تغییر فاز بازار ارز

فاز ماه‌های اخیر بازار ارز تهران تغییر کرد. نرخ شاخص ارزی در معاملات غیر‌رسمی بازار روز گذشته نوسانات قیمتی چشم‌گیری را تجربه کرد. پس از تشدید تنش‌ها در منطقه و تداوم یافتن درگیری‌های نظامی، بازار تهران به سیگنال جنگ منطقه‌ای واکنش داد و همزمان با افت شاخص بورس، نرخ دلار آزاد نیز به کانال قیمتی ۵۲ هزار تومانی رسید.

به عقیده بسیاری از تحلیلگران موج تقاضای ایجاد شده در بازار ناشی از ریسک تنش‌های منطقه‌ای است. در شرایط این‌چنینی پس از ایجاد ریسک‌های سیاسی، بسیاری از افراد با هدف در امان ماندن دارایی‌های غیر نقد خود از شرایط تورمی اقدام به خرید دارایی‌های کم ریسک‌تر مانند ارز و طلا می‌کنند در نتیجه با افزایش حجم تقاضا، نرخ‌ها نیز در بازار‌های مذکور رشد می‌کند.

در همین راستا در واپسین معاملات نقدی بازار روز گذشته نرخ هر برگ اسکناس دلار آزاد در بازار تهران با حدود هزار و ۹۰۰ تومان رشد نسبت به نرخ روز گذشته به رقم ۵۲ هزار تومان رسید. هم‌زمان با رشد قیمت دلار، نرخ سکه طلا نیز در بازار دیروز نوسانات چشم‌گیری را تجربه کرد. هر قطعه سکه طلا طرح جدید در پایان معاملات نقدی روز گذشته حدود ۲ میلیون و ۲۳۰ هزار تومان رشد کرد و در رقم ۳۰ میلیون و ۱۸۰ هزار تومان به فروش رسید.

روند بازی دلار تهران تغییر کرد. اسکناس آمریکایی در ۳ ماه اخیر با نوسان زیر سقف قیمت ۵۰ هزار تومانی ثبات چشمگیری را تجربه کرده بود. تحلیلگران عوامل مهم این ثبات را «بهبود فرآیند ارزآوری و افزایش قدرت بازارساز» در کنار «کاهش سطح ریسک‌های نگران‌کننده و انتظارات تورمی» می‌دانستند. همچنین این افراد معتقد بودند که تا زمان انتشار نخستین سیگنال نگران‌کننده احتمال تداوم شرایط با ثبات وجود دارد. اما در بازار روز‌های اخیر اخبار مرتبط با مناقشات نظامی در منطقه انتظارات فعالان بازار را تحت تاثیر قرار داد. به‌طور کلی در شرایطی که ریسک‌های نظامی افزایش می‌یابد، تمایل افراد نسبت به تغییر شکل دارایی‌های خود نیز بیشتر می‌شود و عمده سرمایه در بازار به سمت دارایی‌های کم ریسک‌تر با نقدشوندگی بالا حرکت می‌کند.

حال به‌نظر می‌رسد با افزایش سطح سیگنال‌های نگران‌کننده، دلار در حال حاضر از بازه آرامش خود خارج شده است. هرچند در این میان روز گذشته خبری جدید در زمینه شارژ ارزی ایران نیز منتشر شد. روابط عمومی مرکز مبادله ارز و طلا گزارش داد: «متعاقب پیگیری‌های مکرر و مصرانه صورت گرفته توسط مرکز امور حقوقی بین‌المللی معاونت حقوقی رئیس‌جمهور در جهت احقاق حقوق ایران براساس رای صادره، مبلغ ۴۳ میلیون دلار از سوی دولت آمریکا بابت اصل محکوم‌به و بهره آن تا زمان اجرای رای به حساب جمهوری اسلامی ایران نزد بانک هلندی در لاهه واریز شد.» حال باید دید با توجه به شارژ‌های ارزی صورت گرفته در ماه‌های اخیر و همچنین افزایش میزان فروش نفت، بانک مرکزی با رشد قیمت دلار در بازار مقابله خواهد کرد یا خیر؟ تحلیلگران بر این باورند که با توجه به سیگنال‌های اخیر نهاد بازار‌ساز مبنی بر تمایل به تداوم ثبات، احتمال قدرت‌نمایی این نهاد در بازار وجود دارد.