در کشور ما علاقه بالا به فوتبال و سینما در افراد مختلف جامعه بسیار مشهود است. سینماگران در سال‌های گذشته با ساخت فیلم‌های با موضوع فوتبال، هواداران بی‌قرار و پرشور سکو‌های استادیوم‌های فوتبال را به سینما‌های شهر کشاندند و آنها را مقابل پرده نقره‌ای میخکوب کردند و دیگر به دور از هیاهوی فوتبال و فریاد‌های آنها در سکوت محض به تماشا نشستند.
قصه‌های فوتبالی همیشه پرکشمکش و دیدنی است. چه در مورد فرزاد فیلم هت‌تریک باشد که به خاطر لاس‌پالماس زن و زندگی و همه چیزش را تحت‌الشعاع قرار داده بود و چه درباره بازیکنان یاغی تیم ملی باشد که می‌خواستند با استفاده از محبوبیت‌شان علیه پرویزخان کودتا کنند.
یا حتما باید خاطرتان باشد که در فیلم کارگران مشغول کارند مانی حقیقی، شخصیت مرتضی با بازی زنده‌یاد آتیلا پسیانی، چگونه پس از یک روز پر از تلاش‌های بی‌نتیجه درحالی که از سرما یخ زده بود، با آن چهره سردش چشم‌انتظار پیروزی ایران مقابل ژاپن و راهیابی تیم ملی به جام‌جهانی بود که نشان می‌دهد حتی گاهی در فیلم‌های با موضوع غیرفوتبالی نیز، فوتبال نقش پررنگی ایفا می‌کند.
به بهانه حضور فیلم بازی را بکش به کارگردانی محمدابراهیم عزیزی در جشنواره فجر امسال، به بررسی فیلم‌های فوتبالی جشنواره فجر سال‌های گذشته می‌پردازیم. فیلم‌هایی که برخی موفق و برخی ناامیدکننده بودند.
ادعای تیم سازنده این است که این فیلم بر اساس یک داستان واقعی ساخته شده است و چه موضوعی بهتر از شرط‌بندی فوتبال برای ساخت یک قصه واقعی. با دیدن این فیلم به لنگرود و زمین فوتبال‌های گلی سفر می‌کنید و وارد قهوه‌خانه‌هایی می‌شوید که آدم‌هایش شرط‌بندی تمام موضوع زندگی‌شان است. قصه فیلم از همان ابتدا در استادیوم فوتبال روایت می‌شود تا به شما ثابت کند، دغدغه‌اش فقط و فقط فوتبال است و در ادامه متوجه می‌شویم که راوی این قصه مشخصا روی مسئله فساد تمرکز دارد.
این فیلم با تهیه‌کنندگی مصطفی کیایی و بازی بازیگرانی همچون: محسن کیایی، هدی زین‌العابدین، محمد بحرانی و پوریا رحیمی‌سام در بخش مسابقه جشنواره امسال مشغول رقابت است و عوامل آن امیدوار به کسب سیمرغ هستند.
این فیلم نیز بر اساس یک درام واقعی ساخته شد و به موضوعی پرداخت که در زمان خودش نیز نقل محافل بسیاری بود. کودتای ستاره‌های تیم ملی برعلیه پرویزخان دهداری، سوژه ساخت فیلمی به تهیه‌کنندگی عطا پناهی شد که او را به کسب جایزه بهترین فیلم اول رساند و علاوه بر این سیمرغ با کسب سیمرغ بهترین تدوین فیلم، با ۲ سیمرغ و یک دیپلم افتخار از مجموع ۹ نامزدی کارش را در جشنواره فجر به پایان رساند. پرویزخان همچنین در اکران نوروزی با استقبال خوب مخاطبان مواجه شد و با فروشی ۳ میلیارد تومانی، نشان داد مردم برای تماشای چهره‌هایی آشنا مانند احمدرضا عابدزاده، سیروس قایقران و جواد زرینچه پشت گیشه‌ها صف می‌بندند. هنرنمایی سعید پورصمیمی، مریم سعادت و خسرو احمدی نیز در این فیلم قابل توجه بود.
قصه زندگی یکی از بهترین دروازه‌بانان تاریخ فوتبال ایران، موضوعی سرشار از پتانسیل بود. اما برخلاف تبلیغات گسترده و مانور رسانه‌ای بالا این فیلم به هیچ وجه اقبال عمومی نیافت و با استقبال مردم مواجه نشد. به نظر می‌رسید روایتی از پسر سختی‌کشیده فوتبال ایران که توانسته بود پنالتی کریستیانو را مهار کند، می‌تواند با تهیه‌کنندگی مجید برزگر جوایز بسیاری کسب کند. اما این فیلم تنها با ۲ نامزدی و بدون کسب حتی یک سیمرغ به کارش در جشنواره فیلم فجر سال ۱۴۰۰ پایان داد و با فروش ۹۶ میلیونی در گیشه نیز شکست خورد. البته در این فیلم حسین بیرانوند نقش اصلی را ایفا کرد و از نظر شباهت بالای چهره‌اش به سوژه مدنظر نمره قبولی گرفت. در این فیلم خود علیرضا بیرانوند نیز به صورت میهمان ایفای نقش کرد.
