سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان که برای شرکت در نشست وزرای خارجه گروه D ۸ به قاهره سفر کرده بود، در گفت‌وگویی با شبکه الغد به تشریح مناسبات ایران و مصر، اوضاع سوریه و … پرداخت.
به گزارش ایلنا، متن کامل مصاحبه وزیر امور خارجه کشورمان به شرح ذیل است:
وزیر امور خارجه ایران ضمن رد هرگونه تماس با «بشار اسد» برای خروج از دمشق، در خصوص کمک‌های نظامی ایران در روز‌های آخر حکومت وی، با تاکید بر اینکه دولت سوریه در تصمیم‌گیری‌های خود مستقل بود، هرگونه کمک‌های نظامی به بشار اسد در روز‌های پایانی را تکذیب کرد.
وی در پاسخ به سوال مجری شبکه الغد درباره صحبت‌های «هاکان فیدان» وزیر امور خارجه ترکیه در توضیح آنچه در شب سقوط بشار اسد در دوحه میان وزرای خارجه ایران، ترکیه و روسیه گذشت و تماس تلفنی با اسد برای خروج از دمشق، گفت: هیچ تماسی با «بشار اسد» برای خروج از سوریه وجود نداشته است.
وزیر امور خارجه ایران در ادامه این گفت‌و‌گو تصریح کرد: آنچه در سوریه اتفاق افتاده، بخشی از پروژه‌ای بزرگ است که امریکا و اسرائیل برای از بین بردن هرگونه مقاومت علیه اسرائیل در نظر دارند و آن را اجرا کنند.
عراقچی گفت: تهران هیچ‌گونه تصمیمی را به محور مقاومت تحمیل نمی‌کند و به دنبال مداخله در امور سوریه نیست ضمن آنکه حضور ایران در سوریه به دعوت دولت بشار اسد برای مقابله با گروه‌های مسلح صورت گرفت و تهران بنا به درخواست دولت سوریه وارد این کشور شد تا با گروه‌های تروریستی، به ویژه داعش، مقابله کند و هیچ دخالتی در تعاملات دولت سوریه با مردم یا معارضان نداشته است.
وزیر خارجه ایران با تاکید بر اینکه ایران به درخواست دولت‌های سوریه و عراق برای مبارزه با تروریسم به ویژه داعش وارد این کشور‌ها شد، خاطر نشان کرد: نیرو‌های ایران پس از شکست گروه‌های تروریستی در سوریه و عراق، به کشور خود بازگشتند و هیچ‌گونه دخالتی در امور این کشور‌ها نداشته است.
عراقچی با اشاره به حضور مستشاری ایران در سوریه برای مبارزه با داعش و دیگر گروه‌های تروریستی با جانفشانی‌های سردار شهید «قاسم سلیمانی»، نسبت به بازگشت تهدید تروریسم به سوریه به دلیل از هم‌پاشیدگی امور در آن کشور، که تهدیدی برای تمامی کشور‌های منطقه خواهد بود هشدار داد.
وی حمایت ایران از سوریه را نه حمایت از یک شخص، بلکه حمایت از مردم و حاکمیت ملی و تمامیت سرزمینی سوریه در مقابل تهدیدات صهیونیستی و تروریستی توصیف کرد و افزود: جمهوری اسلامی ایران در چارچوب روند آستانه و نیز در مذاکرات دوجانبه توصیه‌هایی در مورد نحوه تعامل با مردم و گروه‌های معارض سیاسی ارائه می‌کرد، ولی دولت سوریه دارای استقلال عمل بود و تحت کنترل ایران و روسیه نبود.
وزیر خارجه ایران، در خصوص کمک‌های نظامی به بشار اسد در روز‌های آخر حکومت وی با تاکید بر اینکه دولت سوریه در تصمیم‌گیری‌های خود مستقل بود، هرگونه کمک‌های نظامی به بشار اسد در روز‌های اخیر را حتی پس از عقب‌نشینی ارتش در برابر جناح‌های مسلح تکذیب کرد.
عراقچی گفت: ارتش سوریه در برابر گروه‌های مسلح تصمیم به عقب‌نشینی گرفته بود و تهران هیچ‌گونه اقدام جایگزینی برای ارتش سوریه انجام نداد.
وزیر امور خارجه ایران با اشاره به تلاش‌های ایران در زمینه عملیات سیاسی و اصلاحات در سوریه گفت: ایران به دولت سوریه که حاضر به مذاکره با طرف ترکیه‌ای یا مخالفان نشد؛ توصیه‌های زیادی کرد.
عراقچی همچنین یادآور شد تحریم‌های امریکا علیه سوریه یکی از دلایل اصلی ضعف و فروپاشی ارتش سوریه بود که کشور و اقتصاد آن را به تحلیل برد ضمن آنکه دولت دمشق در دور زدن تحریم‌ها و مقابله با آنها و مقاومت در برابر آن ناتوان بود.
