روز جهانی ام‌اس یا مالتیپل اسکلروزیس World MS Day هر سال در سی‌ام می (۱۰ خرداد ۱۴۰۳) برگزار می‌شود و در اصل دعوتی به گفتگو در مورد این بیماری است. شعار این روز در سال ۲۰۲۵، «تشخیص به موقع ام‌اس من» تعیین شده است.
به گزارش ایمنا، حدود ۲.۸ میلیون نفر در سراسر جهان از ام‌اس رنج می‌برند. این بیماری مربوط به غلاف‌های آسیب‌دیده میلین است که سیستم عصبی نخاع و مغز را می‌پوشاند. غلاف‌های آسیب‌دیده میلین با ضایعات یا پلاک‌ها پوشانده می‌شوند و این همان جایی است که این بیماری نام خود را از آن می‌گیرد، چراکه مالتیپل اسکلروزیس به معنای «اسکار‌های متعدد» است.
مالتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری عودکننده با پیشرفت بسیار آهسته و از شایع‌ترین بیماری‌های سیستم عصبی مرکزی (نخاع و مغز) است. علائم این بیماری شامل ضعف عضلانی، دوبینی، مشکلات ذهنی یا جسمی، اسپاسم عضلانی، مشکلات گفتاری و بلع، مشکلات هماهنگی و تعادل، افسردگی، نوسانات خلقی و مواردی از این قبیل است.
ام‌اس یک بیماری دمیلینه‌کننده التهابی است که در اثر آسیب به میلین، ماده‌ای چرب که اعصاب را عایق می‌کند، ایجاد می‌شود. از بین رفتن این لایه عایق بر نحوه هدایت اعصاب تکانه‌های الکتریکی به مغز و از مغز تأثیر می‌گذارد و علائم می‌تواند از تاری دید تا ضعف در اندام‌ها، احساس سوزن‌سوزن شدن، بی‌ثباتی، مشکلات حافظه یا خستگی متفاوت باشد.
هیچ نوع آزمایش تنظیمی نمی‌تواند به‌طور دقیق ام‌اس را در افراد تشخیص دهد و موارد مشکوک به ابتلاء باید آزمایش‌های متعددی را انجام دهند تا پزشکان بتوانند وجود آن را در فرد تشخیص دهند.
به دلیل کمبود مطالعات تحقیقاتی لازم در مورد این بیماری، علل دقیق آن به‌طور کلی ناشناخته است، اما بسیاری از دانشمندان بر این باورند که ممکن است بین شروع بیماری و ژن‌ها یا اختلال عملکرد سلول عصبی ارتباطی وجود داشته باشد. علاوه بر این، هنوز هیچ درمان دائمی برای آن وجود ندارد، اما علائم را می‌توان با استفاده از مجموعه‌ای مناسب از درمان‌ها و دارو‌ها کاهش داد. تحقیقات در حال انجام نیز به درمان علائم با دارو‌ها و استراتژی‌های محافظت عصبی مربوط می‌شود.
روز جهانی ام‌اس هر سال در سی‌ام می‌مصادف با دهم خرداد ۱۴۰۳ برگزار می‌شود. اما در اصل کل ماه می‌و بخشی از ماه ژوئن به انتشار اطلاعات در مورد ام‌اس از طریق کمپین‌های موضوعی عمومی و برنامه‌های خیریه فدراسیون بین‌المللی مالتیپل اسکلروزیس اختصاص دارد.
اولین روز جهانی مالتیپل اسکلروزیس World Multiple Sclerosis Day در سال ۲۰۰۹ توسط فدراسیون بین‌المللی مالتیپل اسکلروزیس (MSIF) برگزار شد که مصادف با نقطه عطف کوهنورد لوری اشنایدر به‌عنوان نخستین فرد مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس بود که صعود به اورست، مرتفع‌ترین قله سیاره را به پایان رساند. این مناسبت روز افزایش آگاهی بین‌المللی نسبت به همه افراد مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس است که جامعه جهانی ام‌اس را برای به‌اشتراک‌گذاشتن داستان‌های خود، افزایش آگاهی و ترویج تغییرات گرد هم می‌آورد.
فدراسیون بین‌المللی مالتیپل اسکلروزیس به‌طور رسمی در سال ۱۹۶۷ به‌عنوان یک نهاد بین‌المللی تأسیس شد و فعالیت‌های آن با سازمان‌های ملی ام‌اس متعلق به بسیاری از کشور‌ها هم‌چون ترکیه، اسلواکی، هند و ایالات متحده هماهنگ بود. هدف این فدراسیون که برای گرد هم آوردن سازمان‌های جهانی ام‌اس به‌منظور افزایش آگاهی در مورد این بیماری ایجاد شد، روشن کردن دلایل بیماری ام‌اس و تحقیقات علمی مرتبط با آن است.
دانشمندان در قرن سیزدهم و چهاردهم دو مورد مجزای ام‌اس را شناسایی کردند و به این نتیجه رسیدند که ممکن است ژن وایکینگ عاملی در پشت تشخیص این بیماری باشد. در سال ۲۰۱۰ مشخص شد که ام‌اس شایع‌ترین اختلال خودایمنی سیستم عصبی مرکزی با بیش از ۲.۵ میلیون نفر مبتلا در سراسر جهان است.
ماه آگاهی از مالتیپل اسکلروزیس، مارس است که در طول آن سازمان‌های حمایتگر ام‌اس، رویداد‌های آموزشی و کمپین‌های آگاهی‌بخشی را برای آموزش مردم در مورد این بیماری برگزار می‌کنند.
شعار روز جهانی ام‌اس ۲۰۲۴-۲۰۲۵ با کمپین موضوعی «هدایت مالتیپل اسکلروزیس با هم»، «تشخیص به موقع ام‌اس من» تعیین شده است. این شعار بر تشخیص زود هنگام و به‌موقع بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس با برجسته کردن موانع جهانی برای تشخیص، همچنین افزایش آگاهی با به اشتراک‌گذاری داستان‌ها و داده‌های واقعی تمرکز دارد.
هدف در تعیین این شعار همچنین بهبود آموزش‌های مرتبط با ام‌اس برای متخصصان مراقبت‌های بهداشتی، تحقیقات بیشتر و پیشرفت‌های بالینی در تشخیص از طریق تلاش برای ایجاد جوامع و سیستم‌های آگاه و حمایت‌کننده است که از بیماران مبتلا به ام‌اس تشخیص داده شده حمایت می‌کند.