هر چند در جریان داد و ستد‌های اولین روز هفته (۱۳ بهمن ماه ۱۴۰۳) بازار سرمایه، شاخص بورس با افت ۳۷ هزار و ۳۱۸ واحدی در ارتفاع ۲ میلیون و ۷۶۴ هزار و ۱۱۶ واحد قرار گرفته بود، اما روز گذشته، یکشنبه ۱۴ بهمن ماه ۱۴۰۳ این روند اصلاح شد و شاخص بورس و اوراق بهادار در این روز (۱۴ بهمن ۱۴۰۳) با رشد ۱۲ هزار و ۷۱۸ واحدی به پله ۲ میلیون و ۷۷۶ هزار و ۸۳۴ واحدی بازگشت. اما دلیل افت و خیز‌های شاخص بورس چیست؟
به گزارش اعتماد، یکی از مهم‌ترین دلایل اصلاح بازار سهام، نوسانات قیمتی است. هنگامی که قیمت سهام به طور ناگهانی افزایش یا کاهش می‌یابد، سرمایه‌گذاران ممکن است تصمیم به فروش یا خرید سهام بگیرند تا سود خود را تضمین کنند و ریسک خود را کاهش بدهند. این فعالیت‌ها موجب تعدیل قیمت‌ها و تثبیت بازار می‌شود.
با تغییر شرایط اقتصادی، شرکت‌ها و صنایع مختلف نیز ممکن است تحت تاثیر قرار بگیرند. این تغییرات می‌تواند شامل تغییرات در نرخ بهره، نرخ ارز، سیاست‌های مالی و اقتصادی دولت و وضعیت بازار‌های جهانی باشد. اصلاح بازار سهام به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد تا سهام خود را با شرایط جدید تطبیق بدهند.
سرمایه‌گذاران حرفه‌ای و مدیران سرمایه‌گذاری ممکن است به دنبال فرصت‌هایی باشند تا سود خود را حفظ کنند و دارایی‌های خود را مدیریت کنند. اصلاح بازار سهام به آنها این امکان را می‌دهد که سهام‌های پرخطر را بفروشند و به سمت سرمایه‌گذاری‌های امن‌تر حرکت کنند.
اصلاح بازار سهام می‌تواند به شرکت‌ها کمک کند تا عملکرد خود را بهبود بدهند و استراتژی‌های جدیدی را برای رشد و توسعه اعمال کنند. این موضوع به‌خصوص در مواردی که شرکت‌ها با مشکلات مالی یا عملیاتی مواجه هستند، مهم است. با اصلاح بازار سهام، شرکت‌ها می‌توانند منابع مالی جدید جذب کرده و سرمایه‌گذاری‌های لازم را انجام بدهند.
اصلاح بازار سهام یک پدیده طبیعی و ضروری است که به تنظیم قیمت‌ها، کاهش ریسک، تطبیق با شرایط اقتصادی، حفظ سود و مدیریت دارایی‌ها و بهبود عملکرد شرکت‌ها کمک می‌کند. این فرآیند به سرمایه‌گذاران و شرکت‌ها امکان می‌دهد تا به صورت موثرتری با تغییرات بازار و شرایط اقتصادی مواجه شوند.
فرزین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه در مورد شرایط این روز‌های این بازار بر این باور است که بخشی از نوسانات اخیر به وقایع اخیر و ارائه و انتشار اطلاعات ۹ ماهه شرکت‌ها برمی‌گردد، به‌خصوص صنایع فولادی که متاثر از قطعی برق و گاز هستند که نسبت به دوره مشابه قبل در طول ۹ ماه گذشته به شدت وضع نامطلوب‌تری پیدا کردند.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: در صورت تداوم این وضعیت به نظر می‌رسد که قطعی گاز و برق موجب افت سودآوری شرکت‌ها شود، هر چند قیمت ارز (نیمایی یا بازار توافقی) حرکت مثبتی داشته و این بخشی از کاهش حاشیه سود و سودآوری را برای شرکت‌های صادرات محور و ارزآور تا حدودی خنثی کرده است.
او ادامه داد: در مجموع با توجه به افت ارزش دلاری که رخ داده است میزان ارز که سال ۹۸ در محدوده ۳۳۰ میلیارد دلار بود این روز‌ها به کمتر ۱۳۰ میلیارد دلار رسیده و افت P/E از سال ۱۳۹۹ که ۳۸ مرتبه بود در حال حاضر به کمتر از ۷ رسیده است.
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: اشباع شدن سایر بازارها، بازار بورس را بازار جذاب‌تری برای جذب نقدینگی خواهد کرد، متغیر‌های دیگری مانند نرخ بهره فشار فروش پایان سال و تامین نقدینگی برای پرداخت حقوق، تامین مالی صندوق‌های بازنشستگی و... که معمولا در پایان سال رخ می‌دهد باعث این نوسانات شده است.
آقابزرگی گفت: به نظر می‌رسد که به‌رغم استحقاق و ارزش واقعی شاخص کل بورس که بر مبنای شاخص کل که حدودا بین ۳ تا ۳ و نیم میلیون واحد ارزیابی می‌شد، اما به نظر می‌رسد ابهاماتی که در فضای مذاکرات سیاسی وجود دارد تا حدودی این مسائل را تشدید کرده و ممکن است وضعیت بورس با انحراف مواجه شود.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه ارزش شاخص بورس بین ۳ تا ۳ و نیم میلیون واحد است، گفت: مساله اف‌ای‌تی‌اف و حل شدن آن و امضای قرارداد اف‌ای‌تی‌اف مشکلی را در ارتباط با تحریم‌ها حل نخواهد کرد و سایه تحریم‌ها بر مبنای نقشه اقتصادی جهان که با محوریت امریکا است، کماکان ادامه دارد لذا در حال حاضر ما نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که به تنهایی با یک امضای قرارداد و ملحق شدن به اف‌ای‌تی‌اف مشکلات اقتصادی کشور حل شود کما اینکه در گذشته هم با ورود منابع در دولت اوباما (۱۰۰ میلیارد دلار) هیچ گشایشی در وضعیت اقتصادی کشور و سرمایه‌گذاری‌ها رخ نداد.