وی در ادامه تاکید کرد ایران پیش از بحران‌های اخیر در سوریه، اطلاعات امنیتی و نظامی مربوط به تحرکات گروه‌های مسلح را به دولت سوریه منتقل کرده بود.
وزیر امور خارجه ایران عنوان کرد ما گزارش‌های امنیتی درباره تحولات جاری گروه‌های مسلح در ادلب، بسیج اعضای آنها، کمک‌های وارده به این منطقه و تحرکات آنها را طبق اطلاعات خود به طرف سوری ارائه کردیم و طبق اطلاعات ما طرف روسی هم تمام این اطلاعات را قبلاً در اختیار طرف سوری قرار داده بود و بر اساس این اطلاعات متوجه شدیم که ارتش تمام نیروی اصلی خود را به سمت آنچه در ادلب می‌گذرد هدایت کرده است.
عراقچی تصریح کرد: ما به بشار اسد توصیه‌های زیادی کردیم و او از شنیدن آنها امتناع کرد، ما به او در خصوص تحرک معارضان در ادلب هشدار دادیم و دولت سوریه تصمیمات مستقل گرفت.
وزیر امور خارجه ایران در خصوص تحولات جنوب لبنان نیز تصریح کرد: اسرائیل سال‌ها جنوب لبنان را اشغال کرده بود در حالی که حزب الله آن را از آنجا بیرون کرد. مقابله با رژیم صهیونیستی در گذشته بوده و در آینده نیز ادامه خواهد داشت و این اولین بار نیست که ما شاهد از دست دادن رهبران حزب الله هستیم چرا که در گذشته نیز آقای عباس موسوی را از دست داده بودیم و ما دریافتیم که حزب‌الله روز به روز در حال پیشرفت و حرکت رو به جلو است و اگر چه ممکن است ما یکی از حلقه‌های مقاومت را از دست داده باشیم، اما مقاومت ادامه دارد و یک فرآیند رفت و برگشتی است.
وی افزود: مقاومت به پیروزی‌هایی دست یافته است، اما ضربات نیز به آن وارد شده است. جنگ اخیر را نه ما و نه حزب‌الله یا سوریه، آغاز نکردیم بلکه این خود حماس بود که جنگ را آغاز کرد در حالیکه ما شاهد هستیم بیش از دو میلیون نفر در زندانی به نام غزه به سر می‌برند و مردم غزه مقاومت را برگزیدند و با وجود ۵۰ هزار شهیدی که تقدیم کرده‌اند، تسلیم نشدند و اسرائیل پس از ۱۴ ماه نتوانسته است حماس را شکست دهد و مجبور به مذاکره برای آزادی اسرای خود در غزه شد.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران با اشاره به اینکه حزب الله لبنان برای حمایت از مردم فلسطین وارد جنگ شد و هزینه سنگینی پرداخت، گفت: این تصمیم، تصمیم خود حزب الله لبنان بود ضمن آنکه یمنی‌ها نیز در حمایت از فلسطین از طریق دریا وارد این جنگ شدند.
عراقچی با اشاره به اینکه سوریه فعلا از محور مقاومت خارج شده است، تاکید کرد: حمایت ایران از کشور‌های محور مقاومت در مقابله با رژیم صهیونیستی جرم نیست.
وی درباره خصوص حرف و حدیث‌هایی که درباره محور مقاومت در برابر اسرائیل مطرح می‌شود، گفت: وقتی عده‌ای تبلیغ می‌کنند که گروه‌های مقاومت ابزار دست ایران هستند، این یک خطا و اشتباه در حق مقاومت است، زیرا این تصمیمی است که خودشان گرفته‌اند و ما از آن حمایت کرده‌ایم و اگر واقعاً آنها نخواهند ادامه دهند، ما سازوکاری نداریم که بتوانیم آنها را کنترل کنیم.
وزیر امور خارجه ایران ادامه داد: آنچه ایران را به محور مقاومت پیوند می‌دهد، موضوع و آرمان مشترک است. هر کس از آرمان فلسطین حمایت کند، ما با او خواهیم بود و از هر کشور عربی یا اسلامی که در این رویکرد با ما مشترک باشد، حمایت خواهیم کرد.
عراقچی افزود: آنچه از محور مقاومت باقی می‌ماند همان علت، هدف مشترک و پایگاه استوار مردمی آن است. محور مقاومت متشکل از نیرو‌های مستقلی است که پشت سر یک هدف مشترک گرد هم آمده‌اند و برای رسیدن به این هدف، این نیرو‌ها با یکدیگر همکاری می‌کنند و لزوماً در همه دیدگاه‌ها اتفاق نظر ندارند.
وی همچنین تاکید کرد: ایران در چارچوب یک هدف که همان مقابله با رژیم صهیونیستی است، از همه ظرفیت‌های سیاسی، اقتصادی و نظامی خود استفاده می‌کند و اگر صحبت از نفوذ ایران هست این نفوذ در واقع نفوذ معنوی و فکری برای رسیدن به آن هدف مشترک است.
