محمدرضا عارف، معاول اول رئیس جمهوری صبح امروز (سه شنبه ۳۰ بهمن ۱۴۰۱) در اجلاس نخست وزیران و مقامات ارشد کشور‌های شرکت کننده در سومین همایش اقتصادی خزر با اشاره به اهمیت توجه به تعادل میان توسعه اقتصادی و حفظ محیط زیست دریای خزر گفت: ابتکارات در زمینه بررسی دلایل کاهش سطح آب دریای خزر و کاهش تاثیرات آن بر فعالیت‌های اقتصادی، تجاری کشتیرانی و تاسیسات بنادر و به طور کلی معیشت مردم ساحل نشین مورد تاکید و حمایت جمهوری اسلامی ایران است.
به گزارش ایرنا، به رویا او در سومین همایش اقتصادی خزر گفت: امیدوارم با اجرایی شدن تصمیماتی که امروز اتخاذ می‌کنیم، شاهد تاثیرات مثبتی در رشد اقتصادی منطقه خزر و افزایش چشمگیر تبادلات تجاری باشیم. موافقت نامه همکاری اقتصادی و تجاری بین دولت‌های ساحلی خزر به عنوان مبنای همکاری‌های اقتصادی و تشکیل همایش امروز است.
او ادامه داد: مذاکرات روسای هیئت ها، توافقات، دیدار‌های تجار و مشارکت در پنل‌های تخصصی با حضور کارشناسان کشور‌های ساحلی در این همایش ارزشمند و راهگشای مسیر آینده همکاری‌های اقتصادی و تجاری در دریای خزر است. به همین منظور پیشنهاد می‌کنم برای پیگیری و اجرای تصمیمات در چارچوب همایش اقتصادی دریای خزر وزارت خانه‌های مسئول اجرای موافقتنامه همکاری اقتصادی و تجاری به عنوان نهاد صلاحیتدار ملی، اجرای تصمیمات و توافقات همایش‌های اقتصادی را با هماهنگی کانال‌های دیپلماتیک پیگیری کنند.
عارف افزود: جمهوری اسلامی ایران از توسعه اقتصاد دریا محور و سرمایه گذاری‌های مشترک در حوزه‌های حمل و نقل دریایی و بنادر و دریانوردی استقبال می‌کند. موضوع حمل و نقل در دریای خزر و کریدور‌ها در منطقه از موضوعات مهمی است که دولت‌های ساحلی دریای خزر در صدد تقویت آنها هستند. در شرایطی که مسیر‌های متنوع ترانزیتی در منطقه مطرح و مورد توجه قرار گرفته است، همکاری بیشتر کشور‌های ساحلی دریای خزر ضمن ایجاد فرصت‌های بیشتر تجاری و بازار‌های گسترده، در کاهش هزینه‌های ترانزیتی و منافع مشترک، موثر خواهد بود؛ بنابراین لازم است رایزنی‌های کارشناسان در زمینه تقویت حمل و نقل چند وجهی و ترکیبی (ریلی - دریایی - جاده‌ای) در قالب پنج جانبه تقویت شود.
او تاکید کرد: همچنین جمهوری اسلامی ایران امکان حمایت از شرکت‌های فنی و مهندسی خود را از طریق صدور ضمانت نامه‌های حاکمیتی فراهم آورده و پیشنهاد می‌کنم دولت‌های ساحلی دریای خزر از توانایی‌های بالای فنی و مهندسی شرکت‌های ایرانی بهره‌مند شوند.
عارف گفت: بار دیگر ضمن تکرار پیشنهاد ایجاد مناطق مشترک آزاد تجاری میان کشور‌های ساحلی، تاکید داریم همه طرف ها، دیدگاه‌های خود را در چارچوب مذاکرات پنج جانبه کشور‌های ساحلی و دریای خزر مطرح و امکان ایجاد چنین بستری را بررسی نمایند. بر این باوریم که در سایه همکاری بین کشور‌های ساحلی و با تصمیم دولت‌های پنج کشور ساحلی، امکان راه اندازی مناطق مشترک آزاد فراهم خواهد شد. ما پیش نویس یادداشت تفاهم همکاری در زمینه ایجاد مناطق آزاد تجاری در دریای خزر را به طور رسمی برای همه کشور‌های ساحلی ارسال کرده‌ایم. انتظار داریم از نقطه نظرات سایر کشور‌ها پیرامون این پیش نویس باخبر شویم.
عارف یادآور شد: جمهوری اسلامی ایران در پنجمین اجلاس سران خزر در آکتائو قزاقستان در سال ۲۰۱۸ پیشنهادی مبنی بر توسعه همکاری گردشگری در دریای خزر مطرح و پیش نویس موافقت نامه‌ای را در این زمینه به کشور‌های ساحلی خزر ارائه کرد. اکنون آماده‌ایم بر اساس دیدگاه‌های مختلف و بررسی ظرفیت‌های موجود در این زمینه، گفت‌و‌گو کنیم. فرصت سرمایه گذاری مشترک در این بخش بسیار زیاد است. در سال‌های اخیر سرمایه گذاری خوبی در زمینه توسعه گردشگری در مجاورت سواحل جمهوری اسلامی ایران در دریای خزر در زمینه ساخت هتل و امکانات رفاهی و تفریحی صورت گرفته است.
او افزود: گسترش صنعت گردشگری در سواحل خزر، امکانات و ظرفیت‌های خوبی را در برای رفاه و توسعه منطقه ایجاد می‌کند. تسهیلات روادید برای تردد اتباع کشور‌های ساحلی و حمایت از فعالیت بخش خصوصی و سرمایه گذاران، نقش موثری در بهره گیری از این ظرفیت‌ها دارد. همچنین جمهوری اسلامی ایران آمادگی خود را برای همکاری در زمینه فن آوری‌های نوین و دانش بنیان و توسعه کاربرد هوش مصنوعی در توسعه پایدار منطقه‌ای اعلام می‌کند. توسعه متوازن و پایدار بر مبنای علم، گسترش تبادل فناوری‌های پیشرفته میان کشور‌های ساحلی دریای خزر نیاز به همکاری نزدیک شرکت‌های دانش بنیان کشور‌های ساحلی دارد.
در این میان باید اشاره کرد که سومین همایش اقتصادی کشور‌های ساحلی دریای خزر با حضور علی اسداف، نخست‌وزیر جمهوری آذربایجان، اولژاس بکتن‌اف، نخست‌وزیر جمهوری قزاقستان، الکسی اورچوک معاون، نخست‌وزیر فدراسیون روسیه و مراد گلدی میرادف، معاون رئیس کابینه وزرای ترکمنستان در تاریخ ۲۹ و ۳۰بهمن ماه ۱۴۰۳ در ایران برگزار شد. -