ترک کار مدیران عامل موضوع تازه‌ای نیست، اما امسال به سطح بی سابقه‌ای رسید. به نقل از شرکت کاریابی و جابه جایی شغلی «چلنجر گری» (Challenger Gray) که از سال ۲۰۰۲ به این سو تغییرات مدیران عامل را ثبت و بررسی می‌کند، تا نوامبر امسال، ۱۹۹۱ مدیرعامل در آمریکا اعلام کرده‌اند از سمت خود کناره گیری می‌کنند.
به گزارش دنیای اقتصاد؛ این رقم از ۱۹۱۴ مورد ترک شغلی که در طول سال ۲۰۲۳ اتفاق افتاد پیشی گرفته و نسبت به ۱۷۱۰ مورد در بازه زمانی مشابه سال گذشته (یعنی تا نوامبر)، ۱۶درصد افزایش داشته است. برای ترک شغل مدیران عامل دلایل متعددی عنوان می‌شود، اما عمده ترینشان به نقل از شرکت چلنجر، عدم‌ارائه دلیل مشخص، بازنشستگی، پیدا کردن فرصت‌های بهتر و استعفاست.
اما چه عواملی باعث افزایش این روند شده است؟ افزایش روند ترک شغل مدیران عامل چند عامل کلیدی دارد:
•فشار عملکرد: مدیران عامل برای ارائه نتایج مطلوب به شدت تحت فشار هستند و در بازار رقابتی امروز و به‌خصوص در بازار‌های قوی تر، هیات مدیره‌ها سریع‌تر از همیشه عمل می‌کنند و تحمل کمتری برای عملکرد ضعیف دارند. به همین دلیل مدیران عاملی که قادر نباشند ارزش افزوده‌ای برای سازمان داشته باشند، بیشتر زیر ذره بین قرار می‌گیرند.
•بی ثباتی اقتصادی: چالش‌هایی مانند تورم، کمبود نیروی کار و اختلال در زنجیره تامین باعث تغییرات مدیریتی بیشتری شده است.
•تغییرات استراتژیک: شرکت‌ها به دنبال مدیرانی هستند که در مدیریت تحولات تکنولوژی، مسائل پایداری و بحران‌های ژئوپلیتیک توانمند باشند. اگر بین هیات‌مدیره و مدیرعامل شرکت تفاوت دیدگاه‌های استراتژیک مانند میزان سرعت و شدت پذیرش تکنولوژی‌های جدید یا ورود به بازار‌های تازه، وجود داشته باشد ممکن است مدیران عامل مجبور به ترک سازمان شوند.
•فرسودگی و استرس: رهبری یک شرکت، به ویژه در دوره‌های پرتلاطمی مانند بی ثباتی اقتصادی، کمبود نیروی کار یا بحران‌های جهانی، می‌تواند از لحاظ جسمی و احساسی فرساینده باشد. دلیل کناره گیری برخی از مدیران عامل این است که دیگر نمی‌توانند با این روال ادامه دهند.
•برنامه ریزی جانشینی: گاهی اوقات، کناره گیری بخش برنامه ریزی شده‌ای از فرآیند انتقال رهبری سازمان است. شرکت‌ها به دنبال چهره‌های تازه‌ای برای هدایت سازمان در محیط‌های تجاری رو به رشد و متغیر هستند؛ به ویژه در مواجهه با تغییرات تکنولوژیک یا بازار.
•رسوایی: رسوایی شخصی یا حرفه‌ای یک مدیرعامل می‌تواند به اعتبار شرکت آسیب برساند؛ حتی اگر سازمان مستقیما در آن دخیل نباشد. کناره گیری اغلب راهی برای «پاک سازی» تلقی می‌شود.
•دنبال کردن علاقه مندی‌های دیگر: همه کناره گیری‌ها دراماتیک نیستند. برخی مدیران عامل سازمان را ترک می‌کنند تا پروژه‌های جدیدی را آغاز کنند. مثلا کتابی بنویسند یا حتی زودتر بازنشسته شوند تا به علاقه مندی‌های شخصی شان برسند. برای برخی هم، دیدگاهی که دارند، فراتر از شرکتی است که مسوول هدایتش هستند.
•تغییر انتظارات ذی‌نفعان: انتظارات نسبت به محیط زیست، مسائل اجتماعی و حکمرانی (ESG) در حال افزایش است و مدیرانی که نتوانند خود را با این چالش‌های مدرن سازگار کنند ممکن است توسط کسی جایگزین شوند که توانایی بیشتری در مدیریت این موارد دارد.
