مورد عجیب زنی که از ۱۲ تومور جان سالم به در برده است

فرارو- یک زن اسپانیایی که پیش از ۴۰ سالگی بر ۱۲ تومور غلبه کرد که پنج عدد از آن تومور‌ها بدخیم بودند امید تازه‌ای را برای تحقیقات در مورد سرطان ایجاد کرده است. پزشکان و دانشمندانی که این بیمار را درمان کردند نمی‌توانند توضیح دهند که او چگونه هنوز زنده است. این مورد منحصر بفرد ممکن است به بهبود تشخیص زودهنگام کمک کند و منجر به ایجاد درمان‌های جدید سرطان شود.

به گزارش فرارو به نقل از ال پائیس؛ دکتر "میگل اوریوست" اولین باری را که با این بیمار ملاقات کرد بیماری که اکنون ۳۶ ساله است و هویت اش برای محافظت از حریم خصوصی او فاش نمی‌شود را به یاد می‌آورد. سال ۲۰۱۵ میلادی بود. آن بیمار پیش‌تر تحت پنج درمان سرطان برای تومور‌ها در اندام‌های مختلف قرار گرفته بود و برای از بین بردن سایر ناهنجاری‌های غیر سرطانی جراحی شده بود. هیچ کس تا ان لحظه سعی نکرده بود توضیح دهد که چه چیزی پشت چنین نرخ بالایی از سرطان نهفته است.

این زن قد کوتاهی داشت و به میکروسفالی (زمانی که سر نوزاد کوچکتر از حد انتظار است) مبتلا بود و علائمی روی پوست او دیده می‌شد. با این وجود، اوریوست که در آن زمان رئیس واحد سرطان خانواده در مرکز تحقیقات سرطان اسپانیا (CNIO) بود و سپس در ژانویه بازنشسته شد به یاد می‌آورد که این بیمار از لحاظ نظری در شرایطی عالی قرار داشت. او می‌گوید:" ما شجره نامه او را دنبال کردیم و همه چیز مرتب به نظر می‌رسید. والدین و خواهران اش هیچ مشکلی نداشتند. این مورد او با هیچ تصویر بالینی شناخته شده‌ای مطابقت نداشت".

پژوهشگران چندین ژن آن بیمار را در جستجو برای جهش‌های رایجی که خطر ابتلا به تومور‌ها را افزایش می‌دهد مورد ارزیابی قرار دادند. هیچ یک نقصی را نشان ندادند. بنابراین، پژوهشگران با استفاده از فناوری را در آزمایشگاه‌های تحقیقاتی زیست شناسی مولکولی پیشرو آغاز کردند: توالی یابی تک سلولی. این سیستم امکان استخراج هزاران سلول از خون بیمار و بستگان او و خوانش ژنوم کامل هر یک از آنان را فراهم می‌سازد.

نتایج این تحقیق که روز چهارشنبه در Science Advances منتشر شد نشان می‌دهد که این مورد منحصر به فرد به دلیل یک جهش ژنتیکی است که پیش‌تر هرگز در انسان مشاهده نشده بود. این زن از هر یک از والدین خود یک نسخه جهش یافته از ژن MAD۱L۱ را به ارث برده بود. معدود منابع علمی‌ای در مورد جهش‌های این ژن از مطالعات انجام شده بر روی موش‌ها وجود دارد: اگر حیوان این جهش را داشته باشد هرگز پس از تولد زنده نمی‌ماند. درک این که چگونه این زن بیمار با این جهش زنده بماند بسیار دشوار بود.

"مارکوس مالوبرز" رئیس بخش سلولی و گروه سرطان در مرکز تحقیقات سرطان اسپانیا که در مطالعات ژنتیکی این بیمار و اعضای خانواده اش نقش داشته توضیح می‌دهد که در آن زمان به فکرش رسید که قطعا باید عامل دیگری به این زن در زنده ماندن کمک کرده باشد.

پس از اینکه اسپرم یک تخمک را بارور کرد و جنینی تشکیل شد هر سلول دستورالعمل رشد، تکثیر، تبدیل به نورون‌ها قلب یا استخوان و ایجاد یک نوزاد سالم را در درون خود حمل می‌کند. این دستورالعمل‌ها ژنوم هستند: کتابی حاوی سه میلیارد حرف DNA که در ۴۶ فصل به نام کروموزوم ساخته شده است. ژن دو برابر جهش یافته این بیمار باعث شد تا رشد سلولی از بین برود. برخی از سلول‌ها کروموزوم‌های بسیار بیش تری از آن چه باید به ارث برده اند و برخی دیگر بسیار کمتر. مکانیسم‌های ایمنی بدن باید باعث سقط جنین می‌شد، اما این طور نشد.

به نظر می‌رسد کلید بقای این زن در بیماری خود او نهفته است. تا ۴۰ درصد از سلول‌های خونی او کروموزوم‌های خیلی زیاد یا خیلی کم دارند نوعی نقص که به نام بی‌ثباتی ژنومی شناخته می‌شود که مشخصه سرطان است. سیستم ایمنی بیمار با التهاب گسترده به این تهدید واکنش نشان داده بود. دفاع او در حالت هشدار قرمز مداوم بود.

