واکنش چین به درگیری مرزی ایران و طالبان چه خواهد بود
چرا تنشهای ایران و افغانستان ناگهان به نقطه جوش رسید؟
درگیری مرزی تنها چند هفته پس از آن آغاز شد که ایران به طالبان هشدار داد حقوق آن کشور در مورد آب رودخانه هلمند را نقض نکند. تحلیلگران معتقدند افغانستان که اکنون وضعیتی شکننده دارد احتمالا خواستار رویارویی نظامی با ایران نیست و چین نیز به طالبان توصیه کرده تا در راستای کاهش تنش با ایران گام بردارد.
فرارو- تنشها میان افغانستان و ایران در روزهای گذشته پس از تبادل آتش سنگین در نزدیکی یک پاسگاه مرزی که منجر به کشته شدن دست کم سه نفر و مجروح شدن چندین نفر دیگر شد تشدید شده بود. به نظر میرسد علت درگیری در مناقشه میان دو کشور بر سر حقوق خود درمورد منابع آبی مشترکشان بوده است. این درگیری تنها چند روز پس از آن رخ داد که "ابراهیم رئیسی" رئیس جمهور ایران به طالبان هشدار داد که حقوق آب ایران را در مورد رودخانه مشترک دو کشور همان گونه که در معاهده دوجانبه امضا در سال ۱۹۷۳ میلادی بیان شده نقض نکند.
به گزارش فرارو به نقل از عرب نیوز، آب هیرمند که بیش از هزار کیلومتر طول دارد از افغانستان به مناطق خشک شرقی ایران میریزد و اکنون به دلیل تصمیم طالبان برای سدسازی و تولید برق و آبیاری زمینهای کشاورزی نگرانیهایی را برای تهران به وجود آورده است.
ایران در سالیان اخیر با مشکلات فزاینده کمبود آب مواجه بوده است. این وضعیت باعث اعتراض کشاورزان در سال ۲۰۲۱ میلادی شد. "امیرخان متقی" سرپرست وزارت امور خارجه افغانستان در اوایل هفته گذشته گفته بود که طالبان متعهد به معاهده ۱۹۷۲ باقی خواهد ماند، اما اشاره کرد که خشکسالی شدید در افغانستان و منطقه نباید نادیده گرفته شود. افغانستان با سومین سال خشکسالی خود مواجه است.
"طارق فرهادی" کارشناس اقتصادی و تحلیلگر مسائل افغانستان در ژنو اشاره معتقد است که با شعله ور شدن اصطکاک در روابط میان ایران و افغانستان طالبان احتمالا به دنبال حل مشکلات از طریق مذاکرات خواهد بود.
او میگوید: "طالبان خواستار بن بست در رابطه با ایران نخواهد بود. افغانستان پس از چهار دهه جنگ خود وضعیت شکنندهای دارد. تاریخ نشان داده که بهتر است افغانستان چالشهای خود را با همسایگان از طریق گفتگو حل و فصل نماید".
فرهادی با بیان اینکه هرگونه درگیری بین افغانستان و ایران پیامدهایی برای منطقه خواهد داشت اشاره میکند که نقش ژئوپولیتیکی چین و روابط با دولت طالبان نیز ممکن است تاثیرگذار باشد.
پکن نیز مانند تهران دولت طالبان را به طور رسمی برسمیت نشناخته است. با این وجود، چین از نمایندگان طالبان استقبال کرده و در گفتگوهای مختلف شرکت کرده و در عین حال سفارت خود را در کابل نیز باز نگه داشته است.
فرهادی میگوید: "چین خواهان یک افغانستان امن برای دسترسی به مواد معدنی افغانستان و هم چنین دسترسی به نفت و گاز ایران از طریق افغانستان است. چین از تحولاتی که ثبات جدید در افغانستان را به خطر میاندازد ناراضی خواهد بود و به طالبان توصیه میکند که به حملات مسلحانه به سوی مرزهای ایران ادامه ندهد".
