به دلیل آنچه که از آن به عنوان غیرکارشناسی بودن ایجاد دهمین سد بزرگ کشور در توابع ایلام یاد میشود، پس از حدود 6 ماه از آغاز آبگیری سد سیمره؛ تاکنون بیش از 10 هزار قطعه ماهی در دریاچه سد تلف شده با این حال هنوز وضعیت تملک اراضی دهانه سد و روستاهای مسیر آن مشخص نیست.
سد بتنی 2 قوسی 180 متری سیمره؛ بزرگترین پروژه عمرانی استان ایلام که جز 10 سد بزرگ کشور محسوب می شود در تاریخ 29 اردیبهشت ماه امسال آبگیری برای مخزن 2.8 میلارد متر مکعبی آن آغاز شد و بنا به گزارشات حداقل 2 سال نیز برای پر شدن مخزن و رسیدن به شرایط مناسب زمان نیاز دارد.
در زمان آغاز آبگیری سیمره در اردیبهشت ماه سال جاری عنوان شد نیروگاه سیمره با 3 واحد 160 مگاواتی و ظرفیت تولید سالانه 850 گیگاوات ساعت برق در حال تکمیل است. بر اساس برنامه، مرحله نخست نیروگاه سیمره تا پایان سال 91 و واحدهای دیگر نیز هر یک به فاصله 2 ماه باید وارد مدار شوند.
تنظیم و کنترل سیلاب ها، تولید انرژی پاک برق آبی، تعادل بار شبکه سراسری برق، امکان تبادل برق با کشورهای همسایه، بهبود شرایط عمران منطقه و اشتغال زایی؛ از جمله مهمترین مزیت های اجرای طرح سد و نیروگاه سیمره عنوان شده است.
برای تکمیل این پروژه طبق گفته ها 870 میلیارد تومان اعتبار نیاز است که در زمان آغاز آبگیری آن، 570 میلیارد تومان هزینه شده بود.
با توجه به اهمیت این پروژه بزرگ سد سازی در کشور برخی مسائل حاشیه ای و نگران کننده نیز این روزها از اقدامات کارشناسی نشده در اجرای طرح به گوش می رسد که از جمله آن می توان به زیرآب رفتن برخی آثار تاریخی و مرگ و میر بیش از 10هزار قطعه ماهی در دریاچه سد اشاره کرد.
آبگیری زودهنگام سد و نبود اکسیژن در آب علت مرگ ماهیان در دریاچه سد اعلام شده است. گفته می شود هم اکنون رنگ دریاچه سد سیمره به علت مرگ این تعداد ماهی، کدر شده است.
تاکنون مسئولان وزارت نیرو در خصوص علت مرگ و میر بیش از 10 هزار قطعه ماهی در دریاچه سد سیمره توضیحی نداده اند، هرچند ممکن است برخی دلایل زیست محیطی نیز در مرگ و میر ماهیان دریاچه سد سیمره نقش داشته باشد که به سازمان محط زیست و بهداشت هم مربوط می شود.
طی روزهای گذشته کار آزمایش برای پیدا کردن علت مرگ و میر دسته جمعی ماهیانه در دریاچه سد سیمره آغاز شده است با این حال تا زمان روشن شدن ابعاد این موضوع، برخی نظرات از غیرکارشناسی بودن سدسازی در آن منطقه حکایت دارد.
به دلیل اهمیت این موضوع با داریوش قنبری، نماینده ایلام در مجلس شورای اسلامی گفتگویی انجام داده ایم که وی در این باره گفت: متاسفانه اتفاقی که برای سد سیمره افتاده موضوع مهمی است و ما هم اکنون در حال پیگیری این موضوع هستیم.
نماینده ایلام در مجلس شورای اسلامی، اظهار داشت: در زمان ساخت این سد توسط پیمانکار، مسائلی از قبیل تملک اراضی اطراف و دهانه سد ایجاد شد و تاکنون نیز خسارتی به مالکان پرداخت نشده است.
قنبری با تاکید بر اینکه تاکنون برای حل مشکلات سد سیمره چندین بار پیگیری هایی صورت گرفته اما هر بار به نتیجه ای نرسیده است، افزود: این موضوع از دلایلی است که استیضاح وزیر نیرو را دنبال می کنیم.
وی خاطر نشان کرد: مطالعات و ساخت سد سیمره بدون کارشناسی صورت گرفته است و ممکن است در آینده به مشکلات دیگری نیز برخورد کند. هنوز در مورد روستاهایی که در اطراف سد قرار بود در مورد تملک آنها اقدام شود، کاری صورت نگرفته است و بیم آن وجود دارد که به زیر آب بروند.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، اظهار داشت: به نظر کارشناسان، برخی از آثار باستانی منطقه نیز به زیر آب خواهد رفت. علاوه بر این، مرگ هزاران ماهی در دریاچه سد نیز محیط زیست و معیشت منطقه را تحت تاثیر قرار می دهد.
این نماینده مجلس، تصریح کرد: در مورد تملک اراضی و خرید منازل روستاهای "عرب رودبار" باید هرچه سریعتر تصمیم گیری شود. ایجاد سدی در مقیاس سیمره نیازمند بررسی جوانب مختلف کار است.
به گفته وی، حذف برخی از فرصت های شغلی و غیرقابل استفاده شدن بسیاری از بهترین اراضی ایلام و در مناطقی که در طول سال تا 3 بار مورد شالیکاری و صیفی کاری قرار می گیرد از مسائلی است که در حاشیه سدسازی در این منطقه به وجود آمده است.
قنبری ادامه داد: تاکنون نسبت به اسکان و روشن شدن تکلیف وضعیت منازل و اراضی مردمی که در آن منطقه حضور دارند فکری نشده است. اینها از مواردی است که در زمان احداث سد باید برای آن فکر می شد و امروز مغفول مانده است.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، افزود: طی چندسال گذشته که مطالعات برای احداث سد صورت گرفته است، اجازه ساخت و ساز و تعمیرات به منازل مسکونی منطقه داده نشده است و این موضوع باعث شده تا برخی منازل اوضاع نامناسبی داشته باشند و حتی احتمال فاجعه انسانی نیز در این منطقه وجود دارد.
وی در مورد اینکه با چه هزینه ای می توان وضعیت تملک منازل و اراضی منطقه که در حوزه سد قرار دارند را تعیین تکلیف کرد؟ گفت: برای این منظور برخی موارد مطرح شده است و با مبالع ناچیزی که در این خصوص عنوان شد به نظر نمی رسد مردم استقبالی از پیشنهاد قیمت ها داشته باشند.