آخناتون (/ˌækəˈnɑːtən/) (به‌معنای کسی که برای آتون سودمند است) که ابتدا با نام امن‌هوتپ چهارم (به‌معنای آمون خرسند است) بر تخت نشست، از فرعون‌های دودمان هجدهم مصر باستان بود که به مدت ۱۳ سال بر این سرزمین حکومت کرد. دوران اخناتون با اصلاحات دینی وی به یادآورده می‌شود؛ او دین و رسم نیاکان خود در چندخدایی را رها کرد و به پرستش دین جدیدی به مرکزیت خدای خورشید، آتون، روی آورد. آتون‌گرایی با اصطلاحاتی نظیر تک‌پرستی، یک‌ازچندپرستی و یکتاپرستی توصیف شده‌است.
اخناتون تلاش کرد تا دین جدیدی که متمرکز بر پرستش آتون، ایزد خورشید بود، را در مصر رواج دهد، اما به موفقیت چندانی دست پیدا نکرد و مورد پذیرش عمومی قرار نگرفت. پس از مرگش، یادبود‌ها و تندیس‌های او را نابود و نامش را از فهرست فراعنه پاک کردند. دین پیشین جایگاه خود را مجدداً به دست آورد و فرعون‌هایی که با فاصله چند سال از مرگ اخناتون به قدرت رسیدند و رابطه خونی مشخصی با سلسله هجدهم نداشتند، از اخناتون در نوشته‌هایشان با نام دشمن و آن مجرم یاد می‌کردند.
با نابودی میراث اخناتون، این فرعون به فراموشی سپرده شد؛ تا اینکه در قرن نوزدهم، پایگاه باستان‌شناسی اخناتون در شهر عمارنه کشف شد. یک مومیایی نیز در گور موسوم به KV۵۵ پیدا شد که به نظر می‌رسد متعلق به او باشد؛ در واقع آزمایش دی‌ان‌ای تأیید می‌کند که مومیایی متعلق به پدر توت‌عنخ‌آمون است، اما برخی وجود رابطه پدر و پسری بین اخناتون و توت‌عنخ‌آمون را زیر سؤال برده‌اند.
آخناتون و همسرش نفرتیتی از جمله مصریان باستانی‌ای هستند که مورد توجه باستان‌شناسان و تاریخ‌نگاران معاصر قرار دارند؛ این علاقه از سه مسئله سرچشمه می‌گیرد: نخست رابطه آنها با توت‌عنخ‌آمون (گرچه نفرتیتی مادر توت‌عنخ‌آمون نبود)، دوم آثار هنری به با کیفیتی که از دوران اخناتون پیدا شده‌اند و سوم دینی که توسط او ایجاد شد.
بازیگر نقش کودکی آخناتون، یونس غزالی برادر عباس غزالی بود که بیشتر او را با بازی در سریال وضعیت سفید می‌شناسند و شاید کمتر کسی بداند، بازیگری که کاراکتر مثبت دوران کودکی پادشاه یوسف پیامبر را برعهده داشت، یونس غزالی بوده.
یونس غزالی بازیگر، در تاریخ ۲۶ شهریور سال ۱۳۷۰ در تهران متولد شد. یونس غزالی برادر عباس غزالی بازیگر، از همان دوران کودکی علاقه خود به هنر بازیگری را در کنار خانواده و همراه برادر بزرگ‌ترش عباس، آغاز کرد و در چند تله‌فیلم به نقش آفرینی پرداخت.
یونس غزالی علاوه بر تلویزیون، در سینما نیز فعالیت داشته است. در سال ۱۳۸۵ او در فیلم پرفروش «اخراجی ها» به کارگردانی مسعود ده نمکی بازی کرد و به دنبال آن در فیلم «در میان ابرها» به کارگردانی روح الله حجازی نیز نقش آفرینی کرد. این فیلم که حضور الناز شاکردوست را نیز داشت، توانست نگاه منتقدان را به بازی یونس جلب کند.
به عنوان نقطه شروع شهرت، یونس غزالی در سال ۱۳۸۶ و با بازی در فیلم در میان ابرها و حضور در کنار الناز شاکردوست، استعدادش را نشان داد و بعدتر به عنوان بازیگر نقش امیرمحمد در وضعیت سفید خوش درخشید و معروف شد که در این سریال هم با برادرش عباس همراه بود. این سریال مورد توجه بسیاری از مخاطبان تلویزیون قرار گرفت و توانست توانایی های غزالی را در مقام بازیگری برجسته کند. همکاری او با بازیگرانی همچون عرفان ابراهیمی، افسانه بایگان و ابوالفضل پورعرب به پیشرفت حرفه ای او کمک کرد.
