فرارو- روابط تجاری ایران و عراق بعد از استعفای عادل عبدالمهدی از پست نخست وزیری دچار تلاطمهای زیادی شد و بعد از آنکه الکاظمی نیز به عنوان نخست وزیر جدید انتخاب شد، این مشکلات پابرجا ماند، تا اینکه با سفر الکاظمی به ایران در چند روز اخیر به نظر میرسد مشکلات به وجود آمده در حال برطرف شدن است.
دومشکلی که ایران در تجارت با عراق با آن روبرو بود، نخست بسته شدن مرزهای مشترک دو کشور به دلیل شیوع کرونا بود که این مسئله باعث زیان فراوانی برای ایران شد و ورودی ارز به کشور را کاهش داد، حال به نظر میرسد مرزها به طور کامل در حال بازگشایی هستند و این میتواند خبر بسیار خوبی برای افزایش صادرات غیر نفتی باشد.
مشکل دوم نیز مربوط به طلب ۵ میلیارد دلاری ایران از عراق بابت صادرات گاز و برق به این کشور است، که آنها به بهانه تحریمهای آمریکا از پرداخت آن سر باز میزنند، در این رابطه مقرر شده که ایران بتواند اقلام مورد نیاز خود اعم از مواد اولیه تولید و همچنین کالاهای اساسی را وارد کند و پول آن از طریق حسابهای ایران در بانکهای عراقی از محل طلب ایران پرداخت شود.
یحیی آل اسحاق
حجم مبادلات بین دو کشور سالانه به ۲۰ میلیارد دلار خواهد رسید
یحیی آل اسحاق رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه دو کشور درصدد امضای تفاهمنامه اقتصادی برای افزایش تبادلات تجاری تا سطج ۲۰ میلیارد دلار به صورت سالانه هستند، اظهار داشت: سفر اخیر نخست وزیر عراق به تهران نیز در این راستا بود و تلاش خواهد شد تا طی ۴ سال آینده سطح تبادلات بین دو کشور به ۲۰ میلیارد دلار در سال برسد، از طرفی ظرفیت این کار در دو کشور نیز وجود دارد.
وی افزود: همچنین تفاهمات لازم در حوزه ارزی نیز صورت گرفته تا ایران از طریق طلبهایی که در نزد عراق دارد، پول واردات مواد اولیه و کالاهای اساسی را پرداخت کند و در این همین رابطه امضای توافقنامه ارزی بین دو کشور نیز محقق خواهد شد، از سوی دیگر عراق در حال حاضر به عنوان دومین شریک تجاری ایران بعد از چین محسوب میشود، به طوری که سال گذشته ایران ۱۲ میلیارد دلار به این کشور صادرات داشته است.
آل اسحاق گفت: ۹ میلیارد دلار از این مبلغ مربوط به صادرات محصولات غیر نفتی بوده که شامل کالاهای مصرفی، صنعتی، ساختمانی، بهداشتی و... است و ۳ میلیارد دلار آن مرتبط به صادرات گاز و برق به این کشور است، از سویی در چهار ماهه امسال نیز به دلیل شیوع کرونا، به طور قطع با بسته شدن مرزها حجم مراودات کاهش پیدا کرده، اما الان با توجه به بازگشایی برخی از مرزها، تجارت بین دو کشور در حال عادی شدن است.
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق بیان داشت: در زمینه نقل و انتقال ارزی با عراق، بخش خصوصی آن ۹ میلیارد دلاری که صادر کرده بود را برگردانده و در این زمینه مشکلی وجود ندارد، در مورد طلب صادرات برق و گاز به عراق، سفر نخست وزیر این کشور، گشایشهای خوبی در این زمینه انجام داده و به نظر میرسد با برنامهریزیهایی که صورت گرفته، این منابع به طرقی در دسترس کشورمان خواهد بود و میتوان از آنها بهره برد.
وی همچنین با اشاره به اینکه تراز تجاری بین دو کشور به نفع ایران است، اضافه کرد: عراق کالایی ندارد که بخواهد به ایران صادر کنند، بنابراین تجارت با این کشور به نفع ما است، اما به دلیل ضعف قوانین در عراق ما نمیتوانیم مواد اولیه تولید و برخی از کالاهای اساسی را که از کشورها دیگر خریدهایم از طریق عراق وارد کنیم، تا با توجه به تحریمها با مشکلات کمتری روبرو باشیم، چون با مسائل ترانزیتی و حقوق گمرکی این مسئله در عراق نامشخص است، اما ما میتوانیم با توجه به منابعی که در نزد عراقیها داریم، پول واردات کالاها از دیگر کشورها را از طریق این همسایه خود پرداخت کنیم.
