فرارو- در نزدیکی یک کلبه چوبی در ارتفاعات کوههای قرقیزستان، گلبارا اومورووا به سمت انبوهی از سنگهای خاکستری رفت و یادآوری کرد که همان نقطه چند سال پیش یک یخچال طبیعی بود.
به گزارش فرارو، در ارتفاع ۴۰۰۰ متری، این محقق ۳۵ ساله توسط قلههای غول پیکر رشته کوه تیان شان که تا چین، قزاقستان و ازبکستان نیز کشیده شده است، احاطه شده است. این منطقه خانه هزاران یخچال طبیعی است که در آسیای مرکزی با سرعتی نگران کننده در حال ذوب شدن هستند، که در حال حاضر به شدت تحت تاثیر تغییرات آب و هوایی قرار گرفته است.
اومارووا، یک متخصص یخبندان شناسی، در حال ثبت این فرآیند نگران کننده است. او شش ساعت پیادهروی کرد تا به کلبه مثلثیشکل سادهای که بهعنوان ایستگاه علمی عمل میکند تقریباً بالای در ابرها برسد.
وی گفت: هشت تا ۱۰ سال پیش، میتوانستید یخچال را با برف ببینید، اما در سه تا چهار سال گذشته، به طور کامل ناپدید شده است. نه برفی وجود دارد، نه یخچالی.
اثرات گرم شدن سیاره به ویژه در آسیای مرکزی که شاهد موجی از بلایای شدید آب و هوایی بوده است، مشهود بوده است. ذوب هزاران یخچال یک تهدید بزرگ برای مردم منطقه محصور در خشکی است که در حال حاضر از کمبود آب رنج میبرد.
یخچالهای طبیعی که به عنوان برجهای آبی عمل میکنند، برای امنیت غذایی منطقه بسیار مهم هستند و ذخایر حیاتی آب شیرین اکنون به سرعت در حال کاهش هستند.
اومورووا که مجهز به یک دستگاه اندازه گیری بود، روی سیلابی از آب ذوب شده زانو زد و روی یخ خاکستری پوشیده شده ایستاد که زیر نور شدید آفتاب میدرخشید. او گفت: ما در حال اندازه گیری همه چیز هستیم. یخچالها به دلیل افزایش دما نمیتوانند بازسازی شوند.
کمی دورتر، او به کوچک شدن یخچال آدیژن اشاره میکند و میگوید که هر سال حدود ۱۶ سانتیمتر عقبنشینی میکند. او گفت: این بیش از ۹۰۰ متر از دهه ۱۹۶۰ است.
یخچالهای طبیعی که زمانی باشکوه بودند به تدریج در حال ناپدید شدن هستند.
بر اساس گزارش بانک توسعه اوراسیا، بین ۱۴ تا ۳۰ درصد یخچالهای طبیعی در تیان شان و پامیر - دو رشته کوه اصلی آسیای مرکزی - طی ۶۰ سال گذشته ذوب شده اند.
اومورووا هشدار داد که اوضاع در حال بدتر شدن است. او گفت: ذوب بسیار شدیدتر از سالهای گذشته است.
با هشدار دانشمندان مبنی بر اینکه سال ۲۰۲۴ به احتمال زیاد گرمترین سال ثبت شده است، مشاغلی مانند او اهمیت زیادی پیدا کرده اند.
اومورووا گفت: ما فاقد تجهیزات اندازه گیری هستیم و پول کافی برای انتقال وسایل به ایستگاه رصدی خود، جایی که حتی برق نداریم، وجود ندارد. او امیدوار است که دولت قرقیزستان قانونی را برای محافظت از غولهای یخی تهیه کند.
کوچک شدن یخچالهای طبیعی همچنین تهدید جدیدی برای شهرهای قرقیزستان ایجاد کرده است، زیرا آبهای ذوب شده دریاچههای جدیدی را قبل از سقوط از کوهها در سیلابهای خطرناک، از جمله به سمت بیشکک تشکیل میدهند.
به گفته اومورووا قرقیزستان و تاجیکستان هر کدام دارای حدود ۱۰۰۰۰ یخچال طبیعی هستند که تامین کنندگان اصلی آب آسیای مرکزی هستند.
اومورووا با اشاره به قزاقستان، ازبکستان و ترکمنستان که اکثر جمعیت آسیای مرکزی هستند، گفت: ما با همسایگان خود در پایین دست آب مشترک داریم.
صدیر جپاروف، رئیس جمهور قرقیزستان، سال گذشته هشدار داد که پیش بینیها نشان میدهد که یخچالهای طبیعی آسیای مرکزی تا سال ۲۰۵۰ به نصف کاهش مییابد و تا سال ۲۱۰۰ به طور کامل ناپدید میشوند.