وان جکوزی ها عموما به عنوان وسیله ای آرامش بخش و تسکین دهنده شناخته می شوند. زیرا جکوزی خانگی ترکیبی از آب درمانی و گرما درمانی را ارائه کرده و علاوه بر جنبه تفریحی، برای درمان برخی از آسیب دیدگی های عضلانی و التهابات مفاصل نیز بکار می رود. اما با وجود تمام مزایا و فوایدی که جکوزی دارد، استفاده نادرست از آن، برای سلامتی افراد مضر و خطرناک می باشد. آگاهی و شناخت دقیق مضرات جکوزی برای سلامتی و شرایط ایمن استفاده از آن، در پیشگیری و کاهش خطرات کمک کننده می باشد.
آموزش و اطلاع رسانی مضرات جکوزی برای تمام افرادی که قصد استفاده از جکوزی را دارند، ضروری است. همچنین در صورت بروز هرگونه عارضه، باید استفاده از جکوزی را متوقف نمایید. در این مقاله، به بررسی برخی از مهمترین مضرات جکوزی برای مردان ، زنان و نوجوانان خواهیم پرداخت.
یکی از مهمترین خطراتی که ممکن است جکوزی برای سلامتی در پی داشته باشد، گرما و حرارت زیاد آب درون جکوزی است. با وجود آنکه استراحت کوتاه در جکوزی گرم می تواند به تسکین و بازیابی عضلات کمک کند، استفاده بی رویه و بیشتر از مدت زمان مجاز از جکوزی، خطرات جدی برای سلامتی در پی خواهد داشت. زیرا دمای بالای آب، موجب تحریک و سوختگی پوست، انبساط رگ ها و افزایش فشار خون شده که در افراد دارای بیماری زمینه ای قلبی و عروقی، بسیار خطرناک است. همچنین، احتمال وقوع سکته در اثر شوک ناشی از نوسانات شدید فشار خون و تعریق، پس از خروج از جکوزی داغ نیز وجود دارد.
تنظیم دمای آب جکوزی، جهت پیشگیری از مضرات جکوزی گرم و بروز هرگونه عوارض پوستی و مشکلات قلبی، اهمیت بالایی دارد. در هنگام تنظیم دمای آب، باید گروه سنی کاربران و شرایط سلامتی آنها را در نظر گرفت. اما طبق توصیه متخصصان، برای تمام گروه های سنی، دمای آب درون جکوزی نباید بیشتر از ۴۰ درجه سانتی گراد باشد.
استفاده نامناسب مردان از جکوزی، علاوه بر خطرات کلی همچون تشدید بیماری های پوستی و یا بیماری های قلبی و عروقی، ممکن است برای قدرت باروری آن ها نیز ریسک هایی به همراه داشته باشد. استراحت طولانی مدت در معرض دمای بالای جکوزی، می تواند منجر به کاهش موقت میزان تحرک و همچنین تعداد اسپرم ها شده و بر توانایی باروری مردان، تاثیر بگذارد. به طور کلی، قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آب با دمای بالا، می تواند بر اندام و سلول های مرتبط با باروری مردان، تاثیر منفی بگذارد. به همین دلیل مردانی که قصد فرزندآوری و تشکیل خانواده دارند، بهتر است به طور موقت از جکوزی استفاده نکرده و یا مدت زمان استراحت در آن را محدود نمایند.
بله؛ استفاده بی رویه و نادرست از جکوزی، ممکن است منجر به ایجاد ناراحتی در ناحیه پروستات و کاهش قدرت باروری مردان شود. گرمای بالای آب جکوزی، باعث تشدید حساسیت یا ایجاد درد و التهاب در ناحیه بیضه ها و پروستات می شود. مردانی که مبتلا به بیماری هایی همانند واریکوسل هستند، ممکن است متوجه شوند که در هنگام استفاده از جکوزی، علائم آنها تشدید می شود. همچنین، قرار گرفتن طولانی مدت در معرض گرما، می تواند جریان خون و تورم پروستات و بیضه ها را افزایش داده و موجب تشدید بیماری هایی همچون پروستاتیت یا هیپرپلازی خوش خیم پروستات شود. به طور کلی، توصیه می شود مردان در استفاده از جکوزی احتیاط کرده و مدت زمان استراحت در آن را به ۱۵ الی ۲۰ دقیقه، محدود کنند. همچنین دمای آب جکوزی را پایین تر از ۴۰ درجه سانتیگراد قرار دهند.