سید حمید حسینی
طلب ۵ میلیارد دلاری ایران ازعراق به زودی آزاد میشود
سید حمید حسینی دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه سفر اخیر نخست وزیر عراق به ایران بسیار مفید فایده بود، اظهار داشت: در جریان این دیدارها دولتمردان عراقی اعلام کردند که به تمام توافقاتی که در زمان عبدالمهدی نخست وزیر اسبق، بین دو کشور منعقد شده بود، پایبند هستند، بر این اساس احداث ۵ شهرک صنعتی مرزی مشترک، آغاز بحث ترانزیت کالاهای ورودی از عراق به ایران که تاکنون وجود نداشته، لایروبی اروند و پرداخت طلب پیمانکاران ایرانی که در عراق فعالیت انجام دادهاند، از جمله تعهداتی است که طرف عراقی متعهد به اجرای آن شده است.
وی با اشاره به اینکه بحث مهم دیگر پرداخت طلب ۵ میلیارد دلاری ایران از عراق است، گفت: این پول در چند حساب ایرانی بانک TVI عراق قرار دارد که رئیس این بانک در گذشته اعلام کرده بود که یک شرکت تاسیس میکند و ایران میتواند لیست کالاها و مواد اولیهای که لازم دارد را در اختیار این شرکت قرار دهد و این شرکت آنها را با پولی که ایران نزد عراق دارد، خریداری میکند و آنها را در اختیار کشورمان قرار میدهد، اما بعد از عوض شدن دولت در این کشور و بی ثباتی بعد از آن این مسئله در عمل به محاق رفت.
حسینی افزود: اما در این سفر رئیس بانک TVI اعلام کرد که این شرکت تاسیس شده و ایران میتواند واردات کالاهای اساسی و موارد اولیه تولید را از طریق این شرکت انجام دهد، تا آن ۵ میلیارد دلاری که در نزد عراقیها نیز وجود دارد، تسویه شود، این در حالی است که سفر انجام شده نگاه دولت جدید عراق به ایران را عوض کرد، چون همگی آنها افراد جدیدی بودند و اطلاع چندانی از ایران نداشتند، حتی خود الکاظمی نخست وزیر عراق نیز با ایران چندان آشنا نبود، اما وقتی آمدند و با ظرفیتهای ایران آشنا شدند، مشتاق همکاری با کشورمان شدند.
دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق بیان داشت: به عنوان مثال حدود یک ماه گذشته برخی از تولیدکنندگان ماسک ایرانی به دیدار وزیر بهداشت عراق رفتند و برای صادرات ماسک به این کشور اعلام آمادگی کردند، طرف عراقی نیز از این مسئله استقبال کرد، اما همانطور که عرض کردم به دلیل عدم آشنایی وی با ایران و تحت تاثیر قرار گرفتن فضا سازیهای رسانهای که علیه ایران رسانههای خارجی انجام میدهند، این مسئله معطل ماند، تا اینکه آنها به ایران آمدند و از ظرفیتهای تولیدی کشور در حوزههای مختلف دیدن کردند، حال در این رابطه وزیر بهداشت عراق سفارشهای زیادی در مورد ماسک، دستگاه اکسیژن و سایر ملزومات بهداشتی و درمانی مرتبط با کرونا را انجام داد.
عضو اتاق بازرکانی تهران با تاکید بر اینکه برنامهریزیها برای صادرات ۲۰ میلیارد دلاری به عراق در این سفر مورد بحث قرار گرفت، گفت: اینکه بخواهیم به این رقم دست پیدا کنیم، قدری این مسئله زمانبر است و در کوتاه مدت قابلیت تحقق ندارد، در حال حاضر سالانه صادرات ۹ میلیارد دلاری کالا به عراق انجام میشود و با صادرات خدمات فنی و مهندسی، ورود گردشگران عراقی به ایران برای زیارت و بحثهای سلامت و همچنین صادرات چمدانی و در نهایت واردات گاز و برق عراق از کشورمان در نهایت، حجم تبادلات تجاری دو کشور بالغ بر ۱۲ میلیارد دلار میشود.
حسینی یادآور شد: همچنین محدودیتهایی که برای ورود کامیونهای صادراتی ایران به عراق که گذاشته شده بر این مبنا که تنها در روزهای یکشنبه و چهارشنبه، در هر روز ۲۵۰ کامیون حق ورود به عراق را داشتند، مقرر شد، این محدودیتها برداشته شود و در مورد مسافر نیز هرکسی که تست کرونای او منفی باشد، میتواند به عراق تردد داشته باشد، در مورد ویزای تجاری نیز طرف عراقی قول داد که ویزای بلند مدت به بازرگانان ایرانی بدهد تا آنها هر دفعه مجبور نشوند با ویزای زیارتی کوتاه مدت وارد این کشور شوند، تا بعد از آن زود به زود آن را تمدید کنند، در نهایت نیز مرزهای مشترک دو کشور در حال بازگشایی است و تا هفته آینده تمامی مرزهای مشترک به طور کامل بازگشایی خواهند شد.