عباس غزالی در یک مصاحبه تأکید کرده است که یونس دارای شخصیتی خاص و کم حرف است که علاقه ای به شهرت و ظاهرگرایی ندارد. او به دنبال چیزهای سطحی نیست و بیشتر تمرکز خود را روی علاقه مندی های شخصی و هنر اصیل گذاشته است. این دیدگاه باعث شده است یونس غزالی کمتر به تیترهای خبری و حاشیه ها وارد شود و بیشتر تمرکزش را روی بازیگری و اجرای نقش هایی که به آن علاقه دارد، قرار دهد.
یوسف پیامبر مجموعهٔ تلویزیونی ایرانی بر پایهٔ داستان زندگی یوسف مطابق با روایت قرآن و منابع اسلامی، به نویسندگی و کارگردانی فرج‌الله سلحشور است که در ۴۵ قسمت از ۷ تیر ۱۳۸۷ تا ۱۱ اردیبهشت ۱۳۸۸ از شبکه یک سیما پخش شد. این مجموعه در سال‌های بعد نیز بارها از شبکه آی فیلم بازپخش شده است. از جمله بازیگران این مجموعه، مصطفی زمانی، کتایون ریاحی، محمود پاک‌نیت و جعفر دهقان هستند.
داستان این سریال از این قرار است که زمانی که یعقوب، مردمان بنی‌اسرائیل را به یکتاپرستی خوانده و از پرستش خدایان مختلف انذار می‌دهد؛ خدا، پیامبر بعدی را در نسل او قرار داده و یوسف را به وی عطا می‌کند که چهره زیبایی دارد. یوسف در کودکی رؤیایی می‌بیند که در آن خورشید، ماه و ۱۱ ستاره برای او به سجده می‌افتند. یعقوب که این رؤیا را می‌شنود به او توصیه می‌کند تا آن را از برادران خود پنهان کند.
پس از چندی، برادران یوسف که به علاقهٔ پدرشان نسبت به یوسف حسودی می‌کردند، او را به چاه می‌اندازند و در حضور یعقوب مدعی می‌شوند که یوسف را گرگ خورده است و پیراهن خونی جعلی را به یعقوب نشان می‌دهند. پس از مدتی کاروانی او را از چاه درآورده و به عزیز مصر، پوتیفار، می‌فروشند و پوتیفار او را به عنوان غلام به همسرش زلیخا هدیه می‌دهد.
زلیخا شیفته یوسف می‌شود و زمانیکه زلیخا از او خواست با او وارد بستر شود یوسف فرار کرد. پوتیفار فرا می‌رسد و تمام تقصیرات گردن یوسف می‌افتد و یوسف به زندان می‌رود و هشت سال آنجا می‌ماند؛ اما به واسطهٔ یکی از دوستان خود در زندان که مدت‌ها پیش آزاد شده و به پادشاه مصر آمنهوتب خدمت می‌کند به کمک علم تعبیر خواب، خوابِ فرمانروا را تعبیر کرده و با خِرَد خود به یکی از نزدیکان به فرمانروا تبدیل شده و پس از مرگ پوتیفار عزیز مصر می‌شود.
سرانجام پس از سال‌ها دوری، یوسف طی یک معجزه زلیخای پیر را به زلیخای جوان و زیبا تبدیل و با او ازدواج می‌کند؛ و بالاخره پس از سی و چند سال دوری، پدرش را پیدا کرده و او را با خود به مصر می‌برد.
یونس غزالی در یاغی: یونس غزالی در سریال محبوب «یاغی» بازی کرد و توانست نظر مدیران و کاربران جشنواره ها را به خود جلب کند.
یونس غزالی در یوسف پیامبر: یونس غزالی در سریال «یوسف پیامبر» نقشی کوتاه و مکمل ایفا کرد ولی همچنان این حضور برای او تجربه ای جذاب در کنار عوامل تولید فیلم بود.
یونس غزالی در اخراجی ها: همانطور که گفتیم، بازی یونس غزالی در فیلم «اخراجی ها» به کارگردانی مسعود ده نمکی یکی از نخستین تجربه های مهم سینمایی او بود که در کنار بازیگرانی همچون اکبر عبدی و محمدرضا شریفی نیا به درخشش او کمک کرد.
منبع: چشمک