اما در فضا بهعنوان یک محیط آزمایشی، گرانش میتواند متغیر دیگری باشد که دانشمندان میتوانند از وجود آن بهرهمند شوند. ساخت دارو در فضا یک موضوع جذاب و نوآورانه است که میتواند تحولات بزرگی را در صنعت داروسازی و فضانوردی بههمراه داشته باشد. ۳دلیل اصلی برای توجه به تولید دارو در فضا، محیط بیوزنی، تفاوتهای محیطی مانند تابش فضایی و منابع جدیدی است که میتواند در سیارات و ماهوارهها یافت شود.
به گزارش همشهری آنلاین، تاکنون محققان زیادی از مؤسسات دانشگاهی و صنعت داروسازی تحقیقات زیست پزشکی را در محیط نامناسب فضا برای ایجاد درمانهایی که میتواند سلامت را در زمین بهبود ببخشد، انجام دادند. حتی داروهای کووید-۱۹ نیز در مدار گردش کردهاند. اواخر سال۲۰۲۰ و اوایل سال۲۰۲۲، شرکت «اینو استودیو» آزمایشهای خود را در ایستگاه فضایی بینالمللی انجام داد تا ببیند آیا میکروگرانش میتواند به بهبود پایداری داروی ضدویروس رمدسیویر برای افزایش کارایی و کاهش مشخصات خطر فرمولاسیون دارو کمک کند یا خیر. با وجود موقعیت دوردست فضا و تمام موانع لجستیکی که برای دسترسی به آن وجود دارد، گروههای تحقیقاتی برای انجام آزمایشها در فضا صف کشیدهاند. مطالعات انجامشده در ریزگرانش اغلب شگفتیهایی را به همراه دارد که میتواند درک علمی پدیدههای طبیعی را در زمین افزایش دهد.
در حدود ۲ ماهپیش، کپسول W-۱ متعلق به شرکت صنایع فضایی واردا، پس از حدود ۷ماه حضور در فضا، با موفقیت به زمین بازگشت و محموله منحصر بهفردی را با خود آورد: داروی ریتوناویر ضدویروس HIV. این شرکت بهدنبال تولید مستقل داروها در ریزگرانش است؛ استراتژی که درنهایت میتواند هزینه داروهای نجاتدهنده را کاهش دهد؛ چیزی که این شرکت یک قدم به رسیدن به آن نزدیکتر شده است. مأموریت W-۱ بهدنبال آزمایش امکانسنجی ساخت دارو در فضا بود و برای اولینبار سختافزار واردا را در خارج از زمین آزمایش کرد. کپسول W-۱ در طول مدتی که در مدار قرار داشت، با موفقیت، فرم III داروی ضدویروسی ریتوناویر را متبلور کرد. ریتوناویر فرآوریشده در فضا از آن زمان به بعد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و بهگفته دلیان آسپاروهوف، بنیانگذار واردا اسپیس، داروهای فضایی بسیار خوب عمل آمده اند.
دادههای این ماموریت، اطلاعات مهمی در مورد اثرات پرواز فضایی و عواملی مانند لرزش، شتاب، تشعشع و دما بر فرایند تولید دارو ارائه میکند. در چکیده آن آمده است: «با ارائه یک مجموعه داده تجربی دقیق با محوریت بقا، ما راه را برای آینده پردازش داروها در فضا هموار میکنیم. این کار امکان توسعه محصولات دارویی جدید را در زمین فراهم میکند و از ابتکارات اکتشاف طولانیمدت انسانی بهره میبرد.» هدف روش واردا اسپیس برای آزمایش داروها بسیار کارآمدتر و مقرونبهصرفهتر است و از کپسولهای بدون خدمه استفاده میکند که بهعنوان یک کارخانه کوچک و یک وسیله نقلیه ورودی مجدد بهکار میروند. این شرکت امیدوار است که دیگران را ترغیب کند تا قابلیتهای دارویی فرآوریشده در فضا را درنظر بگیرند.
در محیط بیوزنی، کریستالهای پروتئین با کیفیت بالاتری تولید میشوند که برای تحقیقات دارویی بسیار مفید است. کریستالهای باکیفیت به دانشمندان اجازه میدهند ساختار پروتئینها را با دقت بیشتری مطالعه و داروهای مؤثرتری طراحی کنند.