دکتر مهدی تقوی (1324)؛ کارشناس حوزه اقتصاد، مؤلف و مترجم دهها جلد کتاب در این حوزه و دارای کرسی استادی در دانشگاه علامه طباطبایی بوده است. وی مدرک کارشناسی ارشد خود در رشته مدیریت و بازرگانی از دانشگاههای پلی تکنیک کینگستون و بیرمنگام انگلستان و مدرک دکترای خود را از دانشگاه تهران اخذ نموده است. در ادامه گفتگویی از ایشان درخصوص مسائل جاری اقتصادی کشور و مباحث مربوط به عدالت اقتصادی، حذف یارانه ها و... را می خوانید:
فرارو- ارزیابی شما از وضعیت فعلی «عدالت اقتصادی» در کشور چیست؟
تقوی- پیش از این، دولت ثروت ملی نفت را به عنوان یارانه بین مردم توزیع و از این طریق به مردم کمک می کرد که یکسری حداقل ها را در زندگیشان داشته باشند. اما وقتی شما این یارانه را هدفمند می کنید که همان حذف یارانه است، این باعث گرانی می شود.
هدف علم اقتصاد رفاه افرادی است که در این جامعه زندگی می کنند.اگر این درآمد نفت (از همان ابتدا) سرمایه گذاری می شد و سطح درآمد سرانه بالا می رفت، کسی بیکار نبود، افراد مطابق بهره وریشان مزد دریافت می کردند و افراد جامعه حداقلهایی را که هر فردی در زندگیش باید می داشت، دارا می شد، آنگاه اگر یارانه ها حذف می شد این امر قابل قبول بود. اما این شرایط در حال حاضر مهیا نیست؛ نرخ بیکاری بالاست، نرخ تورم بالاست و میزان حقوق کارگران و کارمندان پایین است.
فرارو- گویا با توجه به توزیع پول میان مردم، دولت مدعی است اکنون کسی در ایران گرسنه نیست، و از این حیث در جهان کشور نمونه هستیم، ارزیابی شما از این ادعا چیست؟
تقوی- با این چند ده هزار تومان که در هر ماه دولت به افراد می دهد فقط می توان نان خرید. با کسر هزینه قبضهای سرسام آور گاز و برق و آب آنچه که برای فرد باقی می ماند فقط کفاف خرید حداقلهای ممکن را می دهد. در ثانی تعاریف از گرسنگی نیز متفاوت است اگر منظور دولت از اینکه در ایران هیچ کس گرسنه نیست، این است که افراد جامعه می توانند «نان» بدست آورده و بخورند خوب این درست است، اما تعریف علمی از گرسنگی این نیست.
طبق استانداردهای غذایی، به جز نان و پنیر، انسان باید سایر منابع مغذی چون میوه، لبنیات، انواع پروتئین و.. (2300 کیلو کالری انرژی) را نیز در طول روز دریافت کند، حال اگر 99 درصد مردم ما در حال حاضر از این استاندارد غذایی برخوردارند، پس ادعای دولت هم درباره اینکه هیچکس در ایران گرسنه نیست، درست است.
فرارو- دولت تا چه حد توانسته به شعار «عدالت» و «عدالت محوری» که از ابتدا هم ادعای آن را داشته نزدیک شود؟
تقوی- من فکر می کنم اگر دولت یارانه های نقدی را به مردم نمی داد، نسبت به وضعیت فعلی، عدالت محورتر بود. به عنوان مثال قبل از روی کار آمدن خانم «تاچر» در انگلستان، دولت وقت به کالاهای و خدمات اساسی یارانه پرداخت می کرد و به همین دلیل مردم از یکسری حداقلهایی برای زندگی برخوردار بودند به تبع ناهنجاریهای اجتماعی نیز در سطح پایینی قرار داشت، اما بعد از سال 1973 که دولت کارگر کنار رفت و دولت محافظه کار خانم تاچر بر سر کار آمدن و سیاست آزاد سازی اقتصاد را در پیش گرفت ناگهان با افت حداقلهای زندگی مردم و گسترش بیکاری، ناهنجاریهای اجتماعی نیز افزایش یافت. به همین دلیل من از حضور حمایتی دولت در اقتصاد دفاع می کنم.