نوروز پیش‌تر به نام ۱۲ کشور در یونسکو ثبت جهانی شده بود. اکنون در نوزدهمین جلسه کمیته بین‌دولتی حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس که در پاراگوئه درحال برگزاری است، مغولستان نیز به این پرونده پیوست.
به گزارش ایسنا، کشورهای مشارکت‌کننده در پرونده پرونده نیز ایران، افغانستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ازبکستان، قزاقستان، قرقیزستان، آذربایجان، ترکیه، پاکستان، هندوستان، عراق و مغولستان هستند.
این آیین کهن نخستین بار در سال ۱۳۸۸ با مشارکت هفت کشور ایران، آذربایجان، هند، قرقیزستان، پاکستان، ترکیه و ازبکستان در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده بود. حدود پنج سال بعد (۱۳۹۳)، ۵ کشور افغانستان، عراق، قزاقستان، تاجیکستان و ترکمنستان نیز درخواست عضویت در پرونده مشترک جهانی «نوروز» را مطرح کردند. با این درخواست، پرونده نوروز یک‌بار دیگر در دهم آذرماه ۱۳۹۵ در فهرست میراث ناملموس جهانی یونسکو به نام ۱۲ کشور ثبت شد. در اجلاس امسال نیز با الحاق کشور مغولستان به این پرونده، نوروز برای سومین بار در یونسکو ثبت شد.
آیین باستانی نوروز، با خاستگاه ایرانی، یکی از بزرگترین پرونده‌های چندملیتی میراث ناملموس یونسکو به شمار می‌آید، که مدیریت آن با ایران بوده است.
نوروز جغرافیای گسترده‌ای دارد؛ شبان میرشکرایی، مؤسس دبیرخانه دائمی نوروز و مدیر اجرایی پرونده جهانی نوروز در یونسکو در این‌باره گفته است: «تمام کشورهایی که در حوزه ایران فرهنگی هستند، نوروز را درک می‌کنند و این آیین کم و بیش در آن مناطق رواج دارد؛ در شرق و در منطقه سین‌کیانگ چین، در شمال و از مرزهای مغولستان و مناطق جنوبی روسیه تا اروپای شرقی، در غرب تا دریای مدیترانه و مرزهای مصر و از جنوب تا آن‌سوی خلیج فارس و جنوب شبه جزیره عربستان، گسترۀ رواج نوروز است. در این پهنه جغرافیایی، تحول طبیعی در زمان اعتدال نجومی بهاری درک شده و شاید مهمترین دلیل آن تأثیر مستقیم این تحول در معیشت انسان بوده است.»
به گفته دکتر محمد میرشکرایی، پیشکسوت مردم‌شناسی، ایران‌شناس و رئیس سابق پژوهشکده مردم‌شناسی، «نوروز» کهن‌ترین، فراگیرترین و موثرترین عامل فرهنگی در طول تاریخ و در گستره سرزمین‌های ایرانی بوده است.