یک شبه از راه فوتبال و شرط‌بندی راه صدساله را طی کردن؛ چه قصه آشنا و وسوسه برانگیزی. این اثر درباره کارگر یک کارخانه است که سعی دارد با شرط‌بندی زندگی خوبی برای خودش بسازد و نگاه اعتیادگونه‌اش به مقوله قمار، موقعیت‌هایی تماشایی خلق می‌کند. این فیلم با تهیه‌کنندگی سعید سعدی با استقبال منتقدین مواجه شد و از مجموع ۵ نامزدی، موفق به کسب سیمرغ بهترین فیلم‌برداری شد. تومان با بازی میرسعید مولویان، مجتبی پیرزاده و ایمان صیاد برهانی در اکران عمومی ۱۴۸ میلیون تومان فروخت.
عرق سرد یکی از جنجالی‌ترین و پرسروصدا‌ترین آثار دهه نود بود. این فیلم هم طبق گفته کارگردان اثر، با الهام از یک داستان واقعی ساخته شد و موضوعش درباره ممنوع‌الخروج شدن کاپیتان تیم ملی فوتسال از سوی شوهرش پیش از اعزام به فینال بازی‌های آسیایی بوده است. این فیلم جریان‌ساز با موضوع فوتبال زنان و محدودیت‌های زنان، به دلیل ارجاعات بالایش به اتفاقات رخ داده در دنیای واقعی، حواشی زیادی را پشت سر گذاشت و درنهایت از مجموع ۶ نامزدی، موفق به کسب ۳ سیمرغ بلورین شد و علاوه بر حضور و کسب جایزه در جشنواره‌های خارج از کشور، در برخی از کشور‌های خارجی هم اکران شد.
در ایران هم فروش ۲ میلیاردی گیشه را تجربه کرد تا یکی از موفق‌ترین فیلم‌های سال ۱۳۹۶ لقب بگیرد. باران کوثری، امیر جدیدی و سحر دولتشاهی از جمله بازیگران این فیلم بودند که با تهیه‌کنندگی مهدی داوری ساخته شد.
شاید موضوع هت‌تریک مستقیما وابسته به فوتبال نباشد، اما کشمکش‌های فوتبالی شخصیت فرزاد با بازی امیر جدیدی، به طور کلی فیلم را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اعتقاد راسخ فرزاد به لاس‌پالماس و در پی آن سوتفاهم‌های شکل گرفته میان او و همسرش از ابتدا تا انتهای فیلم دیده می‌شود.
این فیلم که نگاهش به بحث شرط‌بندی‌های فوتبالی است در هر دو رشته کاندید شده در جشنواره جهانی فجر موفق به کسب سیمرغ شد و ضمن اکران در کشور‌های خارجی با فروش یک میلیارد و پانصد میلیونی در گیشه سینماها، عملکردش در آن سال‌ها موفق قلمداد شد. هت‌تریک با تهیه‌کنندگی مجید مطلبی و با بازی صابر ابر، امیر جدیدی، پریناز ایزدیار و ماهور الوند فیلم‌برداری شده است.
این اثر با تهیه‌کنندگی جهانگیر کوثری نگاه متفاوتی به فوتبال دارد و با سفر به جنوب ایران، قصه یک معلم ورزش دلسوز را روایت می‌کند که مشخصا به فوتبال علاقه‌مند است. سکانس‌های فوتبالی این فیلم اکثرا به یادماندنی هستند. حاصل تلاش نوجوانان بوشهری فوتبال‌دوست برای تبدیل شدن به چیزی که آرزویش را دارند عامل اصلی پیش‌برد این قصه است. این فیلم با بازی حسین یاری و باران کوثری ۲۶ میلیون تومان فروخت و موفق به کسب جایزه در جشنواره فجر نشد.
هرچند موضوع ورود زنان به استادیوم‌های فوتبال چند سالی است کمابیش حل شده است، اما در سال ۱۳۸۴ و در زمان ساخت این فیلم، مسئله ورود زنان به استادیوم‌های فوتبال حتی نزدیک به حل شدن هم نبوده است.
آفساید تلاش دخترانی را نشان می‌دهد که سعی می‌کنند با لباس مبدل برای تماشای بازی ایران بحرین در بازی صعود ایران به جام جهانی ۲۰۰۶، وارد استادیوم شوند. هرچند تلاش‌شان ناموفق است و هر یک به نوعی از سوی سربازان بازداشت می‌شوند، اما در انتهای فیلم به دلیل شادی مردم به بهانه صعود تیم ملی به جام جهانی موفق به فرار می‌شوند.
با وجود تحسین این فیلم از سوی منتقدین داخلی و خارجی و کسب جایزه خرس نقره‌ای برلین، این فیلم هیچ‌گاه فرصت اکران عمومی در سینما‌های ایران را نیافت.
این اثر با تهیه‌کنندگی داوود مساواتی و بازی بازیگرانی همچون سیما مبارک‌شاهی، محسن تنابنده و شایسته ایرانی تولید شده است.
منبع: فوتبال ۳۶۰