این شهر باستانی که مدت‌ها در واحه خیبر پنهان مانده بود، در سال ۲۴۰۰ قبل از میلاد در دوره برنز اولیه ساخته شده و می‌توانسته میزبان حدود ۵۰۰ نفر ساکن باشد. این مکان حدود یک هزار سال بعد متروکه شده که دلیل آن مشخص نیست.
به گزارش فرادید، زمانی که «النتاح» ساخته شد، شهر‌ها در منطقه شام و سواحل مدیترانه از سوریه تا اردن در حال شکوفایی بودند. اما شمال غرب عربستان در آن زمان به عنوان بیابانی خالی از سکنه شناخته می‌شد که محل عبور کوچ‌نشینان بود و تنها گورستان‌هایی در آن وجود داشت.
بقایای دیوار‌ها و برج‌های سنگی در النتاح
۱۵ سال پیش بود که با کشف دیوار‌هایی از دوره برنز در واحه تیماء، دانشمندان توجه بیشتری به این واحه‌ها کردند. دیوار‌های «النتاح» به‌خوبی با سنگ‌های آتش‌فشانی سیاه پوشیده شده بودند که این امر در طول سال‌ها مانع حفاری‌های غیرمجاز شده بود.
نهایتا با مشاهده سایت از بالا، محققان متوجه مسیر‌ها و پایه‌های خانه‌ها شدند که نشان می‌داد کجا را باید حفاری کنند. آنها موفق به کشف پایه‌هایی شدند که می‌توانستند از خانه‌هایی یک یا دو طبقه پشتیبانی کنند.
این یافته‌های اولیه تصویری از یک شهر ۲.۶ هکتاری با حدود ۵۰ خانه بر روی تپه نشان می‌دهد که دارای دیواری برای حفاظت بوده است. در قبرستانی در این منطقه، سلاح‌های فلزی مانند تبر و خنجر و همچنین سنگ‌هایی مانند عقیق کشف شد که نشان‌دهنده جامعه‌ای نسبتا پیشرفته در آن زمان هستند.
تصویر بازسازی شده از دوران رونق النتاح در ۴ هزار سال قبل
این آثار نشان می‌دهند که «النتاح» اگرچه نسبت به شهر‌های بین‌النهرین یا مصر در آن دوره کوچک بود، اما در این بیابان‌های وسیع، مسیر متفاوتی به سمت شهرنشینی وجود داشته که نسبت به شهر‌های بزرگ، «متواضعانه‌تر و کندتر» بوده است.
این کشف‌ها روند «شهرنشینی آرام» را در دوران انتقال از زندگی کوچ‌نشینی به زندگی در روستا‌های ثابت نشان می‌دهد و به محققان کمک می‌کند تا درک بهتری از این مرحله تاریخی داشته باشند.