فرارو- بر کسی پوشیده نیست که جهان کنونی یکی از ملتهب‌ترین دوران خود را از حیث "تهدیدات سخت" می‌گذارند. موضوعی که خود را در قالب درگیری‌ها و جنگ‌ها و تنش‌های مختلف در اقصی نقاط جهان به نمایش گذاشته است. جنگ‌های غزه و اوکراین، تشدید تنش‌ها میان آمریکا و چین و البته درگیری‌های قابل توجه در خاورمیانه که همه و همه بر بستر تضاد‌های فکری و ایدولوژیک، نمود‌های ژئوپلیتیکی به خود گرفته‌اند، تا حد زیادی گزاره مذکور را تایید می‌کند.
به گزارش فرارو؛ در این میان، برخی از تئوریسین‌های روابط بین الملل به این مساله اشاره دارند که آنقدر بر حوزه تهدیدات سخت و تقابلات خشن و خونین در عرصه سیاست بین الملل تاکید می‌شود که عملا تهدیدات نرم که تبعات منفی خود را در بازه زمانی بلند مدت به نمایش خواهند گذاشت، مورد بی توجهی قرار گرفته‌اند. آنچه در عرصه سیاست بین الملل در قالب نظریه "سیاستِ سبز/Green Politics " تئوریزه شده به صراحت به همین موضوع اشاره دارد. مسائلی نظیر تغییرات اقلیمی، بحران آب و خشکسالی، گرمایش زمین، و آلودگی محیط زیست، همه و همه مسائلی هستند که در حوزه سیاست سبز به نحوی ویژه از آنها صحبت می‌شود و صاخب نظران امر با توجه به آنها سعی در ارائه راه حل و رفع چالش‌های خطرناکِ پیش روی بشر دارند.
با این همه، همانطور که پیشتر نیز گفته شد، به حاشیه‌رانده شدن حوزه تهدیدات نرم در عرصه جهانی و برجسته شدن تهدیدات سخت، موجب شده تا جهان کنونی با چالش‌های معناداری رو به رو باشد. موضوعی که یکی از نمود‌های عینی خود را به تازگی به نمایش گذاشته است.
در این راستا، به تازگی گفته شده آن چیزی که دانشمندان از آن هراس داشتند و در موردش هشدار می‌دادند، به وقوع پیوسته و دمای کره زمین از آستانه ۱.۵ درجه‌ای عبور کرده است. محققان امر تاکید دارند که در سال ۲۰۲۴، برای اولین بار در تاریخ بشر، دمای کره زمین از آستانه ۱.۵ درجه فراتر رفت. این یعنی فعالیت‌های مخرب بشر و صنعتی سازی سبب شده تا کره زمین بیشتر از دوران انقلاب صنعتی در سده ۱۹ میلادی گرم شود. این نقطه عطف توسط سرویس تغییرات آب و هوایی اتحادیه اروپا (C۳S) تأیید شده است.
گفته می‌شود بحران تغییرات اقلیمی باعث می‌شود دمای سیاره زمین به سطحی که قبلاً توسط انسان‌های مدرن تجربه نشده، حرکت کند. "کارلو بوئونتمپو" سرویس تغییرات آب و هوایی اتحادیه اروپا گفته است: "میانگین دمای سیاره زمین در سال ۲۰۲۴ میلادی ۱.۶ درجه سانتیگراد بالاتر از سال‌های ۱۹۵۰-۱۸۵۰ بوده است که هر ماه هم تکرار شد. این بالاتر از دوره قبل از صنعتی شدن است یعنی قبل از اینکه انسان شروع به سوزاندن سوخت‌های فسیلی CO۲ در مقیاس وسیع کند". موضوعی که به اذعان بسیاری از کارشناسان می‌تواند ایجاد کننده تبعات ناگواری برای بشریت و زندگی عادی آنها روی کره زمین باشد. در این رابطه، به طور خاص می‌توان به ۴ پیامد عبور دمای کره زمین از آستانه ۱.۵ درجه‌ای و گرم شدن بیش از پیش آن، اشاره کرد.
اول اینکه افزایش دمای هوا و گرمایش جهانی، موجب آب شدن یخ مناطق قطبی و بالا آمدن سطح آب دریا‌ها خواهد شد. درست به همین دلیل، در طی سال‌های گذشته بسیاری از کارشناسان مسائل اقلیمی دیدگاه‌های مختلفی را در مورد زیر آب رفتن برخی مناطق در جهان مطرح می‌کنند. به عنوان مثال اینطور گفته می‌شود که جزیره مالدیو در طی دهه‌های آتی زیر آب می‌رود و محو می‌شود. حتی در مورد نوار غزه نیز گفته شده که هیچ بعید نیست این منطقه در جریان صد سال آتی زیر آب برود. تحلیل‌های مشابهی در مورد دیگر بخش‌های جهان هم مطرح می‌شود. موضوعی که بر سرنوشت میلیون‌ها انسان در اقصی نقاط دنیا به ویژه در مناطق و شهر‌های ساحلی، اثرگذاری مستقیم و منفی خواهد داشت.
