معمای فیلادلفی در غزه

دو مقام آمریکایی، دو منبع امنیتی مصر و یک مقام آشنا به تحولات آتش‌بس می‌گویند کاخ سفید در تلاش است تا پیشنهاد جدیدی برای آتش‌بس غزه و آزادی گروگان‌ها توسط حماس در روزهای آینده ارائه کند. به گفته مقامات آمریکایی، این پیشنهاد جدید با هدف حل مشکلات عمده در پس مساله «بن‌بست» چند ماهه آتش‌بس در مذاکرات با میانجی‌گری ایالات متحده، قطر و مصر بین اسرائیل و حماس است.

به گزارش دنیای اقتصاد، «استیو هالند»، «جاناتان لندی» و دیگران در گزارش ۵سپتامبر در رویترز نوشتند، یکی از مقامات ارشد دولت بایدن روز چهارشنبه (به‌طور جداگانه) به خبرنگاران گفت که روی بیشتر این پیشنهاد توافق شده است، اما مذاکره‌کنندگان همچنان در تلاش برای یافتن راه‌حل برای دو مانع اصلی هستند.

این مقام دولتی که خواست نامش فاش نشود گفت که این دو مانع عبارت است از «خواست اسرائیل برای حفظ نیروها در کریدور فیلادلفی» منطقه حائل در جنوب غزه در مرز با مصر و «افراد خاصی که نامشان در تبادل گروگان‌های حماس و اسیران فلسطینی در اسرائیل مطرح خواهند شد.»

اولین مقام آمریکایی گفت پیش‌نویس توافق‌نامه جدید ممکن است هفته آینده یا حتی زودتر تهیه شود. این مقام گفت: «احساس این است که زمان آتش‌بس فرا رسیده است. اگر آخر هفته (پیش‌نویس اصلاح‌شده) را دیدید تعجب نکنید.»

این مقام دولتی گفت که کشته شدن ۶گروگان که اجساد آن‌ها چندی پیش به اسرائیل بازگردانده شد، این تلاش‌ها را پیچیده کرد. این مقام دولتی افزود: «همه ما فوریت را احساس می‌کنیم.» اولین مقام آمریکایی که خواست نامش فاش نشود، گفت: «ویلیام برنز» رئیس سیا و مذاکره‌کننده اصلی ایالات متحده، سرپرستی گروه کوچکی از مقامات ارشد ایالات متحده را بر عهده دارد که روی پیش‌نویس کار می‌کنند. این گروه شامل «برت مک گورک» هماهنگ‌کننده کاخ سفید برای خاورمیانه و «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه است.

این مقام آمریکایی با تاکید بر فوریت پشتوانه این تلاش‌ها گفت: «تصور بسیار قوی از سوی مذاکره‌کنندگان وجود دارد که آتش‌بس در حال از بین رفتن است.» این مقام آمریکایی تصریح کرد: از آنجا که آخرین تور بلینکن در ماه گذشته در منطقه نتوانست پیشرفتی حاصل کند، میانجی‌ها گروه‌های کاری تشکیل داده و به بحث درباره موانع پرداخته‌اند.

منابع مصری گفتند که ایالات متحده از «رویکرد مشورتی‌تر» به تلاش برای «تحمیل یک طرح آتش‌بس» بر طرفین حرکت کرده است. این دو مقام آمریکایی همچنین افزودند که طرح بازنگری‌شده «پیشنهاد نهایی قبول کن یا رد کن» نخواهد بود و در صورت شکست این طرح، واشنگتن به کار برای آتش‌بس ادامه خواهد داد. روز سه‌شنبه (۱۳شهریورماه) پنج کشور عربی از جمله عربستان سعودی و همچنین تشکیلات خودگردان فلسطین در راستای رد درخواست اسرائیل برای حفظ نیروهایش در کریدور فیلادلفی به مصر پیوستند.

روز چهارشنبه (۱۴شهریورماه) ترکیه نیز بیانیه مشابهی صادر کرد. بخش‌هایی از توافق سه مرحله‌ای که قبلا توسط هر دو طرف پذیرفته شده، مستلزم خروج اسرائیل از تمام مناطق پرجمعیت غزه در مرحله اول توافق است.

این مقام ارشد دولت آمریکا گفت که اختلاف فعلی این است که آیا این کریدور به‌عنوان یک منطقه پرجمعیت واجد شرایط است یا خیر؟ این مقام افزود: «بنابراین ما در اینجا واقعا درباره مرحله یک صحبت می‌کنیم، درباره اینکه این پیکربندی چگونه خواهد بود.» یکی از این دو مقام آمریکایی گفت که گروه آمریکایی در حال بررسی مناطقی از کریدور فیلادلفی است که نیروهای اسرائیلی باید از آنجا عقب‌نشینی کنند و مناطقی که این نیروها می‌توانند در آنجا بمانند.

یک مقام آگاه از مذاکرات گفت که در گفت‌وگوهای روز دوشنبه (۱۲شهریورماه) در قطر، یک هیات اسرائیلی به رهبری «دیوید بارنیا» رئیس موساد به میانجی‌ها گفت که اسرائیل مایل است نیروهای خود را پس از اولین مرحله ۴۲روزه آتش‌بس از کریدور خارج کند.

اما ساعاتی بعد، نتانیاهو، کنفرانسی خبری در قدس اشغالی برگزار کرد و اصرار داشت که اسرائیل کنترل کریدور فیلادلفی را باید حفظ کند؛ اظهاراتی که به گفته این مقام آمریکایی، پس از بازگشت هیات اسراییلی اعلام شد. نتانیاهو البته روز چهارشنبه مخالفت صریح خود را با خروج از کریدور در مرحله اول توافق تکرار کرد.

به نوشته گزارشگران رویترز، اسرائیل تنها پس از آن با آتش‌بس دائمی موافقت خواهد کرد که تضمینی وجود داشته باشد که کریدور هرگز نمی‌تواند به‌عنوان مسیری برای قاچاق سلاح و تدارکات به غزه برای حماس مورد استفاده قرار گیرد. به دنبال این مواضع، آن مقام آمریکایی آگاه گفت: «این موضوع طرف‌های میانجی را در موقعیت دشواری قرار داده است.

اگر اسرائیل در کریدور فیلادلفی بماند، نه مصر و نه حماس با هیچ توافقی موافقت نمی‌کنند.» «عزت الرشق» یکی از مقامات ارشد حماس روز چهارشنبه به رویترز گفت که این گروه با پیشنهاد جدیدی تعامل خواهد کرد که «به خواسته‌های مقاومت و خواسته‌های مردم ما پاسخ می‌دهد.» حماس در بیانیه‌ای اعلام کرد که نیازی به پیشنهادهای جدید نیست و در عین حال، نتانیاهو را متهم کرد که به دنبال خنثی کردن یک توافق است.