وزیر امور خارجه ایران درباره آینده سوریه نیز گفت: هنوز زود است که درباره آینده سوریه صحبت کنیم. اصول مشترکی در بین بسیاری از کشور‌ها به ویژه بین ایران و مصر در مورد سوریه وجود دارد و برجسته‌ترین این اصول، حفظ تمامیت ارضی و یکپارچگی سوریه و عدم تجزیه آن است و نباید این کشور به کانون تروریسم یا تهدید همسایگانش تبدیل شود و دولت آینده در سوریه باید دولتی فراگیر برای همه طوایف سوری باشد و همه آنها باید در آن مشارکت داشته باشند. همه ما امیدواریم که چنین دولتی تشکیل شود، اما عواملی وجود دارد که ما را نگران می‌کند.
عراقچی در ادامه افزود نخستین عامل همین حمله صهیونیست‌ها به سوریه و از بین بردن همه مولفه‌ها و اجزای این کشور اعم از زیرساخت‌ها و ... است و ما اکنون می‌توانیم بگوییم که توان دفاعی سوریه به طور کامل از بین رفته و ارتش سوریه به پایان رسیده است.
وی خاطر نشان کرد: خطر تجزیه سوریه وجود دارد و در این زمینه نشانه‌هایی هست که می‌توان آن را در چارچوب پروژه امریکایی و صهیونیستی برنامه‌ریزی شده برای منطقه ارزیابی کرد، زیرا آنها می‌خواهند کشور‌های منطقه را به کشور‌های کوچک تقسیم کنند.
وزیر خارجه ایران درباره احتمال حمله به ایران تاکید کرد: در صورت هرگونه حمله اسرائیل به ایران، این رژیم با پاسخ مشابهی روبه‌رو خواهد شد ضمن آنکه شاهدیم اسرائیل بار‌ها تلاش کرده است که منطقه را به یک جنگ همه‌جانبه بکشاند، اما ما هوشمندانه عمل کرده‌ایم در حالیکه همه کشور‌های منطقه به خوبی از اهداف اسرائیل آگاه هستند.
عراقچی تاکید کرد که پروژه امریکا و اسرائیل برای کل منطقه برنامه‌ریزی شده است و هدف آن تضعیف امکانات و پتانسیل منطقه و انداختن کشور‌ها به جان یکدیگر است.
وزیر خارجه ایران در خصوص برنامه هسته‌ای این کشور نیز گفت: ما همچنان منتظر تصمیم طرف‌هایی هستیم که با آنها وارد مذاکره شده‌ایم که متشکل از سه کشور اروپایی چین، روسیه و طرف امریکایی است که از برجام خارج شد.
عراقچی تاکید کرد: ما به صلح‌آمیز بودن پرونده هسته‌ای خویش اطمینان کامل داریم و هیچ مخالفتی با مشارکت و همکاری دیگران نداریم و حتی پس از خروج امریکا به هیچ وجه میز مذاکراه را رها نکرده‌ایم و آماده‌ایم تا وارد مذاکرات شرافتمندانه بر اساس احترام و منافع متقابل شویم.
وی با تاکید بر اینکه دکترین نظامی و امنیتی ایران به هیچ وجه مبتنی بر تملک سلاح هسته‌ای نبوده است، خاطر نشان کرد: برای جلوگیری از تشدید تنش و در چارچوب اقدامات دیپلماتیک می‌توان از راه‌های مسالمت‌آمیز به راه‌حل‌هایی دست یافت.
وزیر امور خارجه ایران در پایان مصاحبه اختصاصی خود با شبکه الغد در خصوص چشم‌انداز روابط ایران و کشور‌های عربی تاکید کرد: یکی از مهم‌ترین محور‌های سیاست خارجی ایران بر ایجاد روابط حسنه با همسایگان استوار است و منظور از کشور‌های همسایه، هر کشوری در آسیا و خاورمیانه است و این سیاستی است که از دوران دولت قبلی ایران آغاز شد.
عراقچی ادامه داد: ما معتقدیم بستر محکمی برای برقراری روابط حسنه با کشور‌های همسایه وجود دارد که ممکن است در اتحاد به اوج خود برسد. در این میان، مصر از جمله کشور‌هایی است که جایگاه ویژه‌ای در نزد ایران دارد و اگرچه سال هاست که روابط دیپلماتیک میان دو کشور وجود ندارد، اما روابط مشترک فراوان بین دو کشور و مواضعی یکسان در مورد مسائل مختلف منطقه‌ای و جهانی وجود دارد.
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در پایان با اشاره به اینکه در طول یک سال گذشته روابط قاهره و تهران بیش از هر زمان دیگری نزدیک‌تر شده است، گفت: من ده‌ها دیدار ظرف ماه‌های گذشته با بدر عبدالعاطی، وزیر امور خارجه مصر داشته‌ام و با یکدیگر در خصوص مسائل حاکم بر منطقه رایزنی کرده‌ایم. ایران و مصر دو کشور بزرگ منطقه محسوب می‌شوند و مراودات دوجانبه بین آنها منافع زیادی برای کل منطقه خواهد داشت.