فرارو – امروز ۲۴ بهمن ۱۴۰۳، ۲۶ استان از ۳۱ استان کشور تعطیل بود. به طور معمول، تعطیلی به دلیل برودت یا آلودگی هوا در سطوح مختلفی اعمال می‌شود. مثلاً مدارس دوره اول تعطیل اعلام می‌شوند و بقیه مدارس دایر هستند. یا ادارات به همراه مدارس تعطیل می‌شوند، اما بانک‌ها فعالیت می‌کنند.
تصمیم‌گیری در این باره با توجه به شرایط هر استان متفاوت است. بالاترین سطح تعطیلی این است که تمام مدارس، دانشگاه‌ها، ادارات و بانک‌ها تعطیل شوند. در خصوص بانک‌ها نیز صرفاً شعبه‌های کشیک فعالیت می‌کنند که خسارت زیادی به جریان مبادلات مالی وارد نشود.
به گزارش فرارو، استمرار این وضعیت، سوال‌های زیادی به وجود می‌آورد. از جمله این که چرا در چنین شرایطی قرار گرفتیم. تعطیلی سراسری در کشور می‌تواند به حوزه‌های مختلف خسارت وارد کند.
از اظهارنظر‌های مختلف، مستقیم و غیرمستقیم مسئولین دولتی در سطوح گوناگون مشخص است که کشور در وضعیت ناترازی در حوزه‌های متعدد قرار دارد. در میان تمام حوزه‌های درگیر ناترازی، ناترازی برق بیش از پیش به چشم می‌آید. شبکه نیروگاهی ایران از سه سوخت برای تولید برق استفاده می‌کند؛ گاز، گازوئیل و نفت کوره یا مازوت. اولویت اول با استفاده از گاز است که نسبت به دو سوخت دیگر، آلایندگی کمتری ایجاد می‌کند. با بالا رفتن برودت هوا و گرم کردن خانه‌ها به وسیله گاز (در مقیاس کشوری) تامین گاز برای سوخت نیروگاهی با چالش مواجه می‌شود. در این شرایط است که سوخت‌های جایگزین مورد استفاده قرار می‌گیرد و مازوت نیز آخرین گزینه است. گزینه‌ای که آلودگی بسیار زیادی دارد.
با توجه به این شرایط، مدیریت کشور در تلاش است که تعادلی در این وضعیت به وجود بیاورد. چرا که از یک سو باید پایداری شبکه برق را داشته باشد، از سوی دیگر اگر بخواهد گازدهی به نیروگاه را مانند شرایط عادی دنبال کند، مصرف خانگی که در فصل سرما به طور طبیعی بالا می‌رود، با چالش رو‌به‌رو می‌شود. گازوئیل درگیر قاچاق است و به گفته رئیس‌جمهور روزانه ۲۰ میلیون لیتر از آن در کشور گم می‌شود، اما گفته می‌شود که به نیروگاه‌ها می‌رسد. استفاده از مازوت نیز بر آلودگی هوا اضافه می‌کند.
در فصل گرم سال، این وضعیت متفاوت است. در آن زمان به خاطر گرمای هوا و استفاده از کولر‌های آبی و گازی به صورت گسترده در سطح کشور، شبکه برق زیر فشار می‌رود. تامین سوخت نیروگاهی در فصل گرما برای فصل سرد انجام می‌شود و این موضوع محل چالش نیست. ظرفیت شبکه برق است که پاسخگوی نیاز‌های مردم نیست. در حال حاضر آمار‌ها حاکی از آن است که میزان ناترازی برق در کشور به ۱۸هزار مگاوات رسیده و در سال آینده تا ۲۶هزار مگاوات نیز بالا خواهد رفت. با توجه به وابستگی بیش از پیش زندگی به برق، این قطعی‌ها با خاموشی چراغ‌های راهنمایی و رانندگی، از کار افتادن شبکه اینترنت ثابت، افزایش بار بر شبکه اینترنت همراه، از کار افتادن دکل‌های مخابراتی و ... روند عادی زندگی را مختل می‌کند.
با اعلام تعطیلی در بالاترین سطح، تلاش می‌کنند که از میزان مصرف کم کنند. حدود ۱۰۰ هزار مدرسه در سراسر کشور وجود دارد که با اعلام تعطیلی، سیستم‌های گرمایشی آنان خاموش می‌شود. تعطیلی تمام دستگاه‌های اداری به غیر از دستگاه‌های خدمات‌رسان مانند اورژانس، پلیس و آتش‌نشانی به علاوه دانشگاه‌ها نیز به همین علت است تا بار از روی شبکه‌های گاز و برق برداشته شود.
تعطیل کردن کشور معمولاً تا چند سال پیش به صورت مقطعی اتفاق می‌افتاد. شبیه‌ترین دوران به این وضعیت، دوران همه‌گیری کرونا در کشور است که شرایط ویژه‌ای محسوب می‌شد. ابعاد این خسارت‌ها را می‌شود در حوزه‌های مختلف مورد سنجش قرار داد. مثلاً کودکانی که در دوران کرونا وارد مدرسه شدند، هنوز با وضعیت آموزش در آن شرایط دست و پنجه نرم می‌کنند. نه تنها دانش‌آموزان، که سیستم آموزش و پرورش نیز با این وضعیت درگیر است. در حال حاضر نیز کشور به صورت مقطعی وارد این شرایط می‌شود. یک بار به دلیل آلودگی، بار دیگر به خاطر برودت هوا و مدیریت انرژی و گاهی نیز به خاطر بارش برف‌های سنگین.
با توجه به این که در روز‌های پایانی سال هستیم، اعلام تعطیلی نهاد‌های مختلف به خصوص بانک‌ها در وضعیت بازار تاثیر مستقیم می‌گذارد. قطعی برق بر بهره‌وری واحد‌های تولیدی و صنعتی اثرگذار است. امور اداری مردم و کار‌هایی که نیازمند مراجعه به دستگاه‌های مختلف است با مشکل و تاخیر مواجه می‌شود.
تعطیلی برای کارمندان دولت خیلی به چشم نمی‌آید چرا که در حقوق دریافتی آنان تاثیری ندارد، اما فعالان اقتصادی با هر روز تعطیلی ضرر می‌بینند. ارقام مختلفی از خسارت هر روز تعطیلی به اقتصاد کشور وجود دارد که نمی‌توان با قطعیت درباره آنها صحبت کرد. این خسارت‌ها نیز بر حوزه اقتصاد و بخش تولید فشار زیادی وارد می‌کند. فشاری که به صورت زنجیروار اثر خود را نشان می‌دهد.
زمانی که تولید تعطیل می‌شود، تولیدکننده نمی‌تواند به دولت مالیات پرداخت کند. دولت در هزینه‌کرد اهداف مالیاتی با چالش رو‌به‌رو می‌شود و این چرخه خود را در حوزه‌های مختلف نشان می‌دهد. ناترازی، ناترازی بیشتر به وجود می‌آورد.