طی روزهای اخیر، مسوولان حوزه سلامت و امنیت بابت دو مناسبت پرمخاطره ابراز نگرانی کرده‌اند و امیدوارند که هموطنان با توجه به هشدارها و اطلاع‌رسانی‌های گسترده‌ای که از ابتدای اسفند ماه امسال آغاز شده، در حفظ جان و سلامت خود و سایر شهروندان بکوشند تا روزهای کنونی و تعطیلات نوروزی بدون مخاطره و با خاطره‌ای خوش سپری شود.
به گزارش اعتماد، آیین ملی چهارشنبه سوری، یکی از مناسبت‌هایی است که هر سال با نگرانی جدی برای مسوولان حوزه سلامت و انتظامی و خانواده‌ها همراه است چرا که تعداد معدودی متخلف و هنجارشکن، با علم به خطرات مرگبار مواد محترقه غیرمجاز، این اقلام را با تصور کور پررنگ‌تر شدن این آیین ملی، از روزهای پیش از سه شنبه پایانی سال، جمع‌آوری کرده و در سطح خیابان‌ها و کوچه‌ها داخل آتش می‌اندازند که حوادث مرگبار و پرخسارتی بر اثر انفجار این اقلام رخ می‌دهد و جان تعدادی از هموطنان را می‌گیرد و تعداد بسیار بیشتری را مجروح و مصدوم می‌کند و صدماتی جبران‌ناپذیر به جا می‌گذارد و طعم خوش این آیین ملی را به کام هموطنان زهر می‌کند.
هشدارهایی که طی روزهای اخیر توسط مسوولان حوزه سلامت و انتظامی مطرح شده، حکایت از ان دارد که امسال هم نگهداری این اقلام، صدمات جبران‌ناپذیری به بار آورده چنانکه رییس اورژانس کشور، روز یک شنبه در نشست خبری خود اعلام کرد که از اول تا ۲۷ اسفند، حدود ۴۵۸ نفر بر اثر انفجار اقلام محترقه غیرمجاز، مجروح و کشته شده‌اند. طبق گفته جعفر میعادفر، ۴۲۸ نفر از مصدومان، آقا و ۳۰ نفر خانم بوده‌اند، ۴۳۹ نفر از مصدومان به بیمارستان منتقل شده و ۶۰ نفر به دلیل شدت جراحات هنوز بستری هستند، ۴۴ نفر از مصدومان دچار قطع عضو، ۸۸ نفر دچار آسیب چشمی و ۲۱۹ نفر دچار سوختگی شده‌اند و ۶ نفر از مصدومان شامل ۵ آقا و یک کودک ۳ساله هم فوت کرده‌اند در حالی که میانگین سنی مصدومان ۱۹ سال بوده است.
رییس اورژانس کشور گفت که استان آذربایجان شرقی با ۱۱۸ مصدوم، رکورددار حوادث چهارشنبه‌سوری امسال بوده و سپس استان‌های تهران با ۶۰ مصدوم، آذربایجان غربی با ۴۲ مصدوم، کرمانشاه با ۲۳ مصدوم، خراسان رضوی با ۲۱ مصدوم، قزوین، البرز و زنجان هر کدام با ۱۶ مصدوم، همدان و اردبیل هر کدام با ۱۴ مصدوم در ردیف‌های بعد قرار گرفته‌اند در حالی که استان‌های قم، یزد، کرمان و سیستان و بلوچستان با حداکثر ۲ مصدوم در پایین‌ترین ردیف‌های جدول بوده‌اند.
میعاد فر همچنین گفت که امسال۸۶ درصد از مصدومان حوادث چهارشنبه سوری، فروشندگان یا افراد ذخیره‌کننده موادمحترقه غیرمجاز و مرگبار، ۱۳ درصد، عابران و رهگذران و یک درصد، عوامل امدادی و انتظامی حاضر در محل حادثه بوده‌اند.
خسارت به آمبولانس‌ها، از دیگر تبعات هنجارشکنی‌های چهارشنبه سوری است ان هم در حالی که رییس اورژانس کشور معترف است که با فرسودگی شدید و کمبود جدی ناوگان امبولانس در کشور مواجهیم چون در سال‌هایی، کمبود اعتبار و در سال‌های تبعات تحریم اقتصادی و غیر ممکن شدن واردات آمبولانس به کشور، کمبود خودروی امدادی را تشدید کرده و دلیل برخی تاخیرهای اورژانس بابت حضور در محل حادثه هم همین کمبود ناوگان اورژانس است چنانکه با خروج هر دستگاه آمبولانس از چرخه فعالیت، فرصت خدمت رسانی برای ۱۰ ماموریت اورژانسی از دست می‌رود.
