احمد قره خانی؛ با وجود پیشرفتهای علوم در حیطه کودکان، تاخیر رشد هنوز به عنوان یکی از مشکلات نظام بهداشتی حتی در کشورهای توسعه یافته محسوب میشود و بعد از عفونتها و تروما شایعترین مشکل در کودکان شناخته میشود.
شیوع تاخیر رشدی در دنیا در کودکان ۱۸ تا ۲۳ درصد گزارش شده است و متاسفانه نیمی از این کودکان تا سنین مدرسه تشخیص داده نمیشوند. از عوامل تاخیر در رشد و تکامل کودکان و تکامل سیستم اعصاب مرکزی آنان را میتوان عوامل بیولوژیک، دوران بارداری و عوامل محیطی و اجتماعی را نام برد.
در طول تمامی دورههای تکاملی، کودکان به نحوه اعجاب انگیزی تغییرات سریعی را پشت سر میگذارند و رشد در ابتدا به صورت خام بوده و همگام با پدیده تکامل و پختگی به سمت هماهنگتر حرکت میکند. این پیشرفت و تکامل به ویژه سامانههای زیست شناختی و روان شناختی به علت پدیده یادگیری اتفاق میافتد که منجر میشود تکامل مطابق با همسالان اتفاق افتد.
دوران کودکی در زندگی هر فرد زمان بسیار حساس و مهمی است که ایجاد محدودیتها و از دست رفتن فرصتهای طلایی سبب تحلیل توانایی کودکان میگردد. یکی از عوامل مهم بر رشد کودکان رابطه والدین و کودکان در حال رشد است و کیفیت این روابط در سنین کودکی پایه رشد شناختی، اجتماعی و عاطفی آینده را تشکیل میدهد.
والدین به عنوان یک سیستم پشتیبانی قوی در سنین کودکی میتوانند تا حد زیادی بر رشد آنان اثر گذارند. از جمله مهمترین عوامل موثر بر روند رشد کودک، نوع و شیوه تربیتی والدین است که توجه بیش از حد به کودکان سبب میشود تا کودک در مقابل محرکات و تحریکات حسی قرار نگرفته و رشد و تکامل کودک با تأخیر همراه باشد که تاخیر رشد به صورت خفیف و شدید سبب بروز اختلالات شناختی مانند دیرآموزی، یادگیری، رفتاری و هیجانی خواهد شد.