تفال به حافظ یکشنبه ۹ اردیبهشت ۱۴۰۳؛ به جان او که گرم دسترس به جان بودی...

فرارو- فال گرفتن از آثار ادبی، از باور‌های کهن این مرز و بوم است. در گذر زمان ساکنان این خاک به ادیبانی که گمان می‌بردند بهره‌ای از کلام حق دارند رجوع می‌شد. با این حال، اما در گذر زمان تنها تفال به حافظ در فرهنگ عامیانه ما باقی مانده است.

به جان او که گرم دسترس به جان بودی
کمینه پیشکش بندگانش آن بودی

بگفتمی که بها چیست خاک پایش را
اگر حیات گران مایه جاودان بودی

به بندگی قدش سرو معترف گشتی
گرش چو سوسن آزاده ده زبان بودی

به خواب نیز نمی‌بینمش چه جای وصال
چو این نبود و ندیدیم باری آن بودی

اگر دلم نشدی پایبند طره او
کی اش قرار در این تیره خاکدان بودی

به رخ چو مهر فلک بی‌نظیر آفاق است
به دل دریغ که یک ذره مهربان بودی

درآمدی ز درم کاشکی چو لمعه نور
که بر دو دیده ما حکم او روان بودی

ز پرده ناله حافظ برون کی افتادی
اگر نه همدم مرغان صبح خوان بودی

شرح لغت: کمینه:صفت پیشکش/ لمعه ی نور:درخشش نور.

تفسیر عرفانی:‌

۱- حضرت حافظ در بیت‌های هفتم و هشتم می‌فرماید:

او را در خواب حتی نمی‌بینم، چه رسد به دیدار او. پس اینک که وصال میسر نمی‌باشد، کاش او را در خواب می‌دیدم.

* اگر حافظ با پرندگانی که هر صبح نغمه سر می‌دهند، هم آواز شود، ناله اش فاش نمی‌شود تا محبوب آگاه شود.

حال خود باید نیت خود را تفسیر نمایید.

۲- در اندیشه کار یا چیزی یا کسی هستید که فعلاً بسیار دور است؛ بنابراین بهتر است که صرف نظر کنید. وقت را بیهوده از دست ندهید، زیرا دل در گرو آرزو‌های رنج آور نهاده اید.

تعبیر غزل:

به کسی دل بسته‌ای و این دلبستگی تا به آن حد است که فکر می‌کنی او تنها بهانه‌ی تو برای زندگی است، اما به وصال او امید نداری. با این حال با تمام وجود در این راه تلاش می‌کنی و از جان مایه می‌گذاری.