میعاد فر می‌گوید که طبق استاندارد، به ازای هر ۵۰ هزار نفر باید یک پایگاه اورژانس فعال باشد در حالی که مجموع پایگاه‌ها در شهر تهران ۲۱۰ واحد و مجموع موتورلانس‌ها (تکنسین‌های موتورسوار) در این شهر ۱۵ میلیون نفری ۲۰۰ نفر است و حتی در سطح کشوری هم با توجه به حدود ۱۶ میلیون تماس در طول سال، ناوگان اورژانس تا دستیابی به استاندارد جهانی حضور در محل حادثه که ۱۵ دقیقه برای حوادث جاده‌ای و ۸ دقیقه برای حوادث کلانشهری است، فاصله زیادی دارد.
اما علاوه بر آمارهای نگران‌کننده اورژانس کشور از مجروحیت و مرگ قربانیان حوادث چهارشنبه سوری امسال، نیروی انتظامی هم در واکنش به هنجارشکنی‌های تعداد معدودی متخلف که برای شامگاه سه‌شنبه قصد دارند با وسایل محترقه قاچاق و غیرمجاز خطرآفرین و مرگبار، آرامش روانی و سلامت جسمی شهروندان را به خطر بیندازند هشدارهایی داشت و طی دو روز اخیر اعلام کرد که تمام خودروهای متخلف و هنجارشکنان در مراسم چهارشنبه سوری و شامگاه سه‌شنبه، توقیف و دستگیر خواهند شد و تا پایان تعطیلات نوروز در توقیف و بازداشت خواهند بود.
دیروز، فرمانده انتظامی تهران بزرگ ضمن اعلام اینکه امسال شهر تهران بابت تعداد مجروحان حوادث چهارشنبه سوری رتبه دوم کشور را داشته، همراه داشتن هرگونه مواد محترقه قاچاق و خطرناک را جرم دانست و با اعلام دستگیری ۲۸۳ متخلف حوادث چهارشنبه سوری در روزهای اخیر، از کشف ۱۲۴۰ کیلو اکلیل سرنج در اتوبوس و متروی پایتخت و بیش از ۸ میلیون قطعه ماده محترقه شامل بیش از یک میلیون ماده محترقه بسیار پرخطر و آماده انفجار در شهر تهران در طول سه ماه اخیر خبر داد و گفت که میزان کشفیات مواد پرخطر و اماده انفجار، نسبت به پارسال رشد سه برابری داشته است.
علاوه بر این، نگرانی دیگر مسوولان حوزه سلامت و امنیت کشور، نحوه رانندگی در تعطیلات ۱۵ روزه نوروزی امسال است. وزیر بهداشت چند روز قبل در مراسم آغاز رزمایش نوروز ۱۴۰۴، اعلام کرد که سالانه بیش از ۲۰ هزار نفر از هموطنان که اغلب هم از قشر جوان و از نیروهای مولد کشورند، جان خود را در تصادفات رانندگی از دست می‌دهند چنانکه ۸۲ درصد قربانیان تصادفات، کمتر از ۵۰ سال و ۵۲ درصدشان، کمتر از ۳۰ سال سن دارند و بنابراین، بیشترین عمر از دست رفته کشور، در اثر تصادفات رانندگی است. اما علاوه بر این، خسارتی که از محل جان باختن بیش از ۲۰ هزار نفر قربانی حوادث رانندگی در هر سال به اقتصاد کشور وارد می‌شود، رقمی معادل ۸ درصد تولید ناخالص ملی و خسارت مرگ هر قربانی تصادفات رانندگی برای کشور، ۲۰ میلیارد تومان است.
به همین سبب و با هدف‌گذاری بر کاهش این خسارات و تبعات متعاقب ان بوده که دولت چهاردهم با اجرای پویش ملی «نه به تصادف» عزم خود را بر این گذاشته که در یک روند ۴ ساله، امار مصدومیت و فوت تصادفات رانندگی را کاهش دهد و از ابتدای اسفند امسال، این پویش با همکاری دولت و نیروی انتظامی در سراسر کشور آغاز شده و مسوولان حوزه سلامت امیدوارند که اجرای این پویش در تعطیلات نوروز کاهش ۸ درصدی تلفات رانندگی را به دنبال داشته باشد.
روز شنبه هم سرپرست دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اعلام کرد که تصادفات، بعد از بیماری‌های قلبی و عروقی و سرطان‌ها، سومین عامل مرگ در کشور است و معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی کشور هم چند روز قبل گفت که سالانه ۶۰ هزار نفر به جمعیت معلولان کشور اضافه می‌شود که حدود ۳ هزار نفر از این افراد دارای آسیب نخاعی هستند.
