علل نوسان قیمت ارز

فرارو- یک استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی گفت: «انسان عاقل به دنبال آن است که بیشترین سود و بازده را از پس اندازهای خود بدست آورد. لذا در شرایط فعلی این افراد به بازار ارز رجوع می کنند و تا زمانی که این رجوع به بازار ارز وجود داشته باشد قیمت ارز بالا خواهد رفت.»

دکتر مهدی تقوی استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با فرارو با بیان این مطلب که اصلی ترین عامل نوسانات قیمت ارز و سکه در بازار، سیاست های غلط دولت است، گفت: «یکی از سیاست های اشتباه دولت اجرای قانون هدفمندکردن یارانه ها است.»

وی ادامه داد: «از زمان اجرای این قانون تمامی کالاها با افزایش قیمت روبرو شده است.»

وی افزود: «از سوی دیگر ایران در اقتصاد جهانی با تحریم روبرو است و سومین دلیل نیز مربوط به نرخ بهره اوراق قرضه دولتی است که 15.5 درصد بود؛ در حالی که نرخ تورم بیش از بیست درصد بود. در این شرایط کسانی که پول دارند به دنبال خرید اوراق قرضه دولتی نمی روند و سرمایه خود را در بانک ها نیز پس انداز نمی کنند؛ بلکه به بازار سکه و دلار خواهند رفت.»

این استاد دانشگاه تاکید کرد: «لذا این سیاست های نادرست باعث شده یکسری بازارهای عجیب و غریب مانند بازار سکه و دلار در ایران ایجاد شود.»

وی اظهار کرد: «اکنون هم که بسیاری از کارشناسان با ایجاد بورس ارز موافق هستند؛ عده ای از دولتی ها با این امر مخالفت کرده اند. بنده با ایجاد بورس ارز موافقم زیرا یک بازار سازمان یافته شکل می گیرد و احیانا نوسانات قیمتی به این شدت در آن روی نخواهد داد.»

تقوی در پاسخ به این سوال که آیا حجم بالای نقدینگی در بازار بر نوسان قیمت ارز و سکه تاثیرگذار است؟، گفت: «همه اقتصادها نقدینگی دارند. اما این نقدینگی ها به بازار بورس اوراق بهادار و یا بازار سهام رفته و در آنجا سهم می خرند.»

وی ادامه داد: «اما در ایران به علت سیاست های نادرست دولت شرایط اینگونه بازارها مساعد نیست و هیچکدام از آنها نمی توانند سود بیست درصد دهند؛ لذا نقدینگی به سمت بازار ارز کشیده می شود. یعنی جایی که فرد می تواند سالی هفتاد درصد سود کند.»

وی تصریح کرد: «قدرت بانک مرکزی برای مداخله در بازار جهت پایین آوردن نرخ ارز، به مقدار ارزی است که در اختیار دارد. تحریم ها و ایجاد محدودیت در فروش نفت توسط ایران، میزان ارزی که دولت به دست می آورد و در بانک مرکزی ذخیره می شود را کاهش می دهد. لذا توان مداخله بانک مرکزی در بازار برای تعدیل و کنترل نرخ ارز کاهش یافته است.»

تقوی ضمن غلط خواندن این ادعا که نرخ رشد نقدینگی سه ماه اول امسال نسبت به اسفند سال گذشته هفت درصد است، گفت: «اکنون ما 40 درصد تورم داریم. یعنی برای خرید همان کالاهای قبلی نسبت به سال گذشته 40 درصد نقدینگی بیشتر لازم است. لذا رشد نقدینگی خیلی بیشتر از هفت درصد است.»

این کارشناس مسائل اقتصادی نقدینگی بالا در اقتصاد را فاقد عوارض دانست و گفت: «وقتی شما تورم دارید باید حداقل متناسب با آن تورم، نقدینگی خود را بالا ببرید.»

تقوی در پاسخ به این سوال که افزایش نقدینگی موجب افزایش تورم می شود و از آنجا که تولید افزایش پیدا نمی کند این چرخه ادامه خواهد یافت؛ گفت: «درست است. بنابراین اگر نمی خواهید این اتفاق بیفتد باید تولید را افزایش داد. اما دلیل اینکه تولید افزایش پیدا نمی کند همین اجرای قانون هدفمندی یارانه ها است.»

وی ادامه داد: «یعنی قرار بود 30 درصد از منابع حاصل از اجرای این قانون را به تولید اختصاص دهند که این کار را نکردند. در نتیجه بسیاری از بنگاههای تولیدی کار خود را متوقف کردند.»

وی افزود: «از سوی دیگر ما شاهد واردات میوه هایی مانند پرتقال، سیب و ... هستیم که خود در داخل بهترین نوع آن را تولید می کنیم. لذا با این وضعیت تولیدات کشاورزی نیز از بین می رود.»

این استاد دانشگاه درباره آینده نرخ ارز گفت: «انسان عاقل به دنبال آن است که بیشترین سود و بازده را از پس اندازهای خود بدست آورد. لذا در شرایط فعلی این افراد به بازار ارز رجوع می کنند و تا زمانی که این رجوع به بازار ارز وجود داشته باشد قیمت ارز بالا خواهد رفت. از سوی دیگر ارزآوری بانک مرکزی کاهش یافته در نتیجه عرضه آن نیز کم می شود.»

وی گفت: «اما فارغ از مسئله ارز، ما در سال گذشته 105 میلیارد دلار درآمد حاصل از فروش نفت داشته ایم. این پول را اگر در کویر لوت می ریختیم به بهشت تبدیل می شد. حال باید پرسید این پول در کجا خرج شده است؟»

وی در پایان تصریح کرد: «بنابراین به اعتقاد من برای اداره اقتصاد، داشتن مدیریت اقتصادی مهمتر از داشتن منابع است.»