استراحت در جکوزی می تواند به طور موقت، تنش های عضلانی را تسکین دهد. اما افرادی که دچار مشکلات دیسک کمر هستند، باید محتاطانه از جکوزی استفاده کنند. گرمای آب جکوزی و غوطه ور شدن بدن در آن، در ابتدا ماهیچه ها را شل کرده و درد را کاهش می دهد؛ اما اگر شخص مدت زمان طولانی در معرض گرما قرار گیرد، ممکن است که التهاب در اطراف دیسک های آسیب دیده افزایش یابد. این التهابات، کمردرد موجود را تشدید کرده و سرعت روند بهبودی آن را برای افرادی که فتق دیسک یا دیسک تحلیل رفته دارند، کاهش می دهد.
با وجود خطرات احتمالی، با استفاده درست و ایمن از جکوزی، همانند محدود کردن زمان هر جلسه استفاده از جکوزی در دمای مناسب، لازم نیست نگران عارضه و خطری باشید. برای به حداقل رساندن مضرات جکوزی برای دیسک کمر، افراد مبتلا به مشکلات دیسک کمر، باید جلسات جکوزی را محدود کرده، از وان کوچک یا بزرگ دارای طراحی ارگونومیک و طبی استفاده کرده و مهم تر از تمام این موارد، جهت اطمینان از آن که آیا آب درمانی برای شرایط سلامتی آن ها مناسب است یا خیر، با پزشک متخصص خود مشورت کنند.
بدن نوجوانان و کودکان، نسبت به بزرگسالان، توانایی ضعیف تری در تنظیم دمای بدن دارد. به همین دلیل قرار گرفتن بیش از حد مجاز در معرض گرمای جکوزی، ممکن است نوجوان را دچار سرگیجه، حالت تهوع و گرمازدگی نماید. همچنین در کودکان و نوجوانانی که سیستم ایمنی ضعیف تری دارند، احتمال ابتلا به عفونت های باکتریایی و بیماری های شدید پوستی، ناشی از آلودگی و حرارت بالای آب، بیشتر است. به همین دلیل مدت زمان استفاده نوجوانان از جکوزی باید محدود به حداکثر ۱۵ دقیقه شده و درجه دمای آن نیز متوسط باشد. همچنین از ضدعفونی و تمیز بودن آب جکوزی باید مطمئن باشید.
در دوران بارداری، جکوزی می تواند خطرات و عوارض جدی برای مادر باردار و جنین وی، به خصوص در سه ماهه اول دوران بارداری، به همراه داشته باشد. پزشکان و متخصصان بیماری های زنان، توصیه می کنند که خانم های باردار از استفاده از جکوزی، مخصوصا در سه ماهه اول بارداری، خودداری نمایند. زیرا گرمای آب جکوزی، باعث بالا رفتن سریع دمای بدن مادر شده و خطر ابتلا به تب در دوران بارداری و آسیب رسیدن به جنین را زیاد می کند. همچنین، ممکن است فشار خون مادر در اثر مواجهه با آب گرم جکوزی، افت ناگهانی پیدا کرده و جریان خون رسانی به جنین مختل شود. در سه ماهه دوم و سوم دوران بارداری، با مشورت پزشک معالج و شرایط سلامتی مادر و جنین، ممکن است بتوانند به صورت محدود از جکوزی دونفره ، به دلیل فضای بزرگ تر و راحت تری که دارد، استفاده کنند.
هر چند که استفاده از جکوزی ممکن است خطرات و مضرات بسیاری را به دنبال داشته باشد، اما با رعایت دقیق نکات ایمنی و توصیه های پزشکان، می توان از مضرات جکوزی پیشگیری کرد. چرا که استراحت در وان جکوزی، بسته به گروه سنی و شرایط سلامتی کاربر، مزایا و فواید بسیاری نیز داشته که نمی توان از آن غافل شد.
مهمترین نکته در جلوگیری از خطرات و مضرات جکوزی ، رعایت محدوده زمانی استاندارد جهت استفاده از جکوزی است. این بازه زمانی مجاز، در حدود ۱۵ الی ۳۰ دقیقه، بسته به سن کاربر و شرایط سلامتی وی متفاوت خواهد بود.
همچنین، دمای آب نیز باید بین ۳۸ تا ۴۰ درجه سانتیگراد تنظیم شود. عدم استفاده از جکوزی بلافاصله پس از صرف غذای سنگین و یا مصرف الکل نیز از دیگر نکات قابل توجه است.