طبق گفته این مقام مسوول در سازمان بهزیستی کشور، بر اساس پیمایش شیوع‌شناسی ناتوانی و آسیب در ایران که توسط سازمان بهزیستی انجام شده، برآورد می‌شود حدود ۴ درصد از افراد دارای معلولیت، به دلیل حوادث ترافیکی دچار معلولیت شده باشند و حدود ۴۳ هزار نفر از افراد دارای معلولیت دارای آسیب نخاعی هستند که ۳۷ درصد از موارد آسیب نخاعی این گروه مشخص، ناشی از تصادفات جاده‌ای و شهری است.
رییس اورژانس کشور هم روز یک شنبه در نشست خبری خود با تاکید بر اینکه با وجود ناایمن بودن جاده‌ها و خودروها، در بیش از ۵۰ درصد تصادفات جاده‌ای، عامل انسانی دلیل وقوع حادثه بوده در اشاره به آمار تصادفات ترافیکی در سال جاری گفت: «در ۱۱ ماه گذشته، بیش از ۷۵۶ هزار مصدوم حوادث ترافیکی به بیمارستان منتقل شده و بسیاری از این افراد دچار قطع عضو یا معلولیت شده‌اند.
وقتی جوانان ما می‌میرند، یعنی امید به زندگی را تا حد زیادی از دست می‌دهیم. بیشترین عمر از دست رفته در ایران، در حوادث ترافیکی در کشور از دست می‌رود. کشورهای اروپایی مثل سوئد، دنبال این هستند که مرگ ناشی از حوادث ترافیکی را به صفر برسانند ولی این ارقام مرگ حوادث ترافیکی برای ما عادی شده است. اگر یک اتوبوس در کشور آلمان تصادف کند، آن را فاجعه می‌نامند ولی در ایران، زلزله ۷ ریشتری یک فاجعه به حساب می‌آید.»
آمارهایی که از وضع و مختصات تصادفات شهری و جاده‌ای در ایران منتشر می‌شود نشان می‌دهد که نادیده گرفتن قوانین راهنمایی و رانندگی، سهم مهمی در وقوع فاجعه داشته است.
دیروز رییس پلیس راهور نیروی انتظامی اعلام کرد که بر اساس نتایج تحقیقات سه سال اخیر، هرساله ۷۰ درصد از جان‌باختگان و ۷۳ درصد مجروحان تصادفات درون شهری مربوط به ۱۴ استان بزرگ کشور شامل تهران، اصفهان، خراسان رضوی، فارس، خوزستان، کرمان، آذربایجان شرقی، مازندران، کرمانشاه، گیلان، قم، یزد، البرز و آذربایجان غربی است و ۵۴ درصد از جان‌باختگان و ۸۴ درصد از مصدومان تصادفات این استان‌ها، در مرکز استان دچار آسیب شده‌اند.
این مقام انتظامی در بخش دیگری از صحبتش گفت که در حوادث درون شهری هم مثل حوادث جاده‌ای، بیشترین دلیل وقوع حادثه، خطای انسانی و ازجمله، نادیده گرفتن سرعت مطمئنه، رانندگی هیجانی، استفاده نکردن از کمربند ایمنی، رانندگی در حالت خستگی و خواب‌آلودگی، استفاده از تلفن همراه هنگام رانندگی و سبقت غیرمجاز و تجاوز به چپ بوده و حدود ۴۰ درصد از آمار تصادفات، مربوط به موتورسیکلت‌سواران است که به دلیل استفاده نکردن از کلاه ایمنی و ضربات وارده به سر و گردن، یا نقص فنی در سیستم روشنایی موتورسیکلت‌ها، در معرض خطر جدی مرگ و مصدومیت و معلولیت ناشی از تصادف قرار دارند.
علاوه بر این، جانشین پلیس راه ناجا هم روز شنبه اعلام کرد که بررسی دلایل وقوع تصادفات جاده‌ای در اولین روز رزمایش نوروزی ۱۴۰۴ و فقط طی یک شبانه روز، نشان می‌دهد که ۲۸ درصد از این تصادفات در فاصله ساعات ۱۶ تا ۲۰ عصر رخ داده در حالی که بی‌توجهی به جلو با سهم ۴۷ درصدی، ناتوانی در کنترل وسیله نقلیه با سهم ۲۷ درصدی، انحراف به چپ با سهم ۱۰ درصدی و تغییر مسیر ناگهانی با سهم ۳ درصدی، بیشترین دلیل وقوع این حوادث بوده است.
بنابر اعلام رییس پلیس راه کشور، طی روزهای شنبه و یکشنبه هفته جاری ۴۵ نفر بر اثر تصادفات جاده‌ای فوت کردند و ۱۱۶۱ نفر هم مصدوم شدند که بیش از یک سوم آن‌ها قطعا دچار ضایعات جانی و جسمی و از کارافتاده خواهند شد.