گلیسرول نوعی افزودنی است که در نسخه‌های بدون شکر برای حفظ بافت یخ‌زده استفاده می‌شود. این ماده می‌تواند در کودکان خردسال حالت مسمومیت ایجاد کند و به خواب‌آلودگی، افت قند خون و فقدان تعادل متابولیکی منجر شود.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از جی‌ام‌ای، این مطالعه که روز سه‌شنبه در مجله «آرشیو بیماری‌های کودکان» (Archives of Disease in Childhood) منتشر شد، ۲۱ موردی را طی آنها کودکان با میانگین سنی ۳.۵ سال که ظرف یک ساعت پس از خوردن یخ‌دربهشت علائم مسمومیت در آنها ظاهر شده بود، بررسی کرده است.
تقریبا همه کودکان تحت مطالعه یعنی حدود ۹۴ درصد، با کاهش سطح هوشیاری مواجه شدند، ۹۵ درصد کودکان افت خطرناک قند خون داشتند و در بدن ۹۴ درصد آنها هم تجمع اسید گزارش شد. سایر علائم آنها کاهش سطح پتاسیم، افزایش بیش از حد چربی خون و سطح بالای گلیسرول در ادرار بود.
دکتر الن کراشل، یکی از نویسندگان این مطالعه و متخصص بیماری‌های متابولیک در بیمارستان کودکان دوبلین می‌گوید:«سطح بالای گلیسرول در کودکان به پدیده‌ای به نام سندرم مسمومیت با گلیسرول منجر می‌شود». با این حال، او تاکید کرد که همه یخ‌دربهشت‌ها گلیسرول ندارند و این ماده بیشتر در انواع بدون قند یافت می‌شود و در صورت مصرف متعادل این نوشیدنی‌ها، معمولا جای نگرانی نیست.
کراشل گفت که وضعیت کودکان به حدی وخیم بود که برای آزمایش‌های ژنتیکی ارجاع داده شدند، زیرا پزشکان اورژانس به یک اختلال متابولیکی مشکوک بودند. به گفته او، بیشتر این کودکان در حالت بیهوشی به اورژانس منتقل شدند و یک کودک تشنج کرده بود.
گلیسرول یک الکل قندی است که به‌طور طبیعی در چربی‌ها و روغن‌ها یافت و به‌عنوان جایگزین شکر استفاده می‌شود. این ماده علاوه بر یخ‌دربهشت‌ها، به مواد غذایی دیگر مانند پروتئین‌بارها، شیک‌ها (نوشیدنی‌های سرد ترکیبی با مواد لبنی)، میوه‌های خشک، آدامس و آب‌نبات‌های بدون قند اضافه می‌شود.
گلیسرول پس از مصرف، به‌سرعت جذب دستگاه گوارش و در آب موجود در بافت‌ها و مایعات بدن پخش می‌شود. مصرف آن در مقدار زیاد می‌تواند باعث احتباس بیش از حد آب و مشکلات گوارشی مانند نفخ، گاز و اسهال شود.
این مطالعه نشان می‌دهد که کودکان خردسال ممکن است در برابر تاثیر گلیسرول آسیب‌پذیرتر باشند، زیرا اندازه کوچک‌تر بدن و سوخت‌وساز هنوز ناپایدار آنها باعث می‌شود پردازش، هضم و دفع این ترکیب برایشان دشوارتر باشد.
کراشل توضیح داد: «در سال‌های اخیر، یخ‌دربهشت‌ها به‌جای شکر مقدار زیادی گلیسرول داشته‌اند، زیرا تقاضا برای غذاهای بدون شکر افزایش یافته است. برای حفظ بافت یخ‌دربهشت یا باید از شکر استفاده کرد یا گلیسرول، اما به دلیل نگرانی‌های بهداشتی عمومی و مالیاتی، میزان شکر کاهش یافته و گلیسرول جایگزین آن شده است.»
او هشدار داد که والدین باید پس از مصرف یخ‌دربهشت، مراقب علائمی مانند خواب‌آلودگی، کاهش سطح هوشیاری، مشکل در تکلم، حالت تهوع یا ناراحتی عمومی در کودکان باشند.
او توصیه کرد اگر والدین مشکوک شدند که کودک بدحال شده، اولین کاری که باید انجام دهند این است که مانع نوشیدن بیشتر شوند. کراشل همچنین پیشنهاد کرد به کودک مقداری خوراکی شیرین داده شود و در صورت بروز واکنش شدید، به پزشک مراجعه کنند.
کراشل تاکید کرد که برای محدود کردن مصرف نوشیدنی‌های یخ‌دربهشت در کودکان دلایل متعددی وجود دارد، اما نکته اصلی این است که این نوشیدنی‌ها چه پر از شکر باشند و چه حاوی گلیسرول، هیچ فایده‌ای برای سلامتی کودکان ندارند.