محمدابراهیم رئیسی درباره اوضاع عقب‌نشینی آب دریاچه خزر اظهار داشت: مهم‌تر از پیشروی و یا پسروی آب دریا؛ کیفیت آن مهم و در معرض خطر است. اکنون خزر در حال تبدیل به حوضی است که مملو از آب آلوده و فاضلاب است، از یک طرف آلودگی نفتی آذربایجان است که به سواحل ما می‌رسد و از سوی دیگر فاضلاب شهر‌های سواحل داخل کشور خودمان است که وارد دریا می‌شود.
به گزارش ایلنا، وی افزود: اکنون فارغ از پیشرفت و پسرفت؛ دریای خزر خواص اقتصادی خود را از باب تولید موجودات دریایی از دست می‌دهد و در عین حال رونق سابق را به لحاظ حمل و نقل دریایی ندارد بنابراین بیش از اینکه نگران پیشرفت و پسرفت باشیم باید نگران شرایط خدمات اکوسیستمی که دریای خزر به ما ارائه می‌داد، باشیم، به طوری که در حال حاضر تعداد ماهی‌ها کم و به همان نسبت ماهیگیر زیاد شده و این موضوع روی شیلات خزر تاثیر گذاشته است.
این کارشناس حوزه آب با بیان اینکه رشد بی‌رویه ساخت و ساز ساحلی میزان زیادی از فاضلاب را وارد دریا کرده و جلبک سبز نیز ناشی از وجود نیترات و فسفات زیادِ داخل آب است، گفت: نتیجه پیشروی آب در سال‌های گذشته این بود که خیلی از ساخت و ساز‌ها را از بین برد، اما اینکه نگران باشیم و اتفاقی مثل دریاچه ارومیه برای خزر اتفاق ژول ورنی است و یکی از دلایل آن اینکه روسیه برای اینکه دریاری خزر را از حالت بسته دربیاورد یک کانال احداث کرد و دریاچه به یک مجموعه بزرگ‌تری از آب‌های آزاد متصل شد، بنابراین اگر دلیل پسروی تناوب جلو و عقب رفتن دریا باشد برگشت‌پذیر خواهد بود و مباحثی مانند برداشت آب و آب‌شیرین‌کن‌ها باعث کاهش حجم آب خزر شده؛ کارشناسی نیست.
وی با بیان اینکه تغییرات اقلیم، استفاده از آب زیرزمینی و هم سد‌هایی که احداث شده در پسروی آب دریا موثر بوده خاطرنشان کرد: کلیت آثار اقتصادی عقب رفتن خزر کم‌کم در خلیج گرگان مشاهده می‌شود به طوری که این منطقه در حال تبدیل به منشا گرد و غبار است و حتما به استان‌های ساحلی ضربه اقتصادی می‌زند.
رئیسی با بیان اینکه گرد و غبار حدود ۵۸ هزار میلیارد تومان به کشور آسیب وارد می‌کند، افزود: این میزان خسارت یک‌دهم درصد از جی‌دی‌پی کشور است، مازندران و گلستان ۴.۵ درصد از جی‌دی‌پی کشور را دارند و اگر بابت گرد و غبار به این استان‌ها خسارت وارد کند ۲ هزار میلیارد تومان فقط از این قضیه ضرر خواهیم کرد ضمن اینکه اگر فرایند عقب رفتن دریا ادامه داشته باشد بنادر هم باید جلوتر بروند و هزینه اضافه دارد.
به گفته وی؛ همانگونه که تعداد ماهی‌های خزر کاهش پیدا کرده کاهش آب خزر روی درآمد گردشگری استان‌های شمالی نیز تاثیر دارد.
این کارشناس حوزه آب در ادامه به موضوع آلایندگی نفتی که از سوی آذربایجان وارد خزر می‌شود، پرداخت و تصریح کرد: موضوع مهمی که ما باید به آن باید توجه کنیم و در مناسبات دو کشور مورد مذاکره قرار گیرد، مسئله آلودگی است که از سمت آذربایجان وارد سواحل ایران می‌شود، امسال در باید از فرصت کاپ ۲۹ باکو که مهمترین تغییرات اقلیمی در جهان را بررسی می‌کند، استفاده کنیم و در این باره صحبت کنیم.
وی توضیح داد: جمهوری آذربایجان بعد از استقلال روی منابع نفت و گاز بعنوان منبع درآمد اصلی تمرکز کرد و اکنون در حال برداشت از منابع نفتی خزر است، جهت گردش آلودگی در این دریاچه خلاف جهت عقربه‌های ساعت است و این یعنی اینکه اگر هنگام برداشت نفت آذربایجان؛ آلودگی نفتی وارد دریا شود به طور طبیعی وارد سواحل ایران می‌شود و این مسئله‌ای است که در مذاکرات باید مورد توجه قرار گیرد.
رئیسی گفت: علاوه بر آلودگی نفتی از سوی آذربایجان؛ مسئله عدم وجود شبکه جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب در شهر‌های ساحلی است که باعث شده فاضلاب وارد دریا شود و این آلودگی را افزایش داده و محیط را برای گردشگری و رشد موجودات دریایی از جمله گونه در حال انقراض فک خزری نامناسب می‌کند.