هر گوشه از ایران یک شیرینی ویژه دارد که بعضی از آنها هم در مناسبت‌های خاص پخته و مصرف می‌شوند؛ از باقلوای یزدی، سوهان قم، لوز تبریز، نان برنجی کرمانشاه، کماج همدان و... و بسیاری از انواع و اقسام شیرینی و کلوچه. برخی از این شیرینی‌ها فراتر از شهر خودشان رفته‌اند و بسیاری از مردم ایران آنها را برای مناسبت‌ها ازجمله عید نوروز استفاده می‌کنند. در اینجا چند مورد از مهم‌ترین این شیرینی‌ها را معرفی می‌کنیم.
قطاب
مستندات، قدمت این شیرینی را به دوره قاجار ربط می‌دهند. مهارت پخت شیرینی قطاب یزدی به شماره ۱۱۸۴ به ثبت ملی رسید. این شیرینی از معروف‌ترین شیرینی‌های سنتی استان یزد است. قطاب یزد در انواع سنتی یزدی و عسلی تهیه می‌شود. این شیرینی در کرمان هم پخته می‌شود که با نمونه یزدی متفاوت است.
پادرازی
پادرازی یکی از شیرینی‌های مشهور سنتی است که پخت آن در گیلان، مشهد و قزوین رواج دارد. تاریخچه شیرینی پادرازی مشهدی به قرن هفتم میلادی بازمی‌گردد. اصل و نام این شیرینی از کلمه «پادراز» به معنی برشته کردن است. پادرازی یکی از نمادهای فرهنگی و تاریخی شهر مشهد است. البته دستور پخت پادرازی در هر شهر کمی متفاوت است.
حاجی بادام
حاجی بادام، نوعی شیرینی محلی است که در برخی شهرهای مرکزی ایران به‌ویژه یزد تولید می‌شود. مغز بادام، پودر قند، آرد گندم، شکر آسیاب شده، آرد نخودچی، تخم مرغ، هل، جوز هندی از ترکیبات حاجی بادام هستند. علی شرقی، پژوهشگر یزدی می‌گوید: احتمال آن وجود دارد که کلمه حاج از کلمه ترکی آجی به معنی تلخ آمده باشد و چون در گویش یزدی آجی شبیه حاجی تلفظ می‌شود، به مرور آجی بادام یا شیرینی بادام تلخ به حاجی بادام تغییر کرده است.
لندو
سیستان و بلوچستانی‌ها اگرچه لندو را به‌عنوان میان‌وعده هم مصرف می‌کنند، اما این شیرینی با قدمت بیش از صدها سال به‌طور معمول در زمان عید نوروز و مهمانی‌ها مصرف می‌شود. گفته می‌شود اسکندر در سفرهای طولانی مانند عبور از یک دشت از این خوراکی استفاده می‌کرده است.
نخودچی
شیرینی نخودچی یا نان نخودچی اگرچه قزوینی است اما بسیاری از ایرانی‌ها آن را در پذیرایی نوروز استفاده می‌کنند. نان نخودی از شیرینی‌های معروف قزوین است که با روشی آسان و بدون پیچیدگی‌های دنیای شیرینی‌پزی تهیه می‌شود. قزوینی‌ها برای طبخ این خوراکی محبوب و پرطرفدار از آرد نخود، روغن جامد، پودر قند، آرد سفید، پودر هل، زرده تخم‌مرغ و خلال پسته استفاده می‌کنند. این شیرینی در مراسم‌های مختلف ازجمله عید نوروز، شب یلدا و … تهیه می‌شود.
لوز
تبریز شهر شیرینی است؛ اما یکی از مهم‌ترین شیرینی‌های این شهر برای نوروز را می‌توان لوز دانست. لوز که قدمتش به دوران صفویه و شاه عباس کبیر می‌رسد، به‌دلیل شکلش این نام را به‌خود گرفته است؛ چون برای نخستین بار این نوع شیرینی در قالب‌هایی تهیه شد که شکل لوزی داشتند و از آن به بعد به این نام شهرت یافت. لوز در شهرهای دیگر نیز با دستور کمی متفاوت تهیه می‌شود.
نان برنجی
مشهورترین شیرینی کرمانشاهی‌ها برای نوروز، نان برنجی است؛ شیرینی‌ای که پیشینه‌ای حدود ۱۵۰ سال دارد و به ثبت ملی هم رسیده. کرمانشاه در مسیر جاده ابریشم و در راه کربلا بوده و مسافران و زائرانی که از آن گذر می‌کرده‌اند به‌دنبال ماده‌ای بوده‌اند که ماندگاری غذایی بالایی داشته باشد. به همین دلیل مردم این شهر، نوعی شیرینی از جنس خوراک اصلی مسافران و زائران تهیه کردند که از برنج تشکیل می‌شود.
منبع: همشهری آنلاین