آقابزرگی افزود: بنابراین می‌توان به جای اف‌ای‌تی‌اف، نوع حکمرانی در عرصه سیاست خارجی و اقتصاد را تغییر داد چرا که تا زمانی که این موارد به صورت بنیادی تغییر نکند، نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که اقتصاد و در نتیجه بازار سرمایه از این موضوع رویکرد مثبت و تحول چشمگیری داشته باشد.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به محدود کردن سایر بازارها و کاهش فروش طلای آب‌شده تصریح کرد: این اقدام با این هدف که نقدینگی به سمت بازار سرمایه حرکت و جریان پیدا کند در حقیقت به معنی اداره امور اقتصادی به صورت دستوری است.
او ادامه داد: نظام واقعی عرضه و تقاضا و آزادی عمل در عرصه اقتصاد جزو تیتر موضوعاتی است که پیش‌تر هم مطرح شد، اما در حقیقت وضعیت بازار سرمایه به نوع حکمرانی، کوچک‌سازی دولت، کاهش تصدیگری دولت در عرصه اقتصاد و واگذاری سهام مدیریتی و اداره امور اقتصادی بنگاه‌ها برمی‌گردد.
آقابزرگی با بیان اینکه مادامی که اداره بنگاه‌ها با محوریت بخش خصوصی شکل نگیرد، نمی‌توان انتظار داشت که اقتصاد سرپایی هم داشته باشیم گفت: بازار سرمایه نیز در صورتی به روز‌های شاداب و مثبت خود می‌رسد که رسالت اصلی (تامین نقدینگی) را برای بنگاه‌ها در پیش بگیرد.
او تصریح کرد: استفاده ابزاری از بازار سرمایه در دهه گذشته یکی از نقاط ضعف دولت‌ها بوده است که بازار سرمایه را دچار بی‌اعتمادی کرده بود.
آقابزرگی گفت: تا زمانی که دولت هر از گاهی قوانینش به صورت دستوری، اختیاری و اقتضایی تغییر می‌کند و بار‌ها هم این موضوع تکرار شده که یک زمان با تغییر نرخ خوراک پتروشیمی و یک زمان با تغییر نرخ بهره مالکانه و نرخ بهره بانکی و سایر متغیر‌های اقتصادی بوده، نمی‌توان انتظار ریزش شاخص‌ها را در بازار سرمایه را نداشت.
آقابزرگی تصریح کرد: سایه مسائل سیاسی و تنش‌ها و ریسک‌های منطقه‌ای همواره وجود داشته و ایران نیز محور این تنش‌ها بوده و با اولین ملاقات یکی از روسای جمهور در جهان با ترامپ که قطب اقتصادی جهان محسوب می‌شود و مطرح شدن موضوعات مرتبط با ایران و بحث‌های خاورمیانه اقتصاد کشور با نوسان روبه‌رو می‌شود.
او گفت: اگر به دنبال انقلاب اساسی در اقتصاد کشور و شکوفایی اقتصادی هستیم و خواستار بهبود وضعیت معیشت مردمیم باید رویکرد سیاست خارجی تغییر کند.
آقابزرگی گفت: مشکلات اقتصادی ایران تنها محدود به حل اف‌ای‌تی‌اف و تحریم‌ها نمی‌شود و با وجود آنکه کشور‌های حوزه خلیج‌فارس با در اختیار داشتن بیش از ۴ تریلیون دلار (۴ هزار میلیارد دلار) انباشت صندوق‌های سرمایه‌گذاری‌شان ایران هنوز ناچار به استقراض از صندوق توسعه ملی برای جبران کاستی‌ها و سوءمدیریت‌ها در عرصه برق و آب و در حقیقت تامین هزینه‌های جاری دولت برای پرداخت حقوق کارمندان است که در چنین فضایی نمی‌توان به دنبال بهبود و رونق فضای اقتصادی بود.
مصطفی صفاری، کارشناس بازرا سرمایه در مورد نوسانات اخیر بازار سرمایه بر این باور است که برخی از بدعهدی‌ها باعث نوسانات اخیر در بازار سرمایه شده است.
او در این خصوص، گفت: به دلیل عدم باز کردن نماد پتروشیمی‌ها و عدم افزایش سرمایه شرکت‌ها این نوسانات در بورس ایجاد شده است.
صفاری با تاکید بر گشایش سهام در بازار سرمایه تصریح کرد: یک مدت طولانی است که دامنه نوسان منفی و مثبت ۳ درصد است و هنوز شرایط سازمان بورس به شرایط عادی بازنگشته و به نظر می‌رسد با توجه به جذاب شدن بازار رقیب (طلا) این بازار نیازمند اخبار مثبت‌تری است و ضرورت دارد تا دامنه نوسان را در بازار باز کنند.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه نیازمند استراتژی جدیدی در بازار سرمایه هستیم، افزود: از زمان روی کار آمدن دونالد ترامپ در امریکا باز هم قیمت طلا رشد کرده و دنیا به سمت خرید طلا رفته است.
او در مورد انتشار اخبار مثبت از اف‌ای تی اف نیز گفت: این اخبار بیشتر از اینکه بر بازار سرمایه اثرگذار باشد برای بانک‌ها حائز اهمیت است.