یک استاد اقتصاد دانشگاه میگوید: «تولید در ایران بیچاره است، به خاطر سیاست یارانه و سیاست بازرگانی بد که پیش گرفته شده است. نمایندگان دوسال است که فریاد می زنند که چرا انگور و هلو وارد میکنید. اینها باغات کشاورزی را از بین میبرد. با این سیاستها اقتصاد از بین میرود. میشود این پول را به مردم داد یا با ایجاد اشتغال و گرفتن مالیات بیشتر خرج افراد محروم کرد. الان وضعیت خجالتآور است در خیابان ولیعصر روی درختها زدهاند فروش کلیه. در جامعهای که مردم مجبور میشوند کلیه بفروشند، سیاستها عادلانه نیست.»
یک روز پس از آنکه داریوش قنبری نماینده ایلام در نطق تندش در مجلس به وضع نامساعد اقتصادی اشاره کرد و گفت در شرایط فعلی مردم یا بیکارند و یا بدهکار، رییس مجلس نیز از نحوه اجرای یارانه ها، اصل 44 و سیاست های بازرگانی دولت انتقاد کرد. علی لاریجانی معتقد است که عدالت به معنای پویایی اقتصادی است و نه عدالت توزیعی.
دکتر مهدی تقوی استاد برجسته اقتصاد به گفت: «از اول مخالف حذف یارانهها بوده ام. بدون ایجاد اشتغال و اقتصاد شکوفا حذف یارانهها تنها به چند برابر شدن هزینهها نسبت به درآمد، ورشکستگی تولید و روی دادن وضعیت اقتصادی رکود-تورم و به هدر رفتن ثروت ملی میشود.»
به گفته مهدی تقوی از نظر اقتصادی عدالت چیزی بین توزیع ثروت و شکوفایی اقتصادی است. عدالت یعنی هر کس به اندازه زحمتی که میکشد ثمر ببرد.
این استاد اقتصاد گفت: «وقتی یارانه میتواند حذف شود که امکانات برابر و اشتغال ایجاد شود. یک عده چون شغلی ندارند بیکارند. در اقتصاد هایی که دولت مداخله درست میکند مثل اقتصاد بریتانیا قبل از تاچر یا کشورهای اسکاندیناوی فردی یافت نمیشود که حداقلها را نداشته باشد. اگر فرد X عاجز است و نمیتواند کار کند، وظیفه دولت است که خرج او را بدهد. در اقصاد سرمایهداری آمریکا هم وقتی یک عده پیرند دولت به اینها کمک میکند و به این افراد میرسد.»
وی تصریح میکند: «صحبتم با دولت این بود که درآمد نفتی را میگیرد که ثروت ملی است و همه در آن سهمی دارند. حالا دولت کارگزاری که باید از آن استفاده کند، اگر دولت از آن خوب استفاده کرده بود شما الان این وضعیت را نداشتید. ترکیه قبل از انقلاب با ما قابل مقایسه نبود. کشورهای مثل امارات هم با ما قابل مقایسه نبودند.»
وی با اشاره به اینکه ایران البته انقلاب و جنگ را داشته است گفت: «در دوران بازسازی باید اقتصاد را میساختید اما با سیاستهای نامناسب کارخانهها قراضه شد. مثلا کارخانه کفش ملی با 20 هزار کارگر، کفش را جوری تولید میکرد که به روسیه و انگلیس کفش صادر میکرد؛ الان 90 نفر کارگر دارد. این تقصیر کیست؟ تقصیر کسی است که از مدیران بیکفایتی استفاده کرد که نتوانستند کارخانه را اداره کنند. تقصیر سیاستهای وارداتی است که با واردات از چین بخش تولید را فلج میکند.»
تقوی با بیان اینکه یارانهها ثروت ملی و متعلق به مردم است و باید طوری خرج شود که به واسطه آن مردم بتوانند کار کنند، درآمد داشته باشند و زندگی نمایند، گفت: «دولت باید خلل در زندگی مردم را جبران کند. مردم ثروت را دادهاند تا دولت شکوفایی اقصادی را ایجاد کند. اگر دولت نمیتواند این کار را بکند همه ثروت ملی را به مردم بدهد.»
وی از نحوه توزیع درآمد های نفتی در بیان مردم هم انتقاد میکند و درآمد ناشی از آن را متناسب با چند برابر شدن هزینه های مردم نمیداند.
این استاد اقتصاد اعتقاد دارد که دولت باید پول نفت را صرف رشد اقتصادی نماید تا بیکاری کاهش و درآمدها افزایش یابد، حالا دولت با دادن یک وجه نقد به مردم باعث میشود مردم به جای هزینه آن در قبوض خود به خرید LCD قسطی بپردازند و این زندگی مردم را بدتر کرده است.
به گفته وی دولت نمی تواند مالیات بگیرد. عده زیادی درآمدهای زیادی دارند که دولت نمیتواند از آنها مالیات بگیرد. ایالات متحده از درآمدهای بالا، مالیات بیشتر میگیرد و آن را برای کسانی خرج میکند که درآمد کمتری دارند.
وی در پاسخ به این پرسش که ادامه وضع کنونی به کجا خواهد رسید گفت: « دولت تا حالا یارانه بخش تولید را به بخش خصوصی نداده است، اگر دولت مدعی پرداخت چنین یارانهای است میتوان از خود تولیدگنندگان نظر سنجی کرد. قرار بود از درآمد حذف یارانه50% به بخش تولید، 30 % بخش مصرف و 20% صرفه جویی دولتی برسد. از آن 30% همه را به مصرف کنندگان ندادند. هزینه صنعت به دلیل گران شدن انرژی بالارفته است و نمودار عرضه اقتصاد به سمت چپ میآید و وضعیتی در اقتصاد به وجود میآید به نام رکود-تورم، یعنی دو وضعیت بد را در اقتصاد خواهیم داشت، و این یعنی بد ترین وضعیت اقتصادی. یعنی شما نیروی کارتان درآمد ایجاد نمیکند. بنگاهها تولیدشان کاهش مییابد. نرخ تورم و بیکاری افزایش مییابد.»
وی ادامه داد: «تولید در ایران بیچاره است، به خاطر سیاست یارانه و سیاست بازرگانی بد که پیش گرفته شده است. نمایندگان دوسال است که دارند فریاد می زنند که چرا انگور و هلو وارد می کنید. اینها باغات کشاورزی را از بین میبرد. با این سیاستها اقتصاد از بین میرود. میشود این پول را به مردم داد یا با ایجاد اشتغال و گرفتن مالیات بیشتر خرج افراد محروم کرد. الان وضعیت خجالتآور است در خیابان ولیعصر روی درختها زدهاند فروش کلیه. در جامعهای که مردم مجبور میشوند کلیه بفروشند سیاستها عادلانه نیست.»
این استاد دانشگاه در پایان عنوان داشت که اگر دولت، سیاستهای اقتصادیاش را درست می کرد با این قیمت نفت شرایط گلستان میشد. اگر مهربانتر بود چند برابر نفت میشد توریست جذب کند. آن وقت کسی در خانواده بیکاری نبود. اگر این کار کرده بود میتوانست بگوید که برای کالاهای مصرفیتان یارانه نمیدهم. اما حالا می گوید رکود داریم، تورم داریم بیکاری را هم داریم و من به شما یارانه کالای مصرفی میدهم.