مکملی برای طب‌مدرن عمل کند، اما هرگاه از اصول طب مدرن فاصله بگیرد، ممکن است مشکلاتی به‌وجود آورد. این موضوع اخیرا به یکی از مباحث داغ تبدیل شده و بسیاری از متخصصان بر این نکته تأکید دارند که مصرف بی‌رویه و بدون آگاهی از دمنوش‌ها و داروهای گیاهی، تهدیدی جدی برای سلامت انسان محسوب می‌شود.
به گزارش جام جم؛ مریم عمادی، متخصص تغذیه و طب سنتی،به این نکته اشاره می‌کند که استفاده از داروهای گیاهی به‌تنهایی می‌تواند باعث عقب‌افتادن روند درمان افراد شود.
بر خلاف تصور، به نظر می‌رسد که برخی از دمنوش‌ها و داروهای گیاهی هم می‌توانند خطرساز باشند؛ درست است؟
واقعیت این است که یک اشتباه رایج در این زمینه وجود دارد. بسیاری از افراد تصور می‌کنند که چون این داروها گیاهی هستند، هیچ ضرر و خطری ندارند. به عبارت دیگر، در بدبینانه‌ترین حالت، ممکن است این داروها تأثیر مثبتی نداشته باشند، اما خطرساز هم نیستند.
درصورتی‌که این‌طور نیست؟
خیر، این‌طور نیست؛ زیرا همان‌طور که از نام‌شان پیداست، آنها داروهای گیاهی هستند و خاصیت دارویی دارند. بعلاوه، بسیاری از داروهای شیمیایی که امروزه مصرف می‌شوند نیز منشأ گیاهی دارند. بنابراین، دمنوش‌هایی که برای تسکین درد و بهبود برخی عوارض مصرف می‌کنیم، عملا دارو محسوب می‌شوند.
آیا این موضوع درباره تمام داروهای گیاهی صدق می‌کند؟
البته نه همه آنها، اما تعداد قابل توجهی از این داروها می‌توانند خاصیت دارویی و درمانی داشته باشند. به همین دلیل اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کنند و در مصرف آنها باید به دقت بررسی‌های لازم انجام شود. در غیر این‌صورت ممکن است مشکلات جدی برای فرد مصرف‌کننده ایجاد کند.
مثلا چه مواردی مهم است؟
مورد اول این است که مصرف دمنوش‌ها و داروهای گیاهی به سبب درمان، حتما باید توسط متخصص توصیه و تجویز شود؛ چراکه هم مقدار و میزان مصرف آن مهم است و هم تعداد دفعات و ساعت‌های مصرف آن در طول روز. از طرف دیگر، این موضوع بسیار مهم است که مراقب باشیم تا تداخل دارویی برای‌مان ایجاد نشود.
تداخل با داروهای شیمیایی مثلا؟
دقیقا. مثلا افرادی که مبتلا به بیماری‌های قلبی ــ عروقی هستند، افراد دیابتی، کسانی که بیماری‌های زمینه‌ای دارند و دارو مصرف می‌کنند و ... باید بسیار محتاطانه سراغ داروهای گیاهی بروند. متاسفانه خیلی از افراد صرفا براساس دیده‌ها و شنیده‌های‌شان در فضای مجازی، شروع به خوردن برخی از دمنوش‌ها و داروهای گیاهی می‌کنند و با این تصور که مصرف بیشتر، تاثیر بهتر و بیشتری دارد، دردسرهایی جدی برای خودشان ایجاد می‌کنند.
یعنی توصیه‌های طب سنتی که در فضای مجازی منتشر می‌شود را رد می‌کنید؟
طبیعتا نمی‌توانیم همه را در یک دسته و گروه بگنجانیم، اما مشکل بزرگی که در این زمینه وجود دارد این است که هرکسی با کمترین سطح آگاهی، بدون تخصص وصرفا بر اساس اطلاعاتی که ازمنابع مختلف به‌دست آورده است، صفحه‌ای شخصی راه‌اندازی و افراد را ترغیب به مصرف داروهای گیاهی می‌کند. عذاب وجدانی هم ندارد، چراکه تصور می‌کند مواد گیاهی خطری برای سلامت افراد ندارد، درحالی‌که باور کاملا اشتباهی است. این درحالی‌است که همان‌طور که از نامش مشخص است، طب سنتی و مکمل، جنبه تکمیل‌کنندگی دارد و نمی‌تواند به تنهایی کارساز باشد.
و این تبلیغات می‌تواند فرد را در مسیر نادرستی قرار دهد و به سلامت او آسیب بزند.
بله، همین‌طور است. درواقع این تبلیغات باعث می‌شود که فرد انتخاب‌های اشتباهی‌داشته باشد؛ درحالی‌که برای مصرف هر دارویی، حتی گیاهی، باید تحت نظر متخصص طب سنتی، پزشک داخلی و عمومی و ... قرار گرفت.
اما یکی دیگر از مواردی که در مصرف این مواد گیاهی باید در نظر داشت چیست؟
یکی دیگر از مواردی که لازم است به آن توجه شود، محل خرید این دمنوش‌ها و داروهای گیاهی است. تجربه نشان داده است که برخی از این داروها که به‌صورت ترکیبی به فروش می‌رسند، نمی‌توانند داروهای مورد اعتمادی باشند. درواقع درباره برخی دمنوش‌های تک مانند بابونه، آویشن و ... که تاییدیه وزارت بهداشت دارند، مشکلی وجود ندارد، اما داروهای ترکیبی که نه نوع و کیفیت ماده اولیه آن مشخص است و نه استاندارد مقدار و میزان ترکیبی‌اش مشخص است، نمی‌توانند قابل اعتماد باشند.
البته این نکته را بگویم که لزوما این‌طور نیست که همه داروهای گیاهی که عطاری‌ها می‌فروشند مورد اعتماد نباشد اما شخصا فکر می‌کنم که در این موضوع نباید ریسک کرد و تا متخصص آن را تجویز نکرده، بهتراست مصرف نشود.موضوع تداخل دارویی هم بسیار بااهمیت است و ضرورت تجویز پزشک را تایید می‌کند.