دو روی سکه مذاکرات ژنو

فرارو- یک کارشناس مسائل بین الملل گفت: «اخباری که از مذاکرات به بیرون درز پیدا می کند حاکی از آن است که طرفین وارد موضوعات محتوایی شدند و بالتبع وقتی وارد موضوعات محتوایی می شوند دیدگاه و نظرات آنها تا حدود زیادی از هم فاصله می گیرد.»

سخنگوی "کاترین اشتون"، مذاکرات هسته‌ای در ژنو را "بسیار فشرده" توصیف کرد.  مایکل مان در مورد توافق احتمالی در مذاکرات گفت: «نمی‌توانم تخمین بزنم که به توافق می‌رسیم یا خیر، نشست آتی اشتون و ظریف بسیار مهم خواهد بود.»

وزیرامورخارجه کشورمان هم گفته: «هیات مذاکره کننده ایران در مقابل هر اقدامی که بخواهد به حقوق مردم ایران خدشه وارد کند مقاومت خواهد کرد. ما به مراحل نگارش مفاهیم رسیده ایم. ما بر حقوق مردم ایران تاکید داریم و در مقابل زیاده خواهی می ایستیم.»

ظریف در پاسخ به این سئوال که آیا حضور وزرای خارجه 1+5 به معنای نزدیک شدن به توافق است گفت: «هنوز زود است که نتیجه گیری کنیم.»

اما فابیوس وزیر خارجه فرانسه که در دور قبل باعث بی نتیجه ماندن مذاکرات شد در بدو ورود به ژنو گفته: من به توافق امیدوارم، اما این توافق باید محکم باشد. من برای این کار به اینجا آمده‌ام.

ویلیام هیگ وزیر خارجه انگلستان نیز در هنگام ورود به ژنو گفت: قدرت های جهانی از روند مذاکرات هسته ای با ایران حمایت می کنند. شکاف میان دو طرف کمتر شده اما همچنان شکافی هایی باقی است. اختلاف هایی که باقی مانده بسیار مهم است. هیگ همچنین گفت: برنامه هسته ای ایران بزرگترین تهدید برای خاورمیانه است.

مهدی محتشمی مدیرکل پیشین آمریکای وزارت خارجه در گفتگو با فرارو گفت: «با توجه به بی نتیجه ماندن مذاکرات در دور قبل و اینکه تمام امیدها و انتظارات طرفین برای حصول نتیجه در دقیقه 90 توسط فابیوس که نقش پسر بد را بازی کرد بر باد رفت، به نظر می رسد این دور از مذاکرات اساسا از یک ماهیت و محتوای پیچیده تر، غامض تر و با سوالات و موضوعات بیشتری روبرو باشد و قطعا مذاکرات سخت تر خواهد بود.»

وی ادامه داد: «اخباری که از مذاکرات به بیرون درز پیدا می کند حاکی از آن است که طرفین وارد موضوعات محتوایی شدند و بالتبع وقتی وارد موضوعات محتوایی می شوند دیدگاه و نظرات آنها تا حدود زیادی از هم فاصله می گیرد.»

وی افزود: «به طور مثال در رابطه با اصل پذیرش حق غنی سازی در خاک ایران تفاسیر طرفین بسیار متضاد و متفاوت است و غربی ها برداشت و قرائت متفاوتی از ماده 4 ان پی تی نسبت به ایران دارند. چنانکه جان کری در مصاحبه مطبوعاتی با وزیر خارجه استرالیا در این کشور اشاره کرد در این دور از مذاکرات احتمالا بحث غنی سازی به سرانجام نمی رسد.»

این کارشناس مسائل بین الملل خاطرنشان کرد: «البته جان کری خیلی دیپلماتیک این حرف را زد اما در لابه لای صحبت های وی مشخص بود که چنین اعتقادی دارد.»

محتشمی گفت: «از سوی دیگر فضایی که اکنون با هدایت اسرائیل، فرانسه و کنگره آمریکا ایجاد شده است شرایط و فشار سیاسی را بر تیم مذاکره کننده ایرانی افزایش می دهد.»

وی ادامه داد: «اظهارات فابیوس و هیگ دلالت بر این دارد که شرایط این دور از مذاکرات بسیار سخت است؛ اگرچه طرفین برای به سرانجام رسیدن مذاکرات اظهار امیدواری محتاطانه کردند.»

مدیرکل پیشین آمریکای وزارت خارجه گفت: «اما روی دیگر سکه این است که جامعه بین المللی و در راس آن آمریکا و  افکار عمومی مردم در منطقه و نیز ایران تماما خواهان به سرانجام رسیدن این دور از مذاکرات هستند.»

وی ادامه داد: «چنانچه این دور از مذاکرات به نتیجه ای نرسد که طرفین احساس برد و رضایت کنند، قطعا شرایط برای ادامه مذاکرات سخت تر و پیچیده تر خواهد شد و شاید اگر مذاکرات در دور دیگری ادامه پیدا کند امکان حصول به نتیجه از اکنون هم سخت تر شود.»

وی تصریح کرد: «لذا تیم مذاکره کننده ایران در شرایط سختی به سر می برد.»

محتشمی گفت: «درباره حضور وزرای خارجه 1+5 در ژنو همچون دور قبل که پیش بینی می شد یا برای امضای توافق آمدند یا جهت بروز اختلاف و تشدید نظرات که بعد معلوم شد نظر دوم درست بوده، در این دور نیز به همین شکل خواهد بود. یعنی نمی توان گفت اکنون تمام مسائل حل شده و اختلافی وجود ندارد.»

وی ادامه داد: «دلیل این مدعا این است که تیم 1+5 نظر واحدی ندارند و هر کشور بر اساس منافع و دیدگاه های سیاسی خود نظر می دهد. به همین دلیل این دور بر خلاف رویه قبل متدولوژی مذاکرات اینطور نبود که با 1+5 مذاکره شود؛ بلکه ایران معتقد بود ابتدا باید اعتماد از دست رفته از ایران احیا شود و دوم اینکه خانم اشتون نظر اجماعی 1+5 را منعکس کند تا از تشتت آرا جلوگیری شود.»