر را برای اوکراین تایید کردند.

مقامات می‌گویند که این پرسش که پوتین چگونه به استفاده از سلاح‌های آمریکایی توسط اوکراین برای حمله به عمق خاک روسیه واکنش نشان خواهد داد، می‌تواند به نتایج بسیار متفاوتی منجر شود. جان کربی گفت: «برای مثال، وقتی او شروع صحبت از امور هسته‌ای می‌کند، ما آن را جدی می‌گیریم و دایما بر این نوع فعالیت نظارت می‌کنیم. ما محاسبات خود را برای آنچه تصمیم داریم به اوکراین ارائه کنیم و نکنیم، داریم.»

نگرانی دوگانه

نگرانی آمریکایی‌ها دوگانه است. اولین مورد ریشه در نگرانی بایدن از تشدید نشدن وضعیت جنگ دارد. او بارها و بارها به کارکنان خود گفته است که اولویت شماره یک آن‌ها «جلوگیری از جنگ جهانی سوم» است.

دومین نگرانی آمریکا یک نگرانی عملی است: مقامات پنتاگون معتقد نیستند که اوکراین به اندازه کافی موشک‌های اتکمز، موشک‌های بریتانیایی سایه توفان و موشک‌های فرانسوی اسکالپ را برای ایجاد تفاوت استراتژیک در میدان جنگ در اختیار داشته باشد. آن‌ها خاطرنشان می‌کنند که برد این موشک‌ها کاملا مشخص شده است و روسیه ارزشمندترین هواپیما و جنگنده‌های خود را به خارج از بردی که موشک‌ها می‌توانند پرواز کنند، منتقل کرده است.

علاوه بر این، مقامات آمریکایی می‌گویند، آن‌ها در عمل نمی‌توانند مقدار بیشتری از این موشک‌ها را به اوکراین عرضه کنند. پنتاگون هشدار داده است که درصورت بروز جنگ در اروپا یا آسیا، باید ذخیره مطمئن از تسلیحات را حفظ کند و این موشک‌ها آن‌قدر گران هستند که اوکراین می‌تواند با صرف این پول در پهپادها، قدرت شلیک بیشتری به‌دست آورد.