تفکر استراتژیک

معرفی کتاب: تمرکز مولفان کتاب "تفکر استراتژیک" بر تصمیماتی است که توسط مدیران اجرایی ارشد، رؤسا، و مدیران عالی، و همچنین مدیران سطوح میانی و پایین شرکت‌‏ها و واحدهای کسب‏‌وکار گرفته می‏شوند، و اینکه چگونه در طی زمان آن تصمیمات تبدیل به استراتژی‌‏هایی می‌‏شوند که بر عملکرد شرکت تأثیر می‌‏گذارند. 

مدیریت استراتژیک فرایندی است که با آن مدیران استراتژی‌‌هایی را تدوین و اجرا می‌‏کنند تا به عملکرد بالایی دست یابند و مزیت رقابتی پایدار خلق کنند. اهداف اصلی این کتاب عبارت‌اند از: 1) بسط درک خوانندگان از فرایند مدیریت استراتژیک و 2) فهم اینکه چگونه و چرا برخی شرکت‏‌ها از عملکرد بالای پایداری برخوردارند و برخی دیگر این‌گونه نیستند. 

این کتاب توصیف اقتصادی و ساختاری از عملکرد شرکت را نیز مورد بررسی قرار می‌‏دهد، ولی فرض اساسی ما این است که وظیفه مدیریت استراتژیک نه تنها ساختاری بلکه مدیریتی نیز می‏‌باشد. استدلال کتاب این نیست که ساختار صنعتی دارای ‏اهمیت است- درواقع، دوفصل (فصل‏‌های 4 و 5) به شیوه‏‌های تفکر درباره ساختار صنعت و تحلیل آن اختصاص دارند. ولی، ما با این پیش‌‏فرض آغاز می‌‏کنیم که تفکر مدیریتی درباره این‌گونه موضوعات، و همچنین تصمیم‌‏گیری مدیریتی اهمیتی بنیادین برای موفقیت کسب‏ و کارها دارند. 

دلیل دیگری که بسیاری از کتاب‏‌های استراتژی تمایل به دیدگاه ساختاری به‌جای مدیریتی دارند این است که «متغیر انسانی» گمراه‌کننده و برای مطالعه دشوار است. همان‌گونه که نظریه‏‌پرداز سازمان جیمز تامپسون توصیف کرده است: 

عاملان سانی پدیده‏ای چندبعدی است که در معرض تأثیر متغیرهای بسیار فراوانی قرار دارد. تفاوت ‏در تمایلات دامنه وسیعی دارد، و الگوهای رفتارهای اکتسابی... کاملاً متنوع‌اند. نه ما و نه سازمان‏‌ها داده‏‌ها یا محاسبات کافی برای درک کامل پیچیدگی اعضای سازمان‏‌ها را نداریم. 

در این کتاب علاوه بر اعطای نقش برجسته به مدیران و تفکر مدیریتی در فرایند مدیریت استراتژیک، دو مضمون دیگر را نیز در کانون توجه قرار می‏‌دهد: ماهیت پویا و دائمالتغییر محیط‏‌های کسب‏‌وکار و ارزش دانش و یادگیری سازمانی. از این رو بر ماهیت پویای محیط‏‌های کسب‌‏وکار تمرکز می‏‌کنیم که تغییر واقعیتی از زندگی در دنیای کسب‏‌وکار است وع مده موفقیت سازمانی برتوانایی مدیران در پیش‏‌بینی و واکنش در قبال تحول در صنعت متکی است. افزون بر آن، سازمان‏‌های کسب‌‏وکار دیگر ناگزیر از یادگیری و کسب دانش جدید هستند، ولی همچنین باید دارای ساختاری باشند که به طور اثربخش دانش و اطلاعات را از دارندگان آن‌ها به نیازمندان آن‌ها منتقل کند. در پایان هرفصل، توضیح می‌‏دهیم که چگونه مواد آن فصل با این مضامین مرتبط می‌‏شوند. 

در سرتاسر فصل‏‌ها، نه تنها ایده‌‏ها و مفاهیم را معرفی می‏‌کنیم، بلکه تصاویر فراوانی از این مفاهیم را ارائه می‌‏کنیم تا نشان دهیم چگونه این مفاهیم را می‏‌توان در وضعیت‌‏های واقعی کسب‏‌وکار به‌کار برد و درک و یادگیری را تقویت کرد. در عین این‌که مثال‌‏های بسیاری از دنیای معاصر ارائه می‏‌کنیم، مثال‌‏های تاریخی را نیز عرضه کرده‌‏ایم چون باور داریم که این مثال‌‏ها حقایقی کهنه نشدنی را فراهم می‏‌سازند که با وقایع امروز هم کاملاً مرتبط هستند. سرانجام، پایان هر فصل دربرگیرنده قسمت «پرسش‏‌های کلیدی برای مدیران» است که در آن از خوانندگان می‏خواهیم مهم‏ترین نظرات عرضه‌شده در فصل را انتخاب کنند و آن‌ها را در وضعیت‏‌های واقعی شرکت به‌کار بندند. دانشجویانی که در شرکت‌‏ها کار کرده‌‏اند می‌‏توانند این پرسش‏‌ها را بر وضعیت آن شرکت‏‌ها تطبیق دهند، یا دانشجویان می‌‏توانند شرکتی را انتخاب کنند و به این پرسش‏‌ها طی یک پروژه تحقیق کوچک پاسخ بگویند. البته، مدیران کنونی نیز می‏‌توانند این پرسش‌‏ها را در شرکت‌‏ها و کسب ‏وکارهای خود مورداستفاده قرار دهند.