جوانگرایی و تغییر نسل در تیم ملی فوتبال جزو مباحث پر اهمیت است؛ مدتهاست کارشناسان و رسانهها به طرق مختلف به این موضوع میپردازند. در واقع میانگین سنی بالای تیم ملی باعث نگرانی است و انتظار این بود که بعد از جام ملتهای آسیا، شاهد جوانگرایی اصولی و منطقی در تیم ملی باشیم نه اینکه بازیکنی، چون جهانبخش با ۳۱ سال سن و در شرایطی که تیم باشگاهی هم ندارد، همچنان جزو ارکان و بازیکنان اصلی تیم امیر قلعهنویی باشد.
سرمربی تیم ملی فوتبال چند روز پیش (۱۷ مهر) در اظهارنظری عجیب گفت: «اگر بتوانیم از گروه خود صعود کنیم در یک سالی که تا جام جهانی وقت داریم، بیشتر به بازیکنان جوان فضا میدهیم.» این صحبتهای قلعه نویی از آنجایی عجیب است که مقطع زمانی در نظر گرفته شده برای جوانگرایی و استفاده بیشتر از بازیکنان جوان، منطقی به نظر نمیرسد.
سرمربی تیم ملی در این شرایط و پس از بازی اخیر مقابل قطر، صحبتهای دیگری در این خصوص داشت که قابل تأمل است. قلعهنویی گفت: «در اردوی اخیر برخی نفرات خیلی ما را امیدوار کردند. شاید به آنها بازی نرسید، ولی خیلی باانگیزه بودند. ما کم کم باید تغییرات داشته باشیم؛ البته تغییراتی که با نتیجه باشد. مثلاً نگاه کنید بارسلونا جوانگرایی کرد، اما الان ژاوی کجاست؟ تیمش سال قبل کجا بود؟ اگر تیم ملی میخواهد جوانگرایی کند باید توأم با نتیجه باشد. در این اردو هم جوانان خیلی ما را امیدوار کردند.»
چه کسی گفته قطعاً جوانگرایی برابر است با نتیجه نگرفتن! اگر این گزاره صحیح بود که اسپانیا با تیمی جوان شده نباید قهرمان جام ملتهای اروپا ۲۰۲۴ میشد. میانگین سنی اسپانیا در یورو ۲۷.۲ بود و یکی از نکات مهم و تحسین برانگیز این تیم، میانگین سنی پایین و درخشش و نقش مهم جوانها در ترکیب آنها بود.
از سویی در خوشبینانهترین حالت، قلعهنویی صرفاً بخشی از واقعیت را درباره تیم بارسا گفت، نه تمام آن را. این رویه چیزی جز انحراف و فریب افکار عمومی نیست. حدود یک ماه قبل مارکا به بررسی میانگین سنی ۲۰ تیم حاضر در لالیگا در فصل ۲۵-۲۰۲۴ پرداخت که بر اساس این گزارش، بارسلونا با میانگین ۲۴.۱ جوانترین ترکیب را در اختیار دارد. در حال حاضر هم بارسا تحت هدایت هانسی فلیک، صاحب ۲۴ امتیاز از ۹ بازی است و تفاضل گل ۱۹+ را ثبت کرده است.
بدیهی است که «نتیجه» در فوتبال اهمیت دارد، اما بیتردید جوانگرایی، تغییر نسل به صورت منطقی و پشتوانهسازی برای تورنمنتها و سالهای پیشرو هم دارای اهمیت زیادی است. میانگین سنی تیم ملی در در حال حاضر ۳۱ سال است. ترکیب اولیه تیم به عبارتی ۱۱ بازیکن منتخب قلعهنویی در دو بازی اخیر مقابل ازبکستان و قطر به ترتیب ۲۹.۷ و ۲۹ بود. در حقیقت ۶ بازیکن زیر ۲۳ سال در این فیفادی به تیمملی دعوت شدند تا صرفاً میانگین سنی را کاهش دهند و از آنها استفادهای نشد. از سویی گرچه مهم است که بازیکن جوان در اردوها باشد و کنار باتجربهها تمرین کند تا با جو تیم ملی خو بگیرد، اما ناگفته پیداست که بازیکن فقط درون مستطیل سبز آبدیده میشود، نه روی نیمکت و سکو.
آنچه از شواهد و قرائن پیداست، قلعهنویی شاکله اصلی همین تیم را به جامجهانی ۲۰۲۶ میبرد که در آن صورت تمام بازیکنان فعلی، دو سال هم به سنشان اضافه خواهد شد و در تورنمنت بزرگ و مهمی، چون جام جهانی حداقل دوسوم تیم بالای ۳۰ سال خواهند بود!