این تغییرات سریع و عوامل موثر در آن، نشان دهنده تغییرات عمده در دینامیک حاکمیت شرکتی است و از انتظارات و چالش‌های متغیری حکایت دارد که رهبران شرکت‌ها در محیط کسب‌و‌کار پیچیده امروز با آنها مواجه هستند. تغییرات و جابه جایی‌ها حتی دامن ابرشرکت‌های آمریکایی همچون بوئینگ و نایکی و استارباکس را که سال‌ها بر صنعت خود سیطره داشته‌اند، گرفته است. سرعت این تغییرات نشان دهنده افزایش بی حوصلگی مشتریان، سرمایه گذاران، صندوق‌های سرمایه گذاری و هیات مدیره‌های این شرکت‌ها نسبت به کاهش فروش یا اشتباه‌های استراتژیک در شرایط خوب اقتصادی است که مصرف‌کنندگان ثابت کرده‌اند تمایل به خرج کردن دارند.
در دوران پاندمی که شرکت‌ها ناگهان با قرنطینه، دورکاری، مشکلات زنجیره تامین و کمبود‌ها و حتی می‌شود گفت در یک کلام بقا مواجه شده بودند، میزان برکناری و تغییر مدیران عامل کند شد، به طوری که در ۱۴ سال گذشته، سال ۲۰۲۱ با ۱۹۷ ترک شغل، کمترین تعداد را در تغییرات مدیران عامل داشته است. اما بعد از پاندمی سازمان‌ها با هزینه‌های استقراض بالاتر، تورم بیشتر، کمبود نیروی کار، تغییر ترجیحات مصرف‌کنندگان و چالش‌های دیگری مواجه شدند.
کلارک مورفی، مدیرعامل و مدیرکل پیشین شرکت مشاوره رهبری راسل رینولدز می‌گوید: «هزینه سرمایه و سرعت تحولات بالا رفته است.» به گفته او در یک بازار قوی، عملکرد ضعیف راحت‌تر به چشم می‌آید.
کلارک می‌گوید: «در سال‌هایی که بازدهی اس اندپی ۵۰۰ دو سال پیاپی بیش از ۲۰درصد بوده، هر شرکتی که به شکل چشمگیری عملکرد ضعیف تری داشته باشد، زیر ذره بین می‌رود و هیات مدیره‌ها سریع‌تر از آنچه ۵ یا ۷ سال پیش ممکن بود اقدام کنند، واکنش نشان می‌دهند.»
شرکت‌هایی که تمرکزشان روی مصرف‌کننده است و به تغییر سلایق و جریان‌ها حساس‌تر هستند، معمولا جابه جایی مدیران بالاتری را تجربه می‌کنند تا صنایعی مانند نفت و گاز یا خدمات عمومی که به طور معمول مدیران عامل داخلی با دوران کاری طولانی‌تر دارند. نکته جالب توجه اینجاست که افزایش اخیر ترک شغل مدیران عامل در حالی است که تعداد شرکت‌های سهامی عام کاهش یافته است. چند نمونه از تغییرات مدیران عامل خبرساز ایالات متحده تا اینجای سال:
این شرکت تولیدکننده قطعات نیمه رسانا، اوایل این ماه «پت گلسینگر» مدیرعامل خود را برکنار کرد. پت گلسینگر تقریبا ۴ سال قبل به سمت مدیرعاملی اینتل منصوب شده بود تا این شرکت تراشه سازی را احیا و آماده رقابت با رقبا کند. اما اکنون قیمت سهام و سهم بازار اینتل در حالی سقوط کرده که موج هوش مصنوعی باعث تقویت و اوج گیری شرکت تولید تراشه انویدیا شده و اینتل برای نفوذ در این بازار نوظهور با مشکل روبه روست. جانشین گلسینگر هنوز مشخص نشده است.
این غول هواپیماسازی در ماه مارس خروج مدیرعامل سابق خود، دیو کالاهون را به عنوان بخشی از تغییراتی گسترده در مدیریت اجرایی اعلام کرد. این اقدام تقریبا سه ماه پس از آن صورت گرفت که درب هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ مکس ۹ نسبتا جدیدی که خطوط هوایی آلاسکا از آن استفاده می‌کرد، وسط پرواز بین زمین و آسمان کنده شد و شرکت را بار دیگر به بحران‌های ایمنی اش بازگرداند. این در حالی است که شرکت سال‌هاست با مشکلات متعددی در حوزه دفاع و کسب‌و کار هوافضای تجاری اش دست وپنجه نرم می‌کند و رهبران برخی از بزرگ‌ترین مشتریان خطوط هوایی اش را به ستوه آورده است.
خود کالاهون اواخر سال ۲۰۱۹ به عنوان جایگزین دنیس مویلنبرگی منصوب شده بود، اما به دلیل نحوه مدیریت پیامد‌های دو سانحه مرگبار بوئینگ ۷۳۷ مگ در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ برکنار شده بود.
