افزایش شدید مصرف گاز در کشور به ویژه در روز‌های سرد سال، چالشی جدی برای مدیریت انرژی در ایران محسوب می‌شود. بر اساس آمار اعلام شده از سوی مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، در ماه‌های اخیر مصرف روزانه گاز در کشور تا ۷۵ میلیون مترمکعب نسبت به سال گذشته افزایش یافته که این مقدار معادل مصرف سه فاز پارس جنوبی است.
به گزارش ایسنا، روند افزایشی مصرف گاز نه‌تنها شبکه گازرسانی را تحت فشار قرار داده، بلکه چالش‌های زیست‌محیطی و اقتصادی قابل‌توجهی نیز به دنبال دارد.
یکی از مهم‌ترین پیامد‌های افزایش مصرف گاز، تهدید پایداری شبکه گازرسانی است. در حالی که سال گذشته دمای هوا نسبت به امسال گرم‌تر بود و شبکه انرژی با فشار کمتری مواجه شد، امسال کاهش محسوس دما، به‌ویژه در روز‌های آینده، می‌تواند مصرف را تا ۷۲۰ میلیون مترمکعب در روز افزایش دهد.
این میزان مصرف، چالشی برای تأمین گاز صنایع و نیروگاه‌ها خواهد بود. در واقع، مصرف بی‌رویه در بخش خانگی منجر به خام‌سوزی انرژی شده و مانع از بهره‌برداری این منبع ارزشمند در بخش تولید می‌شود.
در چنین شرایطی، اجرای پویش ملی «۲ درجه کمتر» که از سوی رئیس‌جمهوری پیشنهاد شده، می‌تواند نقشی کلیدی در کنترل مصرف گاز داشته باشد. این پویش از مردم می‌خواهد تا تنها با کاهش دو درجه‌ای دمای منازل، از فشار بر شبکه گازرسانی بکاهند. اهمیت این اقدام در کاهش مصرف سوخت مایع در نیروگاه‌ها و در نتیجه کاهش آلودگی هوا نیز قابل توجه است. با توجه به پیش‌بینی کاهش ۱۰ درجه‌ای دما در تهران و بسیاری از استان‌های دیگر، رعایت این توصیه برای جلوگیری از بحران گاز امری ضروری به نظر می‌رسد.
کاهش مصرف گاز در بخش خانگی و انتقال آن به صنایع، تأثیر مستقیمی بر رشد اقتصادی کشور دارد. به گفته کارشناسان، مصرف گاز در منازل نوعی خام‌سوزی محسوب می‌شود، در حالی که این انرژی در بخش تولید می‌تواند به ارزش افزوده تبدیل شده و به توسعه اقتصادی کشور کمک کند. از سوی دیگر، هزینه‌های اضافی ناشی از مصرف بی‌رویه گاز، به شکل یارانه‌های سنگین بر دوش دولت قرار می‌گیرد که در بلندمدت می‌تواند به چالش‌های اقتصادی بیشتری منجر شود.
علاوه بر مسائل اقتصادی، کاهش مصرف گاز می‌تواند به بهبود وضعیت زیست‌محیطی نیز کمک کند. در شرایطی که کمبود گاز نیروگاه‌ها را مجبور به استفاده از سوخت مایع می‌کند، افزایش آلاینده‌ها و تشدید آلودگی هوا در کلان‌شهر‌هایی مانند تهران اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. در نتیجه، مدیریت مصرف گاز نه‌تنها پایداری شبکه را تضمین می‌کند، بلکه از پیامد‌های زیست‌محیطی نیز می‌کاهد.
با توجه به افزایش مصرف بی‌سابقه گاز، کاهش شدید دما و تأثیرات زیست‌محیطی و اقتصادی ناشی از آن، صرفه‌جویی در مصرف این منبع حیاتی بیش از هر زمان دیگری ضروری است. پویش «۲ درجه کمتر» راهکاری ساده، اما مؤثر است که با مشارکت گسترده مردم می‌تواند از بحران‌های احتمالی جلوگیری کند.
کاهش مصرف گاز نه‌تنها شبکه انرژی کشور را پایدارتر نگه می‌دارد، بلکه باعث کاهش آلودگی هوا و افزایش بهره‌وری اقتصادی نیز خواهد شد. در این مسیر، فرهنگ‌سازی و همراهی عمومی نقش اساسی در حفظ منابع انرژی برای نسل‌های آینده دارد.