" کارولینا ویلارویا" بیو شیمیدان در مرکز تحقیقات سرطان اسپانیا نویسنده اصلی مقاله مرتبط با این مطالعه توضیح می‌دهد که جهش بدان معنا بود که او اغلب از سرطان رنج می‌برد، اما سیستم ایمنی بدن او نیز به شدت تحریک می‌شد که به شناسایی و تخریب بهتر سلول‌های تومور کمک می‌کرد.

نقص ژنتیکی او در نهایت از او محافظت کرد. او پس از جراحی و درمان‌ها به خوبی از تمام تومور‌های بدخیم نجات پیدا کرد. او توضیح می‌دهد که تا حدودی این امر به دلیل سیستم ایمنی بدن بیمار بوده است. او می‌افزاید:" تومور‌های این زن همچنین دارای بی ثباتی ژنومی بالایی بودند که نقطه ضعفی برای بقای آنان است".

از سال ۲۰۱۴ میلادی به این سو هیچ توموری در بدن این بیمار ایجاد نشده است. او به تنهایی زندگی می‌کند دارای شغل است و علیرغم این که باید تحت نظارت دقیق پزشکان باشد زندگی عادی دارد. اوریوست می‌گوید:"من چند روز پیش با او صحبت کردم و او فوق العاده است."

در حال حاضر، تیم بررسی کننده بیماری جدیدی را برای این بیمار معرفی نکرده است، زیرا تاکنون تنها یک مورد شناخته شده وجود داشته باشد. در عوض، پژوهشگران تمایل دارند آن را در گروهی از اختلالات ژنتیکی نادر موسوم به سندرم آنیوپلوئیدی موزائیک متنوع (MVA) قرار دهند. تاکنون تنها سه ژن برای ایجاد این سندرم شناخته شده بودند. افرادی که از این سندرم رنج می‌برند در معرض خطر بیش تری برای ابتلا به سرطان هستند و ممکن است در طول زندگی خود ایجاد یک یا دو تومور در بدن شان را تجربه کنند. با این وجود، به گفته اوریوست چهارمین ژن مسئول سندرم آنیوپلوئیدی موزائیک متنوع یا جهش در MAD۱L۱ بیش از سایر ژن‌ها باعث ایجاد سرطان می‌شود.

پژوهشگران معتقدند که این مورد فوق العاده به بهبود تشخیص سرطان و توسعه درمان‌های جدید کمک می‌کند. یکی از برجسته‌ترین نتایج این است که پژوهشگران موفق شده اند کلنی‌های کوچکی از سلول‌ها را شناسایی کنند که دارای نقص‌های کروموزومی مشخصه سرطان خون هستند و ممکن است پیش سرطانی باشد یا نباشد. مالومبرز می‌گوید:"این ظرفیت بالقوه توالی یابی تک سلولی است. من معتقدم که این فناوری باید ظرف ۱۰ سال در بیمارستان‌ها عرضه شود".

با این وجود، او می‌گوید دوست ندارد جای پزشکانی باشد که این نوع از نقص ژنتیکی را در بیمار تشخیص می‌دهند و نمی‌توانند هیچ درمانی را اعمال کنند چرا که هنوز سرطانی ایجاد نشده است.

برای اوریوست واضح است که این پزشکان چه کاری باید انجام دهند: نظارت دقیق‌تر بیمار برای تشخیص سرطان زودتر از زمانی که روش‌های فعلی اجازه می‌دهند تا شانس بقا را افزایش دهند. اوریوست می‌گوید "غیر معمول نیست" که یک مورد سرطان ارثی شناسایی نشده باشد.

ویلارویا خاطرنشان می‌سازد که مطالعه روی بیمار ممکن است راه‌های جدیدی را برای تحریک سیستم ایمنی بیماران نشان دهد تا تومور‌ها را شناسایی کرده و از بین ببرد که خود مکانیسم اساسی درمان‌های ایمونوتراپی سرطان محسوب می‌شود.

"آنا بئاتریز سانچز هراس" متخصص سرطان‌های خانوادگی و ارثی از انجمن آنکولوژی پزشکی اسپانیا که در این مطالعه شرکت نکرده استدلال می‌کند که این پژوهش پیامد‌های بسیار مهمی دارد. او می‌گوید:"این پژوهشی است که دانش ما را درباره بسیاری از مکانیسم‌ها و مسیر‌های مولکولی‌ای افزایش می‌دهد و به تغییر بدخیم سلول‌ها کمک می‌کنند و بدون شک کاربرد‌های بالینی فوری در تشخیص و احتمالا در درمان سرطان‌ها خواهد داشت".

"ژائیر نتوریو" متخصص بیماری‌های نادر با منشاء ژنتیکی در بیمارستان لاپاز مادرید که سندرم تنوریو را کشف کرد معتقد است که بیمار بررسی شده در این مطالعه ممکن است در زمره افرادی باشد که بیش‌ترین خطر ابتلا به تومور‌های شناخته شده در جهان را دارند.

او می‌گوید: "من فکر می‌کنم ما با یک بیماری جدید روبرو هستیم. با این وجود، او معتقد است که حرف آخر را OMIM بزرگترین پایگاه داده اختلالات با منشاء ژنتیکی در جهان خواهد زد و ممکن است مسئولان آن تصمیم بگیرند که چه نامی را برای این پدیده نادر انتخاب کنند".