بوئینگ «کلی اورتبرگ» را که فردی با سه دهه تجربه در صنعت هوافضا و مدیرعامل سابق شرکت راکول کالینز است، از بازنشستگی درآورد تا ثبات را به شرکت بازگرداند و او کالاهون را برای بوئینگ انتخاب کرد، اورتبرگ در میانه اعتصابات کارگری که ماه گذشته پایان یافت، اعلام کرد که بوئینگ در فرآیند تثیبت تولیدات خود، هزاران نفر را تعدیل خواهد کرد و هزینه‌های بخش‌های دیگر را هم کاهش می‌دهد تا نقدینگی حفظ شود.
استارباکس با کاهش فروشش در بزرگ‌ترین بازار‌های خود، برایان نیکول، مدیرعامل برجسته رستوران‌های زنجیره‌ای مکزیکی چیپاتل را به کار گرفت تا اوضاعش را سروسامان دهد و او را جایگزین لاکشمن نارسیمان کرد. با انتصاب نیکول در ماه اوت، سهام شرکت تقریبا ۲۵درصد افزایش یافت.
برایان نیکول در ۱۰۰ روز نخست پس از انتصابش، برنامه‌هایی را برای بازگرداندن استارباکس به «ریشه هایش» و تمرکز دوباره بر عواملی که روزگاری مخاطبان را مجذوب این برند کرده بود، اعلام کرد. گام‌های اولیه این استراتژی شامل دلپذیرتر کردن فضای کافی شاپ ها، کوتاه‌تر کردن منوی طولانی و تسریع در ارائه خدمات است. در همین حال، چیپاتل در ماه نوامبر اسکات بوت رایت، یکی از اعضای داخلی و کهنه کار صنعت را به عنوان مدیرعامل جدید این زنجیره غذایی مکزیکی منصوب کرد.
این شرکت تولیدکننده کفش در ماه سپتامبر الیوت هیل، یکی از افراد باسابقه شرکت را که از دهه ۱۹۸۰ کارش را به عنوان کارآموز در نایکی آغاز کرده بود، جایگزین جان داناهو، مدیرعامل سابق کرد. داناهو از زمان انتصابش به مدیرعاملی نایکی، فروش این برند را از ۳۹.۱ میلیارد دلار در سال مالی ۲۰۱۹ به ۵۱.۴ میلیارد دلار در سال مالی ۲۰۲۴ رساند. اما این رشد در نهایت متوقف شد، چون او از شرکای عمده فروشی شرکت همچون فوت لاکر و میسیز فاصله گرفت و تمرکزش را روی نوآوری از دست داد.
شرکت تجهیزات تناسب اندام خانگی پلوتون که در دوران پاندمی حسابی محبوب شده بود، از زمان آغاز سیاست‌های بازگشت به محل کار به مشکل خورده است. پلوتون در سال ۲۰۲۲ بری مک کارتی، مدیر سابق اسپاتیفای و نتفلیکس را جایگزین جان فولی، بنیان‌گذار شرکت کرد، اما در ماه مه خبر از بازسازی دیگری داد. مک کارتی از سمت خود کناره گیری کرد و پیتر استرن، مدیراجرایی سابق فورد و یکی از بنیان‌گذاران اپل فیتنس پلاس در ماه اکتبر به عنوان سومین مدیرعامل پلوتون معرفی شد. سابقه فعالیت استرن در حوزه رشد خدمات اشتراکی است و وال استریت امیدوار است که او بتواند با کاهش هزینه‌ها و تمرکز بر درآمد‌های اشتراکی با حاشیه سود بالا، پلوتون را به سوددهی برساند.
این فروشگاه زنجیره‌ای اواخر ماه گذشته اعلام کرد که مدیرعاملش تام کینگزبری، در ۱۵ ژانویه از سمت خود کناره گیری می‌کند و اشلی بیوکنن از شرکت صنایع دستی مایکل جایگزین او خواهد شد. کوهل در هر یک از ۱۱ فصل گذشته شاهد کاهش فروش فروشگاه‌های خود بوده و قیمت سهامش نیز افت کرده است.
این شرکت بین‌المللی خدمات کاهش وزن (بزرگ‌ترین شرکت کشتی حرفه‌ای در جهان) که قبلا به نام ویت واچرز شناخته می‌شد، ماه سپتامبر اعلام کرد که مدیرعاملش سیما سیستانی فورا از سمت خود کناره گیری خواهد کرد. wwi با سقوط ۸۰ درصدی سهامش در سال‌جاری با مشکلاتی دست به گریبان بوده است. این شرکت در دوران سیستانی سعی کرد با ایجاد پلتفرمی که مشتریانش را با دارو‌های کاهش وزن محبوب مرتبط می‌کند، خود را به مسیر بازگرداند.