دوم اینکه افزایش دمای هوا، تشدید خشکسالی و متعاقبا افزایش تنش‌های آبی را سبب خواهد شد. در سال‌های گذشته شاهد انتشار سیلی از متون تحقیقاتی با محوریت دیپلماسی آب و احتمال انفجار جنگ‌های آبی در آینده‌ای نه چندان دور بوده‌ایم. به طور خاص در منطقه غرب آسیا، سدسازی‌های ترکیه و مشکلات آبی میان ترکیه با عراق و سوریه و البته تشدید کنش‌های آبی طالبان در افغانستان علیه ایران و عدم ارائه حقابه هیرمند به این کشور و حتی ممانعت از رسیدن جریان آب رودخانه هریرود به خاک کشورمان، همه و همه جلوه‌های عینی از اوج گیری تنش‌های آبی را به نمایش می‌گذارند. مساله‌ای که آن هم تحت تاثیر بحران خشکسالی در خاورمیانه است.
نکته قابل تامل اینکه بر اساس آنچه مدتی قبل نشریه فارن پالیسی در گزارشی اعلام کرده، هیچ بعید نیست که مناطقی نظیر غرب آسیا در آینده‌ای نه چندان دور، به دلیل مواجهه با ابربحران‌هایی نظیر کم آبی، شاهد مهاجرت دسته جمعی افراد نیز باشند. عجیب اینک نشریه مدرن دیپلماسی در ماه‌های گذشته در قالب چندین گزارش، وضعیت بحران آب در اروپا را هم وخیم توصیف کرده است. منطقه‌ای که به طور سنتی به دلیل برخورداری قابل توجه از منابع آبی شناخته می‌شد. این بحران آب در اروپا، نمود‌های عینی خود را در قالب خشک شدن بخش قابل توجهی از رودخانه‌ای مهم نظیر رود "پو" در ایتالیا و یا پایین آمدن سطح روخانه "دانوب" به نمایش گذاشته است.
در کنار این مساله باید توجه داشت که بحران کم آبی و خشکسالی در نوع خود بستر‌های مساعدی را برای وقوع پدیده‌هایی نظیر آتش سوزی در مناطق جنگلی هم فراهم می‌سازد. نابود شدن جنگل‌ها خود زمینه‌ساز تشدید آثار و تبعات منفی گرمایش زمین خواهد بود.
سوم اینکه با افزایش درجه دمای هوا، شاهد افزایش میزان مصرف انرژی در دنیا برای مقابله مردم با این موضوع نیز خواهیم بود. در حقیقت، مردم نیاز بیشتری به انرژی پیدا می‌کنند تا بتوانند هوای مطبوع را تجربه کنند و از گرمای شدید فرار کنند. همین افزایش مصرف انرژی خود زمینه‌های مساعدی را برای تولید گاز‌های گلخانه‌ای و افزایش بیشتر و بیشتر دمای هوا فراهم می‌کند. در واقع، بشریت در چرخه‌ای می‌افتد که برونداد نهایی آن جز بدتر شدن بحران نیست.
و در نهایت چهارم اینکه گرم شدن کره زمین در نوع خود سبب می‌شود تا شاهد باران‌های سیل آسا باشیم. موضوعی که ریشه در ایجاد تغییرات منفی اقلیمی دارد. از این رو، وقتی رطوبت هوا به دلیل گرما کاهش یابد، برخلاف گذشته که مثلا در طی یک فصل به نحوی منطقی شاهد شمار تقریبا مشخصی ریزش‌های جوی بودیم، تغییر الگو اتفاق می‌افتد و جدای از اینکه با کاهش شدید تعداد دفعات ریزش‌های جوی مواجه می‌شویم، در عین حال، بارندگی‌هایی که رخ خواهند داد، به شدت سیل آسا هستند.
نمونه این مساله را در جریان سیل سهمگین چند ماه قبل در آلمان که ویرانی شماری از مناطق مسکونی این کشور را در پی داشت مشاهده کردیم. در عین حال، برخی از کارشناسان مسائل آب و هوایی معتقدند ریزش‌های سنگین جوی در برخی استان‌های کشورمان نظیر هرمزگان، کرمان، و سیستان و بلوچستان نیز که به سیل‌های قابل توجه ختم می‌شوند هم تا حد زیادی ریشه